KARAYOLUNDA TEHLİKELİ MADDELERİN TAŞINMASI İÇİN TASARLANAN MOTORLU ARAÇLAR VE RÖMORKLARI İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ

(98/91/AT)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca, araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere; karayolunda tehlikeli maddelerin taşınması için tasarlanan araçlara AT Araç Tip Onayı Belgesi verilmesine ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları  belirlemektir.

Kapsam

Madde  2 - Bu Yönetmelik, MARTOY kapsamında yer alan, karayolunda tehlikeli maddelerin taşınması için tasarlanan N ve O sınıfı  araçlara  AT Araç Tip Onayı Belgesi verilmesine ilişkin hususları kapsar.

Dayanak

Madde 3- (Değişik:R.G.:24/10/2007-26680)

Bu Yönetmelik;

a) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesine dayanılarak,

b) Avrupa Birliğinin 98/91/EC direktifine paralel olarak

hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde  4 - Bu  Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,

b) MARTOY: Avrupa Topluluğunun 70/156/AT Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı  Yönetmeliğinin Resmi Gazetede yayımlanan şekliyle son seviyesini,

c) Onay Kuruluşu : Teknik Hizmetler Kuruluşlarını görevlendiren, aksam tip onayı belgesi ve araç tip onayı belgeleri veren ve gerektiğinde geri alan, diğer onay kuruluşlarıyla  muhatap olan ve bunlarla temasları yürüten, imalatçının üretim uygunluk düzenlemelerine uyup uymadığını belirleyen,  yetkili kuruluş olan Bakanlığı,

d) İmalatçı: Tip Onayı işlemlerinin bütün unsurlarından ve imalatın uygunluğunun sağlanmasından Onay Kuruluşuna karşı sorumlu olan motorlu araçların ve römorklarının ticari isim veya markasının sahibi olan kişi veya kuruluşu,

e) Yetkili Temsilci: İmalatçının bütün sorumluluklarını alarak imalatçı tarafından yetkilendirilen kişi veya kuruluşu,

f) AT : Bu Yönetmeliğin Ek I‘inin 3.1.5 maddesinde geçen AT terimi farklı olmak üzere, Avrupa Topluluğunu,

g) Teknik Hizmetler Kuruluşu : Onay Kuruluşunca deneyleri ve kontrolleri yapmak üzere görevlendirilen kurum veya kuruluşu,

h) Araç :Karayolunda   tehlikeli madde taşımak üzere tasarlanmış MARTOY‘un EK II Bölüm A‘sında  tarif edilen  N  veya O sınıfı  aracı,

_i) N Sınıfı Araç : En az dört tekerlekli, motorlu yük taşıma araçlarını,

j) O Sınıf Araç (Römork): Motorlu araca bağlanacak şekilde tasarlanmış, malların taşınması için imal edilmiş ve donatılmış olan bir aracı,

k) Temel Araç: Araç tanıtım numarası daha sonraki çok aşamalı tip onay işlemlerinde değişmeyecek herhangi bir tamamlanmamış aracı,

l) Tamamlanmamış Araç: MARTOY‘un ve bu Yönetmeliğin ilgili bütün hükümlerine uyabilmek için en az bir aşamada daha tamamlanması gereken herhangi bir aracı,

m) Tamamlanmış Araç: MARTOY‘un ve bu Yönetmeliğin ilgili bütün hükümlerine uygun olarak çok aşamalı tip onay işlemleri sonucu imal edilmiş bir aracı,

n) Tehlikeli madde: 94/55/AT Yönetmeliğinin 2 nci  maddesinde tarif edilmiş madde ve kütleleri,

o) Taşıma: 94/55/AT Yönetmeliğinin 2 nci  maddesinde tanımlanan karayolu taşımacılığını,

p) Tip Onayı Belgesi: Bu Yönetmelik kapsamındaki motorlu araçların bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun olarak imal edildiğini gösteren belgeyi,

r) Tanıtım Dosyası : Başvuru sahibi tarafından Teknik Hizmetler Kuruluşuna veya Onay Kuruluşuna  Tanıtım Bildirimi gereğince verilen bilgi, çizim, fotoğraf ve bunun gibi belgeleri içeren dosyayı,

s) Tanıtım Paketi :  Tanıtım Dosyası ile Teknik Hizmetler Kuruluşunun veya Onay Kuruluşunun görevlerini yerine getirmeleri sürecinde tanıtım dosyasına eklemiş oldukları deney raporları ve diğer belgeleri,

t) Tanıtım Paketi Fihristi :  Tanıtım Paketi içinde bulunan belgelerin uygun bir şekilde numaralandırılarak veya bütün sayfaların tanımlanabilmesine imkan verecek  şekilde işaretlenerek bir liste halinde yazılmasını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Uygulama Usul ve Esasları

Tip Onayı Başvurusu

Madde 5- Tip Onayı Belgesi başvurusuna ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.

a) Tip Onayı Belgesi  başvuruları, tanıtım paketi içinde tanıtım fihristine uygun olarak düzenlenmiş tanıtım dosyasıyla birlikte Ek II‘de belirtildiği şekilde imalatçı tarafından Onay Kuruluşu‘na yapılır. Tanıtım dosyası başvurudan itibaren onayın verildiği veya reddedildiği tarihe kadar Onay Kuruluşunun incelemesine açıktır.

b) Belirli bir tipe ait tip onayı başvuruları, ancak  bir onay kuruluşuna yapılabilir. Başvuru sahibi, başka bir ülkenin onay kuruluşuna başvuruda bulunmadığını bir yazı ile Onay Kuruluşu‘na bildirir.

c) Onaylanacak her tip için ayrı bir başvuru yapılır.

Tip Onayı İşlemleri

Madde 6- Onay Kuruluşu, tehlikeli maddeler taşınması konusunda bu Yönetmeliğin eklerinde belirtilen teknik özellikleri sağlayan motorlu araçlara örneği Ek II İlave 2‘de bulunan AT Araç Tip Onayı Belgesini ve AT Araç Tip Onayı Numarasını verir.

Yetkili Kuruluşlar

Madde 7- (Değişik:R.G.:24/10/2007-26680)

Teknik servis olarak, EN 17025 veya eşdeğer ulusal veya uluslararası standartları haiz, deney ve analizleri yapabilecek laboratuarı ve/veya teknik imkanları bulunan kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar, yapılacak protokolle belirlenecek şartlar çerçevesinde Bakanlıkça görevlendirilebilir. Teknik servisler, Onay Kuruluşunun izni ile deneyleri kendi laboratuarları dışında aynı özelliklere sahip laboratuarlarda yaptırabilir. Görevlendirilen teknik servisler Bakanlığın internet adresinde yayımlanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Tedbirler, Bildirimler ve Muafiyetler

Tedbirler

Madde 8- Tedbirlere ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.

a) Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğin eklerindeki şartlar sağlanırsa, tehlikeli maddelerin taşınması ile ilgili sebeplerden dolayı;

1) Bir araç tipine AT tip onayını veya ulusal tip onayını vermeyi reddedemez veya

2) Temel araçlar( Çıplak şasili araçlar) veya tam araçların tescilini, satışını veya hizmete girmesini yasaklayamaz.

b)  Onay Kuruluşu;

1) Bu Yönetmeliğin eklerinde temel araç için şartlar yerine getirilirse ve temel aracın tamamlanması bu uygunluğu geçersiz kılmamışsa veya

2) Bu Yönetmeliğin eklerinde tamamlanmış araç için şartlar yerine getirilmiş ise,

temel araç ve tehlikeli maddelerin taşınması ile ilgili sebeplerden dolayı, temel bir araçtan tamamlanan bir aracın tescilini, satışını veya hizmete girmesini yasaklayamaz.

Bildirimler

Madde 9- Onay Kuruluşunca yapılan bildirimlere ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.

a) 98/91/EC sayılı AT direktifine göre hazırlanan bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu, AT üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve AT Komisyonuna bildirilir.

b) Onaylanan veya reddedilen Tip Onayı Belgelerinin bir nüshası bir ay içerisinde AT üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve  AT Komisyonuna bildirilir.

Muafiyetler

Madde 10- Muafiyetlere ait esaslar aşağıda belirtilmiştir.

a) Tehlikeli maddelerin taşınması  konusunda teknolojik olarak gelişmiş araçlar için Tip Onayı Belgesi talep edilmesi halinde, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine AT Komisyonuna ve diğer ülkelerin onay kuruluşlarına bilgi verilerek, Ulusal Tip Onayı Belgesi verilebilir.

b) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce trafiğe çıkmış araçlara bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Geçici Madde 1-  (Değişik:R.G.:24/10/2007-26680)

MARTOY‘a göre ulusal tip onayı belgesi almış veya alacak N ve O sınıfı araç, karayolunda tehlikeli maddelerin taşınması için tasarlanmış ise, 1/1/2009 tarihinden itibaren Yönetmeliğe göre AT araç tip onayı belgesi alınması zorunludur. Temel araç imalatçısı, örneği MARTOY‘un Ek IX‘unda bulunan Uygunluk Belgesinin 48 inci maddesinin 1 inci paragrafında, Yönetmeliğe uygun olarak alınmış AT tip onay numarası ve onayın kapsadığı sınıfları belirtir.

Bu araçlar, ikinci veya daha sonraki aşamalarda imalatı tamamlanarak karayolunda tehlikeli maddelerin taşınması için tasarlanmış ise, daha sonra yapılacak aşamalarda bu aşamalara ait AT tip onayı belgesinin alınması, ancak temel araç imalatçısı tarafından Yönetmeliğe göre temel araç için AT tip onay belgesi alınmış olması ile mümkündür

Yürürlük

Madde 11- Bu Yönetmelik yayımı tarihinden itibaren 3 ay sonra yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 12- Bu Yönetmelik hükümlerini  Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.

Ek I

KAPSAM, TARİF, SINIFLANDIRMA, ŞARTLAR

1 - KAPSAM

1.1 - Bu yönetmelik, karayolunda tehlikeli maddelerin taşınması  için tasarımlanmış, tam (örneğin tek aşamada imal edilmiş kamyonetler, kamyonlar, çekiciler, römorklar), tamamlanmamış (örneğin çıplak şasi  kamyon, çıplak şasi römork) veya tamamlanmış (örneğin, karoserinin takıldığı şasi  veya kabinli şasi) araçlardan herhangi birine uygulanmalıdır.

2 - TARİF

2.1 Bir "Araç tipi", en azından aşağıdaki temel hususlar bakımından farklı olmayan araçlardan oluşmalıdır :

-         İmalatçı,

-         İmalatçının tip tanımlaması,

-         Sınıfı,

-         94/55/AT Yönetmeliğinin Ek B‘sindeki  İlave B2‘de "Teknik Şartlar" da belirtilen esas yapı ve tasarım özellikleri

3 - KARAYOLU İLE TEHLİKELİ MADDELERİN TAŞINMASI İÇİN TASARIMLANMIŞ ARAÇLARIN SINIFLANDIRILMASI

3.1 - Karayolu ile tehlikeli maddelerin taşınması için tasarımlanmış araçların 94/55/AT Yönetmeliğinin Ek B‘sindeki kenar madde no 220 301‘e göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılır:

3.1.1 - EX/II

Tip II taşıma birimleri olarak, patlayıcıları taşımak üzere tasarımlanmış araçlarda,

3.1.2 - EX/II

Tip III taşıma birimleri olarak, patlayıcıları taşımak üzere tasarımlanmış araçlarda,

3.1.3 - FL

Tutuşma noktası 61°C‘dan yüksek olmayan sıvıların veya tutuşabilir gazların taşınması için tasarımlanmış, kapasitesi 3000 litreden daha fazla sabit veya sökülebilir tankı olan araçlar ile kapasitesi 1000 litreden daha fazla olan yanıcı gaz taşımak üzere tasarlanmış elektrikli araçlar,

3.1.4 - OX

Kapasitesi 3000 litreden daha fazla olan sabit veya sökülebilir tankı olan madde 1 (a), kenar madde no 2501, 5.1 sınıfı maddelerin taşınması için tasarımlanmış araçlar,

3.1.5 - AT

FL veya OX tiplerinin  dışında, kapasitesi 3000 litreden daha fazla olan sabit veya sökülebilir tankı olan  tehlikeli maddelerin taşınması için tasarımlanmış araçlarda ve FL tiplerinin  dışında kapasitesi 1000 litreden daha fazla olan elektrikli araçlar,

4 -  ŞARTLAR

Uygun olduğunda 94/55/AT sayılı Yönetmeliğin Ek B‘sinin kenar madde no 220 500‘den 220 540‘a kadar olanları dikkate alınmak üzere tip onayı için hükümleri de içerecek şekilde karayolu ile tehlikeli maddelerin taşınması için tasarımlanmış araçların yapımı konusundaki şartlar yerine getirilmelidir.

Ek II

AT TİP ONAYI İÇİN İDARİ HÜKÜMLER

1 - AT TİP ONAYI İÇİN BAŞVURU

1.1 - Karayolu ile tehlikeli maddelerin taşınması için tasarımlanmış bir araç tipinin MARTOY‘un 5 inci maddesine uygun olan AT tip onay başvurusu imalatçı tarafından yapılmalıdır.

1.2 - Bilgi dokümanı için bir örnek Ek II İlave 1‘de verilmiştir.

1.3 - Bu Yönetmeliğin Ek II İlave 1‘de belirtilen karakteristiklere uyan, onaylanacak tipi temsil eden araç veya araçlar, onay deneylerinden veya kontrollerini yapmaktan sorumlu teknik servise sunulmalıdır.

2 - AT TİP ONAYININ VERİLMESİ

2.1 - İlgili şartlar sağlanırsa, MARTOY‘un 6 ncı  maddesine uygun olarak AT tip onayı verilmelidir.

2.2 - AT tip onay belgesi için bir örnek Ek II İlave 2‘de verilmiştir.

2.3 - Onaylanacak her araç tipine, MARTOY‘un Ek VII‘sine uygun olarak bir onay numarası verilmelidir. Aynı üye ülke diğer bir araç tipine aynı numarayı vermemelidir.

3 - TİP VE ONAY DEĞİŞİKLİĞİ

3.1 - Bu Yönetmeliğe uygun olarak onaylanan bir araç tipi değişikliğinde MARTOY‘un 7 nci maddesinde belirtilen hükümler uygulanmalıdır.

3.2 - Yapılan değişikliklerle ilgili olarak teknik servis tarafından belirtilen şekilde kısmî bir deney uygulanabilir.

4 - İMALATIN UYGUNLUĞU

İmalatın  MARTOY‘un 12 nci maddesinde hükümlere uygunluğunun sağlanması için gerekli tedbirler, alınmalıdır.

KARAYOLU İLE TEHLİKELİ MADDELERİN TAŞINMASI İÇİN TASARIMLANAN BİR ARACIN

AT TİP ONAYI İLE İLGİLİ MARTOY‘UN EK I‘İNE UYGUN

TANITIM BELGESİ (BİLGİ DOKÜMANI) NO : .......

Aşağıdaki bilgiler, uygulanabildiği durumda, üç kopya halinde verilmeli ve içindekiler listesi bulunmalıdır. Çizimler A4 (210 mm x 297 mm) ölçüsünde veya A4 formatlı bir dosyada yeterli ayrıntıda ve uygun ölçekte verilmelidir. Varsa fotoğraflar yeterli ayrıntıyı göstermelidir.

Sistem, aksam veya ayrı teknik ünitelerin elektronik kumandaları varsa, bunların performansları ile ilgili bilgiler de verilmelidir.

0 - GENEL

0.1 - Marka (imalatçının ticarî adı) : ...........................................................................................................................................

0.2 - Tip :.........................................................................................................................................

0.2.1 - Genel ticarî tanım(lar)ı, (varsa) : .....................................................................................................................................

0.3 - Tip tanıtım şekli, araç üzerinde işaretlenmişse(1) :..........................................................................................................

0.4 - Aracın sınıfı ^c) :.......................................................................................................................

0.4.1 - Aracın taşıması amaçlanan tehlikeli maddelere göre sınıf(lar)ı :................................................................................

0.5 - İmalatçının adı ve adresi :...................................................................................................................................

0.8 - Montaj fabrikasının/fabrikalarının adres(ler)i :................................................................................................................

1 - ARACIN GENEL YAPI ÖZELLİKLERİ

1.1 - Temsili aracın fotoğrafları ve/veya çizimleri :.................................................................................................................

1.6 - Motorun konumu ve yerleştirilişi :....................................................................................................................................

2 - KÜTLELER VE BOYUTLAR^e) (kg ve mm cinsinden)

2.8 - İmalatçı tarafından belirtilen teknik açıdan müsaade edilen azami yüklü kütle (her versiyon için azami ve asgari değerler) :

2.9 - Dingillerin her birinde, teknik açıdan müsaade edilen azami yük/kütle :.....................................................................

2.10 - Her bir dingil grubunda teknik açıdan müsaade edilen azami yük/kütle :.................................................................

3 - MOTOR

3.2 - İçten yanmalı motor

3.2.2 - Yakıt : Dizel/benzin/LPG/diğerleri(2)

3.2.3.1 - Ana yakıt depoları

3.2.3.1.2 - Deponun veya depoların, tüm bağlantıları, havalandırma ve tahliye düzeni, kilitleri, subapları ve bağlantı elemanlarıyla birlikte çizimi ve teknik tanımı :.......................................................................................................................................................

3.2.3.1.3 - Deponun (depoların) araç içerisindeki konumlarının açık gösterimli çizimi :....................................................

3.2.3.2 - Yedek yakıt depoları

3.2.3.2.2 - Deponun veya depoların tüm bağlantılarıyla, havalandırma ve tahliye düzenleriyle, kilitleri, subapları ve bağlantı elemanlarıyla birlikte çizimi ve teknik tanımı :...................................................................................................................................................

3.2.3.2.3 - Deponun (depoların) araç içerisindeki konumlarının açık gösterimli çizimi :....................................................

8 - FRENLER

8.5 - Antiblokaj fren sistemi : evet/hayır/isteğe bağlı(1)

8.5.1 - Antiblokaj sistemli araçlar için sistemin çalışmasının tanımlaması (elektronik parçalar dahil), elektrik diyagramı, hidrolik veya pnömatik devre plânı :...............................................................................................................................................................

8.9 - Fren tertibatlarının kısa tanımlaması (71/320/AT Yönetmeliğinin  Ek IX  İlave 1‘e yapılan Lahikanın  madde 1.6‘sına göre):

8.11 -Yavaşlatıcı fren tip(ler)inin özellikleri :............................................................................................................................

9 - ÜST YAPI  (GÖVDE)

9.1 - Üst yapı tipi :...............................................................................................................................................................

9.2 - Kullanılan malzeme ve yapı tipi:........................................................................................................................................

12 - DİĞER

12.6 - Hız sınırlayıcılar

12.6.1 - İmalatçı(lar) :...................................................................................................................................................................

12.6.2 - Tip(ler) :................................................................................................................................................................

12.6.3 - Onay numarası (numaraları) (varsa) :..........................................................................................................................

14 - TEHLİKELİ MADDE TAŞIMAK İÇİN TASARIMLANAN ARAÇLAR İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER

14.1 - 94/55/AT sayılı Yönetmeliğe göre elektrik donanımı:..................................................................................................

14.1.1 - İletkenlerin aşırı ısınmasına karşı korunma :...............................................................................................................

14.1.2 - Devre kesici tipi :............................................................................................................................................................

14.1.3 - Akü ana şalter tipi ve çalışması :.................................................................................................................................

14.1.4 - Takoğraf için güvenlik engelinin tanımı ve yeri :......................................................................................................

14.1.5 - Sürekli enerji verilen tesisatın tanımı. Uygulanan EN standardı belirtilmelidir :...................................................

14.1.6 - Sürücü bölümünün arkasında yer alan elektrik tesisatının yapısı ve korunması :................................................

14.2 - Yangın tehlikelerine karşı önlemler :...............................................................................................................................

14.2.1 - Sürücü bölümündeki kolaylıkla tutuşmayan malzemenin tipi :................................................................................

14.2.2 - Varsa, sürücü bölümünün arkasındaki ısı koruyucusunun tipi :............................................................................

14.2.3 - Motorun konumu ve ısı koruması :.............................................................................................................................

14.2.4 - Egzoz sisteminin konumu ve ısı koruması :................................................................................................................

14.2.5 - Yavaşlatıcı fren sistemi ısı koruyucusunun tipi ve tasarımı :..................................................................................

14.2.6 - İlave ısıtıcı konumu, tipi ve tasarımı :..........................................................................................................................

14.3 - 94/55/AT Yönetmeliğine  göre, varsa, üst yapı için özel şartlar :...............................................................................

14.3.1 - EX/II ve EX/III tipindeki araçlar için gereken şartları yerine getirmek üzere alınan önlemlerin

tanımı :.....................................................................................................................................

14.3.2 - EX/III tip araçlar için, dışarıdan gelen ısıya karşı direnç :........................................................................................

AT TİP ONAYI BELGESİ

ÖRNEK

(Maksimum format : A4 (210 mm x 297 mm)

Motorlu araçlar ve römorklarının tip onayı ile ilgili 70/156/AT Yönetmeliğini değiştiren ve karayolunda tehlikeli maddelerin taşınması için tasarımlanan  motorlu araçlar ve römorkları ile ilgili 98/91/AT sayılı Yönetmeliğe göre bir araç /aksam/ayrı teknik ünite tipinin (1):

-         Tip onayı ⁽¹⁾

-         Tip onayı kapsamının genişletilmesi⁽¹⁾

-         Tip onayının reddedilmesi⁽¹⁾

-         Tip onayının geri çekilmesi⁽¹⁾

ile ilgili bildirim.

Tip onayı numarası :.....................................................................................................................................................................

Kapsam genişletme nedeni :.......................................................................................................................................................

BÖLÜM I

0.1 - Marka (imalatçının ticarî ismi) :..........................................................................................................................................

0.2 - Tip :...........................................................................................................................................

0.2.1 - Ticarî ad(lar)ı (varsa) :......................................................................................................................................................

0.3 - Araç/aksam/ayrı teknik ünite(2) üzerinde işaretlenmiş ise, tip tanımlama şekli :........................................................

0.3.1 - Bu işaretlemenin yeri :.....................................................................................................................................................

0.4 - Araç sınıfı (3):.................................................................................................................................................