Basına ve Kamuoyuna

İLİÇ MADEN İŞLETMESİ KAPATILMALI

13.02.2024 tarihinde Erzincan’ın İliç ilçesinde Çalık Holding ve Kanadalı SSR Mining firmasının ortaklığındaki Anagold Madencilik tarafından işletilen madende yaşanan kaza ülkemizdeki ihmallerin ne boyutlara ulaşabildiğini ve kazaların boyutları hakkında kamuoyunun şeffafça bilgilendirilmediğini bir kez daha göstermiştir.

Her şeyden önce can kaybı olmamasını diliyor, kazadan etkilenen işçilerimize geçmiş olsun diyor ve kazanın olumsuz etkilerinin minimum düzeyde olmasını diliyoruz.

Yaşanan kaza ülkemizdeki ÇED süreçlerinin işlevsizliğinin, denetimlerin tamamen kamunun elinden alındığının, uzman görüşlerinin dikkate alınmadığının bir başka ispatıdır.

21 Haziran 2022 tarihinde aynı madende gerçekleşen kazaya dair gerekli denetimlerin yapılmayıp, yeterli yaptırımların uygulanmadığını bir kez daha görüyoruz. Yaşanan facia, tüm uzman uyarılarına ve birliğimiz TMMOB’nin açtığı davalara rağmen göz göre göre gelmiştir. TMMOB İliç madeni hakkında 2. kapasite artırımı için Bakanlığın verdiği ÇED Olumlu kararı ve açık ocak işletme genişletmesi için verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararına karşı davalar açmıştı. Bu doğrultuda TMMOB’nin önerisi "İliç Çöpler Altın Madeni işletmesi kapatılmalıdır" ve "rehabilite çalışmalarına başlanmalıdır" idi. Tüm bu uyarılara ve hazırlanan teknik raporlara rağmen yaşanan kazanın bir avuç şirketin kârı uğruna bile bile oluştuğunu bir kez daha vurguluyoruz.

Altın ancak haftalarca siyanürlü suyla yıkanarak içerisinde bulunduğu kayaç ve topraktan ayrılabilen bir elementtir. Altın madenciliğinde siyanürün kullanılması hem yoğun su tüketimine neden olmakta hem de bu zehirli kimyasal havaya, toprağa ve suya karışmaktadır. Dahası, sodyum siyanür (NaCN) altını ayırırken arsenik, antimom, kadmiyum, kurşun, civa ve molibden gibi elementleride topraktan serbestleştirmekte, bunlarında etrafta bulunan ekosistem ve içerisindeki canlıları zehirlenmesine yol açmaktadır. Bu nedenle altın madenciliği vahşi bir doğa tahribatından başka  bir şey değildir ve yasaklanmalıdır.

İliç maden kazası ülkemizdeki maden işletmelerinin denetiminin şeffaflıktan son derecede uzak şekilde yapıldığını da göstergesidir. 21 Haziran’da gerçekleşen ‘siyanür sızması’nın boyutları hakkında kamuoyu, meslek örgütleri ve etkilenen vatandaşlarımız yeterince bilgilendirilmediği gibi benzer bir süreç bugün yaşanan kazada da kendisini hissettirmektedir. Kazanın boyutlarının anlaşılması ve tedbirlerin derhal alınabilmesi için meslektaşlarımızın ve halk sağlığı uzmanlarının derhal bölgeye gönderilmesi, halkımıza doğru bilgilerin verilip tedbirlerin derhal uygulanması gerekmektedir.

Yaşanan felaketin çevresel boyutlarına dair tedbirlerin alınması için atık havuzunun durumu, toprağa kimyasal karışımının yaşanıp yaşanmadığı derhal anlaşılmalı, bu konuda kamuoyu bilgilendirilmeli ve olası olumsuzluklara karşı acil müdahalede bulunulmalıdır. Ek olarak, daha önce yaşadığımız kazadan dersler çıkararak hava kirliliği kontrolleri yapılmalı ve sonuçlar derhal halkımızla şeffafça paylaşılmalıdır.

Doğru bir müdahale için ilk yapılması gereken kazanın boyutları hakkında doğru bilgilerin paylaşılması ve sürecin meslek örgütleri ile beraber sürdürülmesidir. Meslektaşlarımızca alınacak tedbirler sayesinde kazanın olası olumsuz sonuçları minimize edilebilir.

Kazanın göz göre göre geldiğini tekrarlarken gerçek çözüm ve tedbirin İliç maden işletmesinin kapatılması ve sorumlulara yaptırım uygulanması olduğunu bir kez daha tekrarlıyoruz.

Saygılarımızla,

TMMOB ÇMO İSTANBUL ŞUBESİ YÖNETİM KURULU

14 Şubat 2024