Kurum ve Kuruluş Yönetmeliği (Çevre ve Orman Bakanlığı) Resmi Gazete Tarihi: 28.03.2006 Resmi Gazete Sayısı: 26122

ALAN KILAVUZLARININ SEÇİMİ, EĞİTİMİ, ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin amacı; 9/8/1983 tarihli 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamında korunan alanların sahip oldukları kaynak değerlerinin korunarak kullanılması, ziyaretçilerin bilgilendirilmesi ve ziyaretçi yönetiminin sağlanması amacıyla korunan alan sınırları dâhilinde ve yakın çevresinde yaşayan yöre insanının alan kılavuzu olarak yetiştirilmesi ve alana gelen ziyaretçilerin bu kaynak değerleri hakkında doğru ve sağlıklı bilgi edinmelerini sağlamaktır.

Kapsam

MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, alan kılavuzu adaylarının seçimi, eğitimleri, eğitim sonunda başarılı olanların görevlendirilmeleri ile alan kılavuzlarının çalışmalarına ilişkin usul ve esasları kapsar.

Dayanak

MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanununun 16 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 - (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını,

b) Genel Müdürlük: Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünü,

c) İl müdürlüğü: İl çevre ve orman müdürlüğünü,

ç) Müdürlük: Milli park müdürlüğünü,

d) Kurs: Alan kılavuzluğuna yönelik bilgi, beceri ve davranış kazandırmak amacıyla belirli dönemlerde ilan edilerek düzenlenecek programlı eğitim etkinliğini,

e) Aday alan kılavuzu: Alan kılavuzu olarak eğitilmek üzere kursa katılmaya hak kazanan kişiyi,

f) Alan kılavuzu: Alan kılavuzluğu eğitimi sonrasında sertifika ve kimlik almaya hak kazanmış kişiyi,

g) Alan kılavuzluğu hizmeti: 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa göre ilanı sağlanan alanlarda, ziyaretçi yönetiminin sağlanması amacı ile Bakanlıkça düzenlenen kurs sonunda başarılı olarak belge sahibi olan alan kılavuzlarınca korunan alan sınırları dahilinde ziyaretçilere verilen bilgilendirme hizmetini,

ğ) Eğitici: Düzenlenecek eğitim programında eğitici olarak görev yapmak üzere bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde sayılan özelliklere sahip kişileri,

h) Taşıma kapasitesi: Kaynak ve ekosistem değerlerinde bozulmaya yol açmadan kaynaklardan ve ekosistemden sürdürülebilir yararlanma düzeyini,

ı) Korunan alan: 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa göre ilan edilen, milli park, tabiat parkı, tabiatı koruma alanı ve tabiat anıtlarını,

i) Korunan alan yönetim birimi: 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa göre ilanı sağlanan, milli park, tabiat parkı, tabiatı koruma alanı ve tabiat anıtları yönetim birimini,

j) Kaynak değerleri: Korunan alan sınırları dahilinde kalan doğal ve/veya doğal-kültürel kaynak değerlerini,

k) Yakın çevre: Korunan alanların yer aldığı il hudutları içerisinde kalan yerleşim birimlerini,

l) Sertifika: Alan kılavuzluğu eğitimini başarı ile bitirenlere verilen belgeyi,

m) Kimlik: Alan kılavuzluğu eğitimi sonrasında alan kılavuzluğu yapmaya hak kazanmış kişilere verilen kimliği,

n) Oluşum: Alan kılavuzları tarafından oluşturulan birlik, dernek ve benzeri teşkilatı,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Kurslarının Açılması, Duyurulması ve Kayıt İşlemleri

Alan kılavuzluğu kurslarının açılması

MADDE 5 - (1) Korunan alanlardaki kaynak değerlerinin korunması, ziyaretçilere tanıtılması, sürdürülebilir yaklaşımla ve koruma-kullanma dengesi içerisinde yönetilmesi amacı ile ziyaretçi yönlendirme ve bilgilendirme faaliyetleri ile bu alanlarda yaşayanların sosyo-ekonomik refahına katkı sağlamak üzere korunan alan sınırları dahilinde ve yakın çevresinde ikamet eden yöre insanına alan kılavuzluğu eğitimi vermek üzere Bakanlık, alan kılavuzluğu eğitimine yönelik kurslar düzenler.

(2) Alan kılavuzluğu ile ilgili olarak il müdürlüklerince/müdürlüklerce yapılan tekliflerin Genel Müdürlükçe değerlendirilmesini müteakip uygun görülen yerlerde veya Genel Müdürlükçe doğrudan belirlenen yerlerde alan kılavuzluğu kursları düzenlenir.

(3) Korunan alanın yönetim planlarında ön görülen ziyaretçi taşıma kapasitesi dikkate alınarak kursa alınacak aday alan kılavuzu sayısının belirlenmesi amacı ile il müdürlüğü/müdürlük tarafından Değerlendirme Raporu hazırlanır.

(4) Bu Yönetmeliğin Ek-1‘inde yer alan Alan Kılavuzluğu Eğitimi İhtiyaç Belirleme ve Değerlendirme Raporu doldurularak Genel Müdürlüğün onayına sunulur. Genel Müdürlüğün onayından sonra kursun açılması ile ilgili iş ve işlemler başlatılır.

Kursların duyurulması

MADDE 6 - (1) Kurs açılması belirlenen alanlar, Genel Müdürlük tarafından korunan alan sınırları dâhilinde ve/veya yakın çevresinde yer alan yerleşim birimlerindeki mülki idare birimlerine kursun açılmasından en az otuz gün öncesinden bildirilir. Alan kılavuzluğu kurs duyuruları bölgesel ve ulusal basın yayın organları yanı sıra internet sitelerinde de yayınlanır.

(2) Duyurularda; açılacak kursa başvuru koşulları, kursa alınacak aday kursiyer sayısı, kursun tarihi, başvuru başlangıç ve bitiş tarihi, süresi, yeri, kurs ücreti, başvurunun yapılacağı yer, başvuru için gerekli belgeler ile başvuruda bulunan adayların belirlenen sayıdan fazla olması halinde yapılacak işleme ilişkin bilgilere yer verilir.

Kurs başvuruları

MADDE 7 - (1) Alan kılavuzluğu kursuna katılacak adaylarda;

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

b) En az lise mezunu olmak,

c) Korunan alan sınırları çevresinde en az bir yıldır ikamet ediyor olmak,

ç) Başvuru tarihi itibarı ile 18 yaşını tamamlamış olmak,

d) Taksirli suçlar ile kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlara çevrilmiş veya aşağıdaki sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırmak, devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak,

şartları aranır.

Başvuru için gerekli belgeler

MADDE 8 - (1) Adaylar, bir dilekçe ekinde aşağıdaki belgelerle, alan kılavuzluğu eğitimi yapılması planlanan ve duyuru ile bildirilen yerlere başvuruda bulunurlar.

a) Sağlık raporu.

b) Adli sicil kaydı.

c) Nüfus cüzdanı örneği.

ç) İkametgâh ilmühaberi.

d) 4 adet vesikalık fotoğraf.

e) Öğrenim durumunu gösterir belge.

f) Yabancı dil düzeyini gösterir belge (varsa).

(2) Alan kılavuzluğu eğitimine katılmak üzere başvuruda bulunan aday adayları arasından, il müdürlüğü/müdürlük tarafından ilan edilen ve alanda görevlendirilecek alan kılavuzu sayısının % 50 fazlası kadar adayın müracaatı kabul edilir. Müracaat ve değerlendirme formları alan kılavuzluğu eğitimi yapılan il müdürlüğünde/müdürlükte muhafaza edilir.

Kursa kabul

MADDE 9 - (1) Alan kılavuzluğu eğitimine katılmak üzere müracaat eden aday adayları bu Yönetmeliğin 7 ve 8 inci maddelerinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde belirlenir. Son başvuru tarihinden sonra on beş gün içerisinde, kursa katılmaya hak kazanan adayların listesi başvurunun yapıldığı yerde ilan edilir.

(2) Kursa katılmaya hak kazanan adayların ilanen duyurulmasını takip eden on gün içerisinde, kursa katılacak adaylar Genel Müdürlükçe belirlenen kurs katılım ücretini il müdürlüğü/müdürlük tarafından gösterilecek hesaba yatırmak zorundadırlar.

(3) Kursun başlamasından sonra kursa katılmaya hak kazanan adaylardan alınan katılım ücreti iade edilmez.

(4) Alan kılavuzluğu eğitimine katılmak üzere müracaatta bulunan aday sayısının il müdürlüğü/müdürlük tarafından ilan edilen ve alanda görevlendirilecek alan kılavuzu sayısının üçte birinden az olması durumunda alan kılavuzluğu eğitimi yapılmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Eğitim Programı ve Eğiticiler ile Eğitim ve Ders Ücretleri

Eğitim programı

MADDE 10 - (1) Eğitim programı üç bölümden oluşur.

a) Birinci bölümde; doğa koruma, korunan alanlar, biyolojik çeşitlilik (flora-fauna), ekoloji, harita ve pusula kullanımı, doğada yön bulma, halkla ilişkiler, ekip ruhu, ekip çalışması, iletişim teknikleri, toplum ve insan psikolojisi ile ilkyardım gibi temel bilgilere yer verilir.

b) İkinci bölümde; korunan alanın gelişme planı, alana ilişkin kaynak değerleri, yörenin sosyo-kültürel yapısı, ziyaretçi profili, güzergahlar ve alana ilişkin özellikli konulara yönelik bilgiler verilir.

c) Üçüncü bölümde; her iki bölümde verilen bilgilerin alanda uygulaması yapılır.

(2) Eğitim programı ve bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde sayılan eğiticiler, Genel Müdürlükçe belirlenir.

(3) Eğitimin süresi teorik ve uygulamalı olmak üzere üç haftadan az olamaz. Korunan alanın özelliğine göre alan kılavuzluğu eğitimi farklı mevsimlerde yapılabilir. Alan kılavuzluğu eğitimine katılacak adayların eğitiminde Genel Müdürlükçe uygun görülen yayınlardan yararlanılır.

(4) Eğitim programına devam zorunludur. Eğitim programı süresinin onda biri kadar devamsızlık gösteren adayların kaydı silinir.

Eğitimde görev alacak eğiticiler ve nitelikleri

MADDE 11 - (1) Eğitimde görev alacak eğiticiler;

a) Öncelikle eğitim yapılacak bölgedeki konuyla ilgili üniversitelerin öğretim elemanları,

b) Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlarda görev yapan, alan kılavuzluğu eğitim programındaki derslere uygun branş öğretmenleri,

c) Eğitim programında öngörülen konularla ilgili olarak, ilgili kurum ve kuruluşlarda görev yapan uzman kişiler,

ç) Bakanlık, Genel Müdürlük ve il müdürlüğü/müdürlük personelinden konularında uzman kişiler,

d) Sahanın kaynak değerlerine göre ihtiyaç duyulması halinde eğitim yapılacak bölge dışındaki diğer üniversite öğretim elemanları,

e) Öncelikle bölgesel olmak üzere sivil toplum kuruluşlarındaki konularında uzman kişiler,

f) İlk yardım dersleri için tıp doktorları,

g) Harita ve pusula kullanımı ile yön bulma dersleri için üniversitelerin harita mühendisliği bölümü mezunları ve bu konuda uzman personel ile orman amenajman planları elde etme işinde en az üç sene görev almış olanlar,

ğ) Alan kılavuzluğunu ilgilendiren konularda çalışmalarda bulunan dernek ve sivil toplum kuruluşları çalışanları ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Dağcılık Federasyonunda görev alan en az master düzeyine sahip uzman rehberler ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Profesyonel Turizm Rehberlerinden en az master düzeyine sahip olanlar,

h) Gerekli görülmesi halinde bilgi ve deneyimleri yöre halkınca kabul görmüş bilge kişiler,

arasından seçilir.

Eğiticilerin görevlendirilmeleri

MADDE 12 - (1) Eğitici olarak görev alacak uzmanlar ve diğer eğiticiler, bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde tanımlanan nitelikler ve özelliklere göre, alan kılavuzluğu eğitimine eğitici olarak katılmak üzere Genel Müdürlüğe, il müdürlüğüne/müdürlüğe müracaatta bulunan eğitici adaylarının eğitim durumlarını ve niteliklerini gösterir belgelerin değerlendirilmesi sonucunda eğiticiler Genel Müdürlükçe belirlenir ve belirlenen eğitici adaylarının bağlı bulunduğu kurum ve kuruluşların onayının alınmasını müteakip alan kılavuzluğu eğitiminde görevlendirilirler.

Eğitime katılım ücreti

MADDE 13 - (1) Eğitime katılım ücreti her yıl Genel Müdürlükçe belirlenir. Eğitime katılacak aday alan kılavuzları eğitime katılım ücretini kursun açıldığı yerdeki il müdürlüğü/müdürlük tarafından gösterilecek hesaba yatırmak zorundadırlar. Kurs ücretinin vergilendirilmesine ilişkin usul ve esaslar yürürlükteki mali mevzuata göre yürütülür.

Eğitici ders ücretleri ve eğiticilerin giderleri

MADDE 14 - (1) Kursta görev alacak eğiticilerin ücretle okutacakları haftalık ders saatlerinin sayısı, bunlara ödenecek ek ders ücretleri ve diğer hususlarla ilgili işlemler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca 23/2/2005 tarihli ve 2005/8533 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Çevre ve Orman Bakanlığı Bünyesinde Düzenlenen Hizmet İçi Eğitim, Kurs ve Seminerlerde Ücretle Okutulacak Ders Saatlerinin Sayısı, Ders Görevi Alacaklarının Nitelikleri ve Diğer Hususların Tespitine İlişkin Esaslara göre yapılır.

(2) Eğitime katıldıkları süreler dikkate alınarak eğiticilere yapılacak yolluk ve yevmiye giderleri 6245 sayılı Harcırah Kanunu ile yılı Bütçe Kanununa Ekli H Cetveli hükümleri çerçevesinde mali mevzuata göre Bakanlıkça bütçelendirilir ve ödemeleri Genel Müdürlükçe karşılanır.

Kurslarda kullanılacak araç ve gereçler

MADDE 15 - (1) Eğitim mekânı ile alan kılavuzluğu eğitiminde ihtiyaç duyulacak; projeksiyon-yansıtma cihazı, episkop, laptop, slayt makinesi, yazı tahtası kalemleri-kağıtları, DVD oynatıcı, televizyon, pusula, dürbün, harita ve ihtiyaç duyulacak diğer malzemeler il müdürlüğü/müdürlük tarafından temin edilir. Kurslarda alan kılavuzluğu eğitimine ilişkin olarak ihtiyaç duyulacak kitap, broşür ve benzeri eğitim materyali Genel Müdürlük, il müdürlüğü/müdürlük tarafından sağlanır. Bakanlığın/Genel Müdürlüğün uygun görmesi halinde eğitim materyalleri özel kuruluşlarca da sağlanabilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Kursların Denetimi ve Kayıtların Tutulması

Sınav, Sertifika ve Kimliklerin Verilmesi, Süresi ve İptali

Kursların denetimi

MADDE 16 - (1) Alan kılavuzluğu kurslarının denetimi Bakanlık/Genel Müdürlük tarafından yapılır. Kurslarla ilgili olarak tutulması gereken bütün kayıtların kütük defterine işlenmesi, başvuruların ve eğitime ait diğer belgelerin saklanması ile ilgili iş ve işlemler il müdürlüğü/müdürlük tarafından yapılır.

Sınav ve sertifika

MADDE 17 - (1) Üç bölümden oluşan eğitim programı süresinin bitiminde alan kılavuzları adaylarının başarı durumlarının ölçülmesi ve değerlendirilmesi amacıyla; en az üç eğitici ve il müdürlüğü/müdürlük ve Genel Müdürlük adına katılacak birer uzmandan oluşturulan en az beş kişilik bir komisyon tarafından test usulü ve uygulamalı (saha çalışması) olarak iki aşamalı bir sınav yapılır. Test ve uygulama sınavlarının aynı gün yapılması zorunlu değildir. Yapılan test ve uygulama sınavları sonucunda yüz puan üzerinden ortalama en az yetmiş puan alarak başarılı olanlar "Alan Kılavuzluğu Sertifikası" ve "Alan Kılavuzluğu Kimliği" almaya hak kazanır. Sınav sonunda başarılı olan ve sertifika ve kimlik almaya hak kazanan alan kılavuzları adaylarının listesi onaylanmak üzere Genel Müdürlüğe gönderilir.

Sertifikanın ve kimliğin hazırlanması

MADDE 18 - (1) Sertifika; bu Yönetmeliğin Ek-2‘sinde yer alan Alan Kılavuzluğu Sertifikası düzenlenir. Sertifikadaki tüm bilgiler okunaklı olarak elle veya bilgisayarda yazılır, kütük defterine işleniş sırasına göre sayı numarası verildikten sonra il müdürü ve Genel Müdür tarafından imzalanır.

(2) Kimlik; bu Yönetmeliğin Ek-3‘ünde yer alan Alan Kılavuzluğu Kimliği düzenlenerek il müdürü/müdür tarafından imzalanır.

(3) Alan Kılavuzluğu Sertifikası almaya hak kazananların bilgi, belge ve ilgili diğer evrakları il müdürlüğü/müdürlük tarafından Alan Kılavuzları Kütük Defterine kaydedilerek kişi özlük dosyasında saklanır. Alan kılavuzlarına kütük numarası bir defaya mahsus olarak verilir ve bu numara şahsın Alan Kılavuzluğu Sertifikası, Alan Kılavuzu Kimlik Kartı ve kütük bilgilerine işlenerek, yapılan her türlü yazışmada bu numara kullanılır.

Sertifika ve kimliklerin verilişi, geçerlilik süresi ile iptali

MADDE 19 - (1) Eğitimin bitiminde başarılı olanların tamamına otuz gün içerisinde "Alan Kılavuzluğu Sertifikası" verilir. Korunan alanda görevlendirilmek üzere il müdürlüğünce/müdürlükçe ilan edilen alan kılavuzu sayısı kadar sertifika sahibine başarı sıralamasına göre "Alan Kılavuzluğu Kimliği" verilir. Kimliğin geçerlilik süresi beş yıldır. Bu sürenin sonunda belge sahibinin il müdürlüğüne/müdürlüğe müracaat etmesi ve Genel Müdürlüğün, il müdürlüğünün/müdürlüğün uygun görmesi halinde kimliğin geçerlilik süresi beş yıl süre ile uzatılabilir. Beş yıl sonunda altmış gün içerisinde uzatma talebinde bulunmayan kişilerin kimlikleri il müdürlüğü/müdürlük tarafından iptal edilir. Alan kılavuzlarına verilen sertifika ve kimlik kartları sadece verildiği alandaki kılavuzluk hizmeti için geçerlidir. Başka bir amaçla ve alanda kullanılamaz. Başka bir amaçla ve alanda kullanılmasının tespit edilmesi halinde bir başka uyarıya gerek kalmaksızın Alan Kılavuzluğu Kimliği iptal edilir. Bu sebeple kimliği iptal edilen belge sahibi bu amaçla bir başka alan kılavuzluğu eğitimine katılamaz.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Alan Kılavuzlarının Çalışma Esasları ve Ücretlendirme

Çalışma esasları

MADDE 20 - (1) Alan kılavuzlarının çalışma esasları aşağıda belirtilmiştir:

a) Alan kılavuzları, sertifika ve kimlik kartında belirtilen korunan alan sınırları dışında görev yapamazlar.

b) Alan kılavuzlarının sorumlulukları, korunan alan içerisindeki ziyaretçi bilgilendirme ve yönlendirme merkezi ve/veya giriş kontrol ünitesinde başlar, belirlenen tur güzergâhlarının tamamlanmasını müteakip, ya giriş noktasından ya da il müdürlüğü/müdürlük tarafından tanımlanan bir başka noktadan çıkış yapmak suretiyle sona erer.

c) Korunan alanların ziyaretçi ve tanıtım merkezlerinin özel sektör tarafından işletilmesi durumunda alan kılavuzlarının sevk ve idaresi ile ilgili olarak, ziyaretçi ve tanıtma merkezinin işletmeciliği konusunda Genel Müdürlük/il müdürlüğü/müdürlük ve işletmeci arasında imzalanacak olan hizmet sözleşmesi dışında bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak ayrı bir protokol düzenlenir.

ç) Alan kılavuzları, ziyaretçileri aldıkları ilk noktada genel bir bilgilendirme ve uyulması gereken kurallar hakkında bilgi verirler,

d) Alan kılavuzu, etkinlik sırasında kendisine gerekli olabilecek malzeme, alet-ekipman, kıyafet, harita, cep telefonu, pusula, ilkyardım çantası ve benzeri malzemeleri yanında bulundurmak zorundadır.

e) Korunan alanlara gelen grup halindeki (12 ve daha fazla kişiden oluşan) ziyaretçiler veya etkinlik düzenleyen acenteler, kendi bünyelerinde rehber bulunması durumunda da korunan alanlarda yapılacak etkinlikler için yeterli alan kılavuzu almak mecburiyetindedirler.

f) Alan kılavuzluğu hizmetlerinin planlı ve programlı yürütülmesi ile alan kılavuzları arasında iletişim ve koordinasyonun etkin bir şekilde sağlanması amacıyla; alan kılavuzları tarafından kurulacak dernek, birlik, vakıf ve benzeri bir oluşumun idare tarafından yetkilendirilecek ziyaretçi bilgilendirme, tanıtma ve yönlendirme merkezi, giriş kontrol ünitesi işletmecilerinin kontrolünde hareket etmeleri teşvik edilir.

g) Korunan alanlardaki kılavuzluk hizmetleri uygulamaları ve sonuçlarından alan kılavuzları Bakanlığa, Genel Müdürlüğe, il müdürlüğüne/müdürlüğe karşı doğrudan sorumludurlar. Oluşum kurulması durumunda ise oluşum başkanı doğrudan Bakanlığa, Genel Müdürlüğe, il müdürlüğüne/müdürlüğe karşı sorumludur.

ğ) Alan kılavuzları çalışmaları süresince Genel Müdürlük tarafından ön görülen kılık ve kıyafetle görev yapmak zorundadırlar. Alan kılavuzlarının giyecekleri kılık kıyafetler Genel Müdürlük tarafından belirlenerek bir talimatla il müdürlüklerine/müdürlüklere bildirilir.

h) Alan kılavuzları görevleri esnasında bu Yönetmelikte belirtilen usul, esas, kural ve kaideler dışında Bakanlık, Genel Müdürlük, il müdürlüğü/müdürlük tarafından yayınlanan tamim, tüzük, tebliğ ve talimatlara da uymak zorundadır.

ı) Alan kılavuzu etkinlik sırasında alanın kaynak değerlerini ve biyolojik çeşitliliğini tehdit edecek davranışları önlemek zorundadır. Kendisi ve ziyaretçiler tarafından etkinlik sırasında doğaya ve yaban hayatına zarar verecek hiçbir davranışta bulunulamaz. Alandan yaban hayvanı, bitki, çiçek, fidan, çiçek soğanı, meyve, dal, kök, taş, toprak ve benzeri materyal toplanamaz ve çıkartılamaz.

i) Alan kılavuzları etkinlik sırasında kimliklerini ziyaretçiler tarafından görülebilecek bir şekilde taşımak zorundadırlar.

Ücretlendirme

MADDE 21 - (1) Alan kılavuzları ücretlerini aşağıda tanımlandığı şekilde tahsil ederler.

a) Alan kılavuzlarının ücret tarifesi her yılın başında oluşumun önerilerini içeren il müdürlüğünün/müdürlüğün teklifleri doğrultusunda Genel Müdürlük tarafından belirlenir ve il müdürlüklerine/müdürlüklere bildirilir.

b) Alan kılavuzları, Genel Müdürlük tarafından belirlenen ücret dışında ziyaretçilerden başka bir ücret talep edemezler.

c) Alan kılavuzluğu hizmeti karşılığı olarak belirlenen ücretler bilet karşılığında korunan alanın giriş kontrol ünitesinde ve/veya uygulama alanı içerisindeki ziyaretçi bilgilendirme ve yönlendirme merkezinde idare tarafından yetkilendirilecek birimlerce ayrıca tahsil edilir. Tahsilat idare veya idarece yetkilendirilen birimler tarafından hazırlanacak bilet karşılığında yapılır.

ç) Aylık dönem sonlarında biriken alan kılavuzluğu ücretleri; alan kılavuzlarına, alanın hudutları içerisindeki ilçe, belde veya köy tüzel kişiliklerinin hesaplarına Genel Müdürlükçe yetkilendirilen oluşum veya birimler tarafından Genel Müdürlükçe belirlenecek esaslar çerçevesinde dağıtılır. Buna uyulmadığı takdirde veya fiilin tekrarı halinde hizmeti sağlayan oluşumun alan kılavuzluğuna yönelik faaliyeti durdurularak belirlenen eksikliğin giderilmesi il müdürlüğü/müdürlükçe sağlanır. Belirlenen eksiklik giderilinceye kadar oluşumun korunan alandaki alan kılavuzluğu faaliyeti yasaklanır.

YEDİNCİ BÖLÜM

İzleme ve Değerlendirme

İzleme ve değerlendirme

MADDE 22 - (1) Alan kılavuzlarının izlenmesi ve değerlendirilmesinde aşağıda belirtilen hususlara uyulur.

a) Alan kılavuzlarının izlenmesinden öncelikle il müdürlüğü/müdürlük yanı sıra alan kılavuzları tarafından oluşturulan birlik, dernek, vakıf ve benzeri oluşum ile idare tarafından yetkilendirilecek ziyaretçi bilgilendirme, tanıtma ve yönlendirme merkezi ve/veya giriş kontrol ünitesi işletmecisi sorumludur. Oluşum ve işletmeci olmayan yerlerde alan kılavuzlarının izlenmesinden il müdürlüğü/müdürlük sorumludur. Alan kılavuzluğu uygulamaları ile ilgili olarak oluşumdan ve/veya işletmeciden istenen tüm bilgi ve belgeler belirtilen süre içerisinde il müdürlüğüne/müdürlüğe teslim edilir. Alan kılavuzluğu uygulamalarından sorumlu birim, alan bazında Genel Müdürlükçe belirlenir.

b) Alan kılavuzları görevlendirildikleri alanlarda alanın korunması, ziyaretçiler tarafından kirletilmemesi, ziyaretçilerin alanın özelliklerinden kaynaklanan emniyeti ve kendi emniyetinden sorumludur. Sorumluluklarını yerine getirmeyen alan kılavuzlarının, il müdürlüğü/müdürlük tarafından yazılı olarak üç kez uyarılmalarını müteakip "Alan Kılavuzluğu Kimlik Kartı" iptal edilerek alanda görev almaları yasaklanır.

c) Her yıl Genel Müdürlük ve il müdürlüğünce/müdürlükçe alan kılavuzlarının genel değerlendirmesi yapılarak, Genel Müdürlükçe her yıl ve korunan alanlara göre belirlenecek olan başarı kriterlerine göre görevinde başarılı olamayan alan kılavuzlarının belgeleri iptal edilir.

ç) Oluşum, alan kılavuzlarının çıktıkları her organizasyon sonunda Ek-4‘deki etkinlik değerlendirme formunu doldurarak her ay sonunda il müdürlüğüne/müdürlüğe veya korunan alan yönetim birimine teslim eder.

d) Alan kılavuzlarının görevlerini bu Yönetmelikte tanımlanan usul ve esaslar ile Genel müdürlük, il müdürlüğü/müdürlük tarafından yayımlanan tamim, tüzük, tebliğ ve talimatlara uygun olarak yapıp yapmadığı konusunda Bakanlık, Genel Müdürlük, il müdürlüğü/müdürlük denetleme yetkisine sahiptir.

e) Yıllık olarak doldurulan ve bu Yönetmeliğin Ek-5‘inde yer alan Alan Kılavuzları İzleme Cetveli il müdürlüğü/müdürlük tarafından değerlendirmeye alınır. Bu değerlendirme sonucunda alan kılavuzlarının eksiklikleri, eğitim ihtiyaçları ve benzeri boşluklar tanımlanarak bu eksikliklerin tamamlanması için il müdürlüğü/müdürlük ve alan kılavuzları tarafından oluşturulan birlik, dernek ve benzeri oluşum tarafından gerekli tedbirlerin alınması sağlanır.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Etkinlik düzenleme

MADDE 23 - (1) Bölgede etkinlik düzenleyecek olanların uyması gereken hususlar aşağıda belirtilmiştir:

a) Korunan alanlarda etkinlik düzenlemek isteyen gerçek kişi veya kurumlar, özel ve tüzel kişiler bu Yönetmeliğin Ek-6‘sında yer alan Etkinlik Başvuru Formunu iki nüsha olarak doldurarak il müdürlüğüne/müdürlüğe verirler. İl müdürlüğü/müdürlük bu belgenin bir nüshasını alan kılavuzlarının oluşturduğu oluşuma gönderir. Oluşum ziyaretçi sayısına göre yeterli sayıda alan kılavuzu bulundurur. Oluşum olmaması durumunda etkinliğe katılacak kişi sayısına göre il müdürlüğünce/müdürlükçe belirlenecek yeterli sayıda alan kılavuzuna etkinliğin günü ve katılımcıların profili ile ilgili olarak bilgi verilir. Etkinlik başvuru formunun bir nüshası da il müdürlüğünde/müdürlükte muhafaza edilir.

b) Etkinlik düzenleyecek olanlar, alan kılavuzluğu ücretini oluşuma, oluşum olmaması durumunda alan kılavuzlarının kendisine ödemek zorundadır.

İstisnai hükümler

MADDE 24 - (1) İstisnai hükümler aşağıda belirtilmiştir:

a) Bakanlığın, Genel Müdürlüğün, il müdürlüğünün/müdürlüğün izni ve bilgisi dâhilinde yürütülen projelere dayalı olarak yapılan bilimsel araştırmalar için korunan alanlara gelen kişilerden alan kılavuzluğu ücreti % 50 indirimli olarak tahsil edilir.

b) Alan kılavuzlarının bir araya gelerek bilgi ve deneyim paylaşımını sağlamak, birbirleriyle iletişimlerini artırmak ve uygulamada meydana gelen aksaklıkları ve boşlukları tanımlayarak gidermek amacıyla hizmet içi eğitim programları düzenlenir. Bu programlar her yıl farklı bir sahada yapılabilir. Yıllık olarak yapılacak bu programlarda alan kılavuzlarından ücret talep edilmez. hizmet içi eğitim programları ile ilgili her türlü giderler Bakanlık bütçesinden karşılanır.

c) Genel Müdürlükte en az üç yıl çalışmış olan teknik ve uzman personele, istekleri halinde Genel Müdürlükçe alan kılavuzluğu kimliği verilebilir. Genel Müdürlükte çalışmış teknik ve uzman personel; alan kılavuzu olmaları durumunda, tüm ülke düzeyindeki korunan alanlarda görev yapabilirler.

ç) Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, Afyon Başkomutan Tarihi Milli Parkı ve Sarıkamış-Allahuekber Dağları Tarihi Milli Parkı gibi harp tarihi ve askeri uzmanlık gerektiren korunan alanlarla ilgili olarak yapılacak alan kılavuzluğu eğitimi çalışmalarında ve uygulamalarla ilgili olarak Genelkurmay Başkanlığı ile koordinasyon sağlanır.

d) Nemrut Dağı Milli Parkı, Boğazköy-Alacahöyük Milli Parkı, Göreme Tarihi Milli Parkı, Altındere Vadisi Milli Parkı, Termessos-Güllük Dağı Milli Parkı ve benzeri kültürel kaynak değerleri açısından önem arz eden alanlarda yapılacak alan kılavuzluğu eğitimi çalışmalarında ve uygulamalarda Kültür ve Turizm Bakanlığı ile koordinasyon sağlanır.

e) Belli bir sürenin sonunda izleme ve değerlendirme cetvellerine göre değerlendirilen alan kılavuzlarından başarılı olanlara başarı belgesi verilir. Başarı belgesine sahip olan alan kılavuzlarının kimliklerinin ön yüzüne her bir korunan alana özgü bir işaret konur.

f) Her yıl tüm alan kılavuzlarının toplu olarak bir araya getirildiği hizmet içi eğitim programları ile ilgili olarak yapılan sınavlarda başarılı olanlara da başarı belgesi verilir ve kimliklerine her bir korunan alana özgü bir işaret konur.

g) Çalışmalarında başarılı olan alan kılavuzları, alan kılavuzluğu eğitimlerinde özellikle uygulama aşamasında eğitici olarak görev alabilirler.

ğ) Alan kılavuzları görev yaptıkları alanı temsil ettiklerinden, Genel Müdürlükçe belirlenen kılık-kıyafeti görev alanları ve görev süreleri haricinde üzerlerinde taşıyamazlar.

h) Alanın tanıtımı ve ziyaretçilerin bilgilendirilmesi amacıyla alan kılavuzlarınca kullanılacak tanıtıcı ve yönlendirici kitap, broşür, afiş, harita ve benzeri eğitsel materyaller il müdürlüğü/müdürlük tarafından hazırlanacağı gibi, Bakanlığın, Genel Müdürlüğün, il müdürlüğünün/müdürlüğün onayı ve belirleyeceği esaslar çerçevesinde ve denetiminde alan kılavuzları, oluşum ve/veya işletmeci tarafından da hazırlanabilir.

Kazanılmış haklar

GEÇİCİ MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce Bakanlık organizasyonunda gerçekleştirilen alan kılavuzluğu eğitimleri sonunda alan kılavuzu olmaya hak kazananlardan, bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıyanlara, başka bir sınav yapılmadan sertifika ve kimlikleri verilir.

Yürürlük

MADDE 25 - (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 26 - (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı yürütür.

Ekleri İçin Tıklayınız