MOTORLU ARAÇLARDA KULLANILAN DİZEL MOTORLARDAN ÇIKAN KİRLETİCİ EMİSYONLARA KARŞI ALINAN ÖNLEMLER İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ (72/306/AT)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca, motorlu araçların insan sağlığının ve çevrenin korunması ve karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere, motorlu araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan kirletici emisyonlara karşı alınan önlemler konusunda araçlara AT Araç Tip Onayı Belgesi verilmesine ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

Madde 2- Bu Yönetmelik, MARTOY kapsamında yer alan araçların dizel motorlarından çıkan kirletici emisyonlara karşı alınan önlemler konusunda AT Araç Tip Onayı Belgesi verilmesine ilişkin hususları kapsar.

DAYANAK

Madde 3- Bu Yönetmelik, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun değişik 29 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;

a)  Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,

b) MARTOY : Avrupa Topluluğunun 70/156/AT Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı  Yönetmeliğinin Resmi Gazetede yayımlanan şekliyle son seviyesini,

c) R-24 : Motorlardan çıkan kirleticilerin emisyonu konusunda dizel motorlarla donatılmış araçların onayı konusunda Birleşmiş Milletler/Avrupa Ekonomik Komisyonunun 24 No‘lu Teknik Düzenlemesini (Regulasyonu),

d) Araç : Bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından; demiryollarında çalışanlar, tarım ve orman traktörleri ile tüm hareketli makineler hariç olmak üzere, en az 4 tekerleği bulunan ve azami tasarım hızı 25 km/saat‘i aşan, karayollarında kullanılmak üzere tasarımlanmış karoserili veya karoserisiz dizel motorlu herhangi bir aracı,

f)  Tip Onayı Belgesi : Motorlu araçların bu Yönetmelikte belirtilen hükümlere uygunluğu sonucunda  verilen belgeyi,

g) Onay Kuruluşu : Teknik Hizmetler Kuruluşlarını görevlendiren, Tip Onay Belgelerini veren, gerektiğinde geri alan, diğer onay kuruluşlarıyla  muhatap olan ve bunlarla temasları yürüten, imalatçının üretim uygunluk düzenlemelerine uyup uymadığını belirlemekten sorumlu kuruluş olan Bakanlığı,

h) Teknik Hizmetler Kuruluşu (Teknik Servis) : Onay Kuruluşunca deneyleri veya kontrolleri yapmak üzere görevlendirilen kurum veya kuruluşu,

i)  İmalatçı: Tip onayı işlemlerinin bütün unsurlarından ve imalatın uygunluğunun  sağlanmasından Onay Kuruluşuna ve Teknik Hizmetler Kuruluşuna karşı sorumlu olan, araçların ticari isim, marka veya lisansının sahibini,

j) Tanıtım Dosyası : Başvuru sahibi tarafından Teknik Hizmetler Kuruluşuna  veya Onay Kuruluşuna Tanıtım Belgesi gereğince verilen bilgi, çizim, fotoğraf ve bunun gibi belgeleri içeren dosyayı,

k) Tanıtım Paketi : Tanıtım dosyasına, Teknik Hizmetler Kuruluşunun veya Onay Kuruluşunun görevlerini yerine getirmeleri sürecinde eklemiş oldukları deney raporları ve diğer belgeleri,

l) Tanıtım Paketi Fihristi :Tanıtım paketi içinde bulunan belgelerin uygun bir şekilde numaralandırılarak veya bütün sayfaların tanımlanabilmesine imkan verecek  şekilde işaretlenerek bir liste halinde yazılmasını,

m)  AT : Avrupa Topluluğunu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Uygulama Usul ve Esasları

Tip Onayı Belgesi Başvuruları

Madde 5- Tip Onayı Belgesi başvuruları aşağıda belirtilmiştir.

a) Motorlu araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan kirletici emisyonlara karşı alınan önlemler konusunda Tip Onayı Belgesi başvuruları, tanıtım paketi içinde tanıtım fihristine uygun olarak düzenlenmiş tanıtım dosyasıyla birlikte imalatçı tarafından Ek I‘de belirtildiği şekilde Onay Kuruluşuna yapılır. Tanıtım paketi başvurudan itibaren onayın verildiği veya reddedildiği tarihe kadar Onay Kuruluşunun incelemesine açıktır.

b) Belirli bir araç ile ilgili Tip Onayı Belgesi başvuruları, ancak  bir onay kuruluşuna yapılabilir. Başvuru sahibi, başka bir devletin onay kuruluşuna başvuruda bulunmadığını bir yazı ile Onay Kuruluşuna bildirir.

c) Onaylanacak her tip için ayrı bir başvuru yapılır.

Tip Onayı  Belgesi Verilmesi

Madde 6- Onay Kuruluşu, Bu Yönetmelikte belirtilen şartları yerine getiren araçlara AT Araç Tip Onayı Belgesi ve AT Araç Tip Onayı  Numarası  verir.

Yönetmeliğin Uygulanması

Madde 7- MARTOY‘a göre Ulusal Tip Onayı Belgesi alınacak yeni tip araç için bu Yönetmeliğe göre AT Araç Tip Onayı Belgesi alınması zorunludur. Aksi takdirde  MARTOY‘a göre  Ulusal Tip Onayı Belgesi verilemez.

Eşdeğer Belgeler

Madde 8- Motorlu araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan kirletici emisyonlara karşı alınan önlemler konusunda motorlu araçların onayı ile ilgili BM/AEK‘nun R-24 sayılı teknik düzenlemesine göre verilen belgeler eşdeğer olarak kabul edilir.

Yetkili Kuruluşlar

Madde 9- Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, Onay Kuruluşu olarak Bakanlık sorumludur. Teknik Hizmetler Kuruluşu olarak İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ve Türk Standartları Enstitüsü (TSE) yetkilendirilmiştir. Ayrıca EN 17025 serisi veya eşdeğer ulusal veya uluslararası  standartları haiz, deney ve analizleri yapabilecek laboratuarı ve/veya teknik imkanları bulunan kurum ve kuruluşlar, yapılacak protokolle belirlenecek şartlar çerçevesinde görevlendirilebilir.

Tedbirler

Madde 10- Tedbirlere ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.

a) Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğin ilgili eklerindeki özellikleri sağlıyorsa motorlu aracın dizel motorundan yayılan kirleticilerden dolayı araca  AT Tip Onayı Belgesi veya Ulusal Tip Onayı Belgesi vermeyi reddedemez.

b) Tip onayını veren Onay Kuruluşu, Ek I‘in  madde 1.1‘de belirtilen herhangi bir kısım veya karakteristikteki değişiminin bildirilmesini sağlamak üzere gerekli önlemleri alır. Onay Kuruluşu, değişiklik yapılan araç üzerinde yeni deneyler yapılıp yapılmamasına ve yeni bir rapor hazırlanıp hazırlanmamasına karar verir. Deneylerin bu Yönetmeliğe uygunluğu göstermediği durumlarda değişikliğe izin verilmez.

c) Bu Yönetmeliğe göre tipi onaylanmış bir araca uyan her araca, Ek I‘in madde 4.1, madde 4.2  ve  madde 2.3‘üne uygun olarak, örneği Ek II‘de gösterilen düzeltilmiş emme katsayısı sembolü  yerleştirilmelidir.

d) Bu Yönetmeliğin şartlarını teknik ilerlemelere uyarlamak için gerekli değişiklikler, MARTOY‘un 15 inci maddesinde belirtilen işleme uygun olarak yapılır.

Bildirim

Madde 11- Bildirimlere ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir.

a) Motorlu araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan kirletici emisyonlara karşı alınan önlemler ile ilgili 89/491/EEC ve 97/20/EC sayılı AT direktifleri ile değişik 72/306/EEC sayılı AT direktifi esas alınarak hazırlanan bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu, AT üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği  Ortaklık Komitesine ve  AT Komisyonuna bildirilir.

b) Onaylanan veya reddedilen Tip Onayı Belgelerinin bir nüshası bir ay içerisinde AT Komisyonuna ve AT üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına gönderilir.

Muafiyetler

Madde 12- Muafiyetlere ait esaslar aşağıda belirtilmiştir.

a) Motorlu araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan kirletici emisyonlara karşı alınan önlemler konusunda teknolojik olarak gelişmiş motorlu araçlara Tip Onayı Belgesi talep edilmesi halinde, AT Komisyonuna ve diğer ülkelerin onay kuruluşlarına bilgi verilerek, motorlu araçlara  Ulusal Tip Onayı Belgesi verilebilir.

b) Bu Yönetmeliğin uygulama tarihinden önce trafiğe çıkmış mevcut araçlar, bu Yönetmelik hükümlerine tabi değildir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Son Hükümler

EK MADDE 1 - (Ek: RG-28/08/2006-26273)

2005/21/AT ile değişik bu Yönetmelik, 72/306/EEC Yönetmeliğine göre önceden verilen onayları geçersiz kılmaz ve asıl olarak verildikleri yönetmeliğin hükümlerine göre bu tür onayların kapsam genişletmesini engellemez."

EK MADDE 2 - (Ek: RG-28/08/2006-26273)

Bu Yönetmelikte olabilecek herhangi bir anlaşmazlık durumunda, bu Yönetmeliğin esas alındığı Avrupa Birliğinin 72/306/AT direktifi ve değişikliklerindeki metinler geçerlidir.

Geçici Madde 1- (Mülga: RG-28/08/2006-26273)

GEÇİCİ MADDE 2 - (Ek: RG-28/08/2006-26273)

AT Tip Onayı Belgesi veya Ulusal Tip Onayı Belgesi alacak ve almış araçlar 1/1/2008 tarihinden itibaren 2005/21/AT ile değişik bu Yönetmeliğin hükümlerine uymak zorundadır. Aksi takdirde araçların Ulusal Tip Onayı Belgeleri iptal edilir.

Yürürlük

Madde 13- Bu Yönetmelik yayımı tarihinden 3 ay sonra yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 14- Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.