TARIMA DAYALI İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ
Kurum ve Kuruluş Yönetmeliği (Sanayi ve Ticaret Bakanlığı)
Resmi Gazete Tarihi: 10.11.2009
Resmi Gazete Sayısı: 27402
TARIMA DAYALI İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri için iletilen talepleri değerlendirmek ve bu bölgelerin yer seçimi, kuruluşu, imar planı onayı, faaliyeti ve işletilmesi ile denetlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Yönetmelik, bitkisel ve hayvansal üretimin ve bunlara dayalı sanayinin desteklenmesi, geliştirilmesi, ürünlerin paketlenmesi, işlenmesi, muhafaza edilmesi ile pazarlama yöntemleri konusunda teknik destek verilmesi, rekabet edebilirliğini artırıcı nitelikte uygun ve kaliteli hammaddenin temini için tarım-sanayi entegrasyonunun geliştirilmesini kapsar.
Dayanak
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, 8/1/1985 tarihli ve 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, 9/8/1991 tarihli ve 441 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanunu ile 12/4/2000 tarihli ve 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 26/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Alternatif alan: TDİOSB proje teklifinde önerilen TDİOSB‘nin kurulabileceği bir ya da birden fazla alanı,
b) Banka: STB bütçesinden tahsis edilen kredilerin ödenmesi ile geri alınması ve bu konu ile ilişkili işlemleri yürüten 5411 sayılı Bankacılık Kanunu gereğince Türkiye‘de faaliyet gösteren bir bankayı,
c) Bitki koruma ürünü: Tüm zararlı organizmalara karşı bitkileri ve bitkisel ürünleri korumak veya bu tür organizmaların etkilerini engellemek, besin maddesi dışında bitkilerin yaşam fonksiyonlarını etkilemek (büyüme düzenleyicileri gibi), istenmeyen bitki veya bitki kısımlarını yok etmek, istenmeyen bitki gelişimini kontrol etmek veya önlemek amaçları çerçevesinde, bir veya daha fazla aktif madde içeren bir formülasyon halinde kullanıcıya sunulan, aktif madde ve preparatları,
ç) Genel yerleşim planı: İmar planına esas olmak üzere hazırlanan TDİOSB arazi kullanım durumunu gösteren TKB‘ce onaylı planı,
d) Özel TDİOSB: 4562 sayılı Kanunun 26/A maddesi hükümleriyle uyumlu olarak özel hukuk tüzel kişilerince veya gerçek kişilerce kurulması talep edilen TDİOSB‘yi,
e) STB: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
f) TDİOSB (Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi): Tarım ve sanayi sektörünün entegrasyonunu sağlamaya yönelik tarıma dayalı sanayi girdisini oluşturan bitkisel ve hayvansal üretimin ve bunların işlenmesine yönelik sanayi tesislerinin yer aldığı mal ve hizmet üretim bölgesini,
g) TDİOSB Proje Değerlendirme Komisyonu: TKB İl Müdürlüğü bünyesinde, ilgili birimlerden konu uzmanı elemanların katılımı ile en az üç üyeden valilik oluru ile oluşturulan komisyonu,
ğ) TDİOSB Proje İnceleme ve Onay Komisyonu: Bitkisel ve hayvansal üretim ile ilgili TDİOSB projelerinin incelenmesi ve onaylanması amacıyla, TKB‘nin ilgili Genel Müdürlüklerinin ihtisas daire başkanlıkları temsilcilerinden oluşan komisyonu,
h) TDİOSB proje teklifi: İçeriği Ek-1‘e göre hazırlanan proje teklifini,
ı) TKB: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
i) Üst yapı modül projesi: Parsel iç kullanımını gösteren ve ihtisas konusuna göre hazırlanan tip projeyi,
j) Yer Seçimi Komisyonu: Ek-2‘de yer alan kurumlardan oluşan komisyonu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yer Seçimi
Müracaat
MADDE 4 - (1) TDİOSB kurmak isteyen gerçek ve tüzel kişilerce dört nüsha olarak TDİOSB proje teklifi hazırlanarak, teklifte yer alan alternatif alanlar hakkında il özel idaresinin, belediye sınırları veya mücavir alan sınırları içerisinde olması halinde ilgili belediyenin uygun görüşü ile birlikte Valilik kanalıyla Tarım İl Müdürlüğüne müracaat edilir. Söz konusu proje teklifi proje değerlendirme komisyonunca değerlendirilir.
(2) Hayvancılık konulu proje teklifi, konu uzmanı ziraat mühendisleri tarafından veteriner hekim ve çevre mühendisinin görüşü alınarak proje tekniğine göre hazırlanır.
(3) Seracılık konulu proje teklifi, konu uzmanı ziraat mühendisleri tarafından mimar veya inşaat mühendisi görüşü alınarak proje tekniğine göre hazırlanır.
(4) Yeni bir TDİOSB ve ilave alan yer seçimi taleplerinin değerlendirmeye alınabilmesi için, il genelindeki aynı sektör grubunu içeren TDİOSB‘lerde bulunan toplam parsellerin en az % 75‘inde üretim ve/veya inşaata başlanmış olması gerekmektedir. Ancak, özel TDİOSB‘ler ve Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansının yatırımcı temin edeceği projelerde bu oran aranmaz.
Proje teklifinin incelenmesi
MADDE 5 - (1) TKB İl Müdürlüğü bünyesinde kurulan TDİOSB proje değerlendirme komisyonunca, TDİOSB proje teklifi ve teklifte yer alan alternatif alanlar için TKB görev alanına giren mevzuat ile projenin il/ilçe için gerekliliği ve uygulanabilirliliği açısından ön inceleme yapılır.
a) Ön incelemede, süt ve besi sığırcılığı faaliyeti yapacak TDİOSB‘ler için aşağıdaki şartlar aranır:
1) İl/ilçe belediye mücavir alanları içerisinde insan sağlığını tehdit eder şekilde hayvancılık yapılması ve bu işletmelerle ilgili mülki ve mahalli idarelerce veya diğer bakanlıklarca yerleşim alanı dışına çıkarılmasına ilişkin karar alınması,
2) Belediye mücavir alan içerisinde hayvancılık yapmakta olan ticari amaçlı işletmelerden en az 50 işletmenin kurulacak olan bölgeye taşınmayı yazılı olarak taahhüt ettiğine dair belgenin bulunması,
3) TDİOSB‘lerinde kurulacak hayvancılık işletmelerinin, süt sığırcılığı için her bir işletmede en az 25 baş, besi sığırcılığı için en az 50 baş olarak planlanması,
4) Süt sığırcılığı ve besi sığırcılığı faaliyetinin aynı TDİOSB içerisinde yer alması halinde TKB‘ce mevzuat ile belirlenen gerekli sağlık, teknik ve idari tedbirlerin alınması,
5) TKB‘ce kuruluş izni verilmiş kanatlı damızlık ve kuluçkahane işletmelerine bir km‘den yakın mesafede TDİOSB kurulmaması,
6) Her işletmede 9/8/2006 tarihli ve 26254 sayılı Resmî Gazete‘de yayımlanan Hayvancılık İşletmelerinin Kuruluş Çalışma Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulması,
7) Mevsim, yağış durumu ve yapılacak ahır şeklinin de göz önüne alınarak; TDİOSB‘de süt sığırcılığı veya besicilik hangi tip ahırlarda yapılırsa yapılsın, hayvanlardan elde edilen gübrelerin bölgenin uygun bir yerinde seçilen ve tüm işletmelerin ortaklaşa kullanacakları merkezi gübre toplama deposunda biriktirilmesi ve ayrıca gübrenin toplanma işlemi ile değerlendirilmesi işlerinin nasıl yapılacağının ve bölgeden hangi sıklıkla uzaklaştırılacağının projede belirtilmesi,
8) Sıvı atıkların, sıvılara karşı geçirgen olmayan zemin ve kapalı kanallardan geçirilerek ahırların dışında kapalı konteynırlarda veya eşdeğer emisyon azaltma tedbirleri alınmış merkezi yerlerde bertaraf edilecek şekilde projelendirilmesi,
9) TDİOSB‘de kurulacak sanayi tesisleri kapasitelerinin, bölgenin üretim kapasitesinden fazla planlanmaması ve TDİOSB dışından bu bölgeye süt, kesim amaçlı hayvan, işleme amaçlı et ve et ürünleri vb. girişinin planlarda yer almaması,
10) Her bir hayvancılık işletmesinin günlük su ve elektrik sarfiyatı, nasıl ve ne şekilde temin edileceği, yerleşim biriminin mevcut kaynaklarının yeterlilik durumu ile ilgili yetkili kurum/kuruluşların yerel teşkilatlarının görüşlerinin alınarak müracaat dosyasında bulundurulması,
11) Çiftlik gübresi hariç olmak üzere hayvancılık işletme atıkları ve imhası gereken hayvan ve hayvansal ürünlerin diğer alanlara bulaşmadan imha edilebileceği mevzuata uygun özel bir alanın ayrılması ve projesinde belirtilmesi.
b) Ön incelemede, bitkisel üretim olarak seracılık faaliyeti yapacak TDİOSB‘ler için aşağıdaki şartlar aranır:
1) Seracılık için öngörülen TDİOSB alanının en az 500 dekar olması ve en az 30 farklı müteşebbisin yazılı olarak proje kapsamında yer alacağına dair taahhüdünün bulunması,
2) Su deposu, alet ekipman deposu, bitki koruma ürünleri deposu, ön soğutma ünitesi ve soğuk hava deposu, ürün işleme tasnif ve ambalajlama ünitesi, işletme binası, laboratuar binaları gibi işletme tesisleri vb. için TDİOSB alanının en fazla % 10‘ unun kullanılması,
3) Geriye kalan % 90‘ lık alanda ise her bir sera işletmesinin sahip olacağı arazi büyüklüğünün en az 10 dekar olması ve işletmelere ayrılan sera parsel büyüklüğünün de en az 3 dekar olacak şekilde planlanması,
4) Her bir sera işletmesinin günlük su ve elektrik sarfiyatı, nasıl ve ne şekilde temin edileceği, yerleşim biriminin mevcut kaynaklarının yeterlilik durumu ile ilgili yetkili kurum/kuruluşların yerel teşkilatlarının görüşlerinin alınması,
5) Jeotermal kaynakların ısıtma amaçlı kullanılması halinde, kullanımdan dönen suyun deşarj ve reenjeksiyon işleminin, 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin ilgili hükümleri çerçevesinde yapılması, ayrıca TDİOSB‘nin kurulacağı alana yakın jeotermal kaynağının debisi, sıcaklığı ve proje için yeterliliği konularında, ilgili Bakanlığın görüşünün alınması, kullanılan suyun reenjekte yöntemiyle tekrar yeraltına verilebilmesi için yeraltında uygun kırıkların ve boşlukların bulunması, ayrıca TDİOSB‘nin kurulacağı alana yakın jeotermal kaynağının debisi, sıcaklığı ve proje için yeterliliği konularında, ilgili bakanlığın görüşünün alınması,
6) Bitkisel atıklar ile zararlı organizmalarla bulaşık olan ve imhası gereken bitki ve bitkisel materyalin diğer alanlara bulaşmadan imha edilebileceği mevzuata uygun özel bir alanın ayrılması ve projesinde belirtilmesi,
7) Sera tesis edilecek alanlarda, toprakların nematod yönü ile tahlil ettirilmesi ve proje teklif formu ekine tahlil sonucuna ilişkin belgenin konulması.
c) Her iki ihtisas konusunda kurulacak TDİOSB‘lerde ortak olarak aşağıdaki şartlar aranır:
1) TKB‘ce mevzuat ile belirlenen gerekli sağlık, teknik ve idari tedbirlerin alınması,
2) Toplam alanın en az %5‘inde faaliyet gösterecek sanayi tesislerine ilişkin potansiyel araştırması ve yatırım taahhütnamesi alınması,
3) Bölgede kurulacak sanayi tesislerinin, bölgenin kuruluş amacından farklı olmaması,
4) TDİOSB yeri olarak önerilen alan/alanların büyüklük olarak en az %75‘inin mülkiyetinin Maliye Hazinesine ait olması,
zorunludur.
ç) Proje teklifi üzerinde yapılan incelemelerde bulunan eksiklikler başvuru sahibi tarafından giderilir.
d) Ön inceleme sonucu uygun bulunmayan TDİOSB proje teklifi müracaatları Valilik kanalıyla Tarım İl Müdürlüğünce başvuru sahibine bildirilir.
e) TDİOSB proje teklifinin TDİOSB proje değerlendirme komisyonunca uygun bulunması halinde, iki nüshası onaylanan proje teklifi, il özel idaresi, ilgili belediyenin olumlu görüşü ve Valiliğin uygunluk görüşü ile birlikte Valilikçe TKB‘ye intikal ettirilir.
f) TKB‘de ilgili Genel Müdürlüğün bünyesindeki konu ile ilgili daire başkanlığı koordinatörlüğünde, TDİOSB proje inceleme ve onay komisyonu oluşturulur.
g) Söz konusu TDİOSB proje teklifinin ve teklifte yer alan alternatif alanların, TKB bünyesinde kurulan TDİOSB proje inceleme ve onay komisyonunca uygun görülmesi halinde, TKB‘nin uygunluk görüşünü de içeren yazı ile STB‘ye bildirilmesini takiben, STB ve TKB‘ce yer seçimi çalışmalarına başlanır. Değerlendirme sonucunda uygun görülmeyen müracaatlar gerekçesi ile birlikte TKB‘ce Valiliğe bildirilir.
Mahallinde yapılan inceleme çalışması
MADDE 6 - (1) TDİOSB proje teklifinde yer alan alternatif alanlar TKB ile STB‘ce mahallinde incelenir. Diğer kurum ve kuruluşların yatırım ve proje alanına girmeyen alternatif alanların, özellikleri belirlenir ve yerlerini gösterir 1/25000 ölçekli topoğrafik haritası, 1/5000 ölçekli kadastral paftası ve TDİOSB yeri olarak uygun olup olmadığını içeren tutanak, TKB İl Müdürlüğü ve STB teknik elemanlarınca mahallinde imza altına alınır.
(2) Mahallinde yapılan inceleme sırasında alan/alanların özellikleri;
a) Mevkii,
b) Şehir merkezine uzaklığı ve hangi yönde kaldığı,
c) Çevresinde bulunan diğer yerleşim merkezlerinin neler olduğu, uzaklıkları ve hangi yönde kaldığı,
ç) Büyüklüğü,
d) Karayolu, havaalanı, liman ve demiryolu bağlantısı, uzaklığı,
e) Mülkiyet durumu,
f) Kadastro durumu,
g) Belediye ya da mücavir alan sınırları içinde olup olmadığı,
ğ) Mevcut imar planına ve varsa çevre düzeni planına göre durumu,
h) Mevcut arazi kullanım durumu,
ı) Çevresindeki alanların mevcut ve planlama durumu,
i) Eğimi ve yönü,
j) Bulunduğu deprem kuşağı,
k) Su ihtiyacının nereden sağlanabileceği,
l) Enerji ihtiyacının nereden sağlanabileceği,
m) Atıksu ve yağmur suyu deşarj ortamı,
n) Hâkim rüzgâr yönü,
o) Gelişme ve genişleme olanağının bulunup bulunmadığı,
ö) Çevresinde konut ve yan sanayi yerleşimine imkân olup olmadığı,
p) Bölgedeki flora ve fauna özellikleri,
r) Varsa özel çevre koruma bölgeleri, 1/12/1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamındaki alanlar, sit alanları, milli parklar, sulak alanlar, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları, doğal anıtlar gibi koruma alanları ile uluslararası sözleşmeler gereği korunması gereken alanlara göre konumu,
s) Drenaj durumu,
ş) Taşkına maruz kalma durumu,
t) Önceden belirlenmiş jeolojik sakıncalı bir alan olup olmadığı,
u) Varsa yeraltı ve yüzeysel içme ve kullanma suyu kaynaklarına göre konumu,
ü) Varsa katı atık depolama alanlarına göre konumu,
v) Mevcut ya da planlanan havaalanları ile varsa askeri alanlara, askeri güvenlik yasak bölgelerine, havaalanı mania planına göre konumu,
y) Su ürünleri üreme ve istihsal sahalarına olan konumu,
z) Doğal kaynak potansiyeli ve jeotermal kaynak durumu, reenjeksiyon olanakları,
başlıkları kapsamında belirlenir.
(3) TKB ve STB‘ce mahallinde tutulan tutanakta incelenen alternatif alanların TDİOSB yeri olarak uygun görüldüğünün belirtilmesi halinde, söz konusu alternatif alanlar incelenmek üzere STB‘ce yer seçimi komisyonu toplantıya çağırılır.
(4) Yapılan inceleme neticesinde alternatif alanların uygun görülmediğinin tutanakta belirtilmesi halinde yer seçimi komisyonu toplanmaz ve bu durum TKB‘ce ilgili valiliğe bir yazı ile bildirilir.
Yer seçimi komisyonunun oluşturulması
MADDE 7 - (1) STB tarafından tespit edilen yer seçimi tarihi ve her iki Bakanlıkça mahallinde incelenen alternatif alanlara ait haritalar ve bilgiler, Ek-2‘deki kurum ve kuruluşlara, yeterli süre verilerek önceden gönderilir. Bu kurum ve kuruluşların yetki ve görev alanlarına giren konular hakkında kurum ve kuruluşları adına nihai görüş vermek üzere komisyona yetkili temsilcilerini göndermeleri istenir.
(2) STB tarafından gerekli görülmesi durumunda, komisyona üye gönderecek kurum ve kuruluşlar listesinin kapsamı genişletilebilir.
(3) Ek-2‘deki listede belirtilen kurum ve kuruluşların temsilcileri dışında hiç kimse yer seçimi komisyonuna katılamaz. Ancak talep olması halinde STB tarafından belirlenecek sivil toplum kuruluş temsilcileri gözlemci olarak yer seçimi komisyonuna katılabilir.
Yer seçimi komisyonunun görevi ve işleyişi
MADDE 8 - (1) Komisyonun Başkanlığını ve sekretarya işlerini STB yürütür.
(2) Ek-2‘de yer alan kurum ve kuruluş temsilcilerinden oluşan yer seçimi komisyonu, belirlenen tarih ve yerde toplanır. İlgili kurum ve kuruluş temsilcileri komisyon toplantısına katılır, alternatif alanlarla ilgili tüm araştırmaları yapar, toplantı sonuçlanıncaya kadar toplantı yerinde kalır, kurum ve kuruluşu adına görüş bildirir.
Alternatif alanların incelenmesi
MADDE 9 - (1) Yer seçimi komisyonu, alternatif alanları yerinde inceler.
(2) STB ve TKB‘ce incelenmemiş alanlar yer seçimi komisyonunca değerlendirmeye alınmaz.
Yer seçimi komisyon raporu
MADDE 10 - (1) Yer seçimi komisyonu, incelediği alanlardan birini komisyona katılan üyelerin oy birliği kararı ile TDİOSB yeri olarak belirler. Yer seçimi komisyon toplantısı sırasında, alan ya da alanların özelliklerini, kurum ve kuruluş görüşlerini ve sonuç bölümünü içeren yer seçimi komisyon raporu yazılır. Rapora, TDİOSB yeri olarak seçilen alanın 1/25000 ölçekli haritası ve kadastral pafta sureti eklenir.
(2) Yer seçimi komisyonuna temsilcisi katılmayan ve komisyonda daha sonra görüş bildireceğini ifade eden kurum ve kuruluşların komisyon toplantısından sonra en geç otuz gün içinde nihai görüşlerini STB‘ye bildirmeleri zorunludur. Bu süre içerisinde görüşünü bildirmeyen kurum ve kuruluşların görüşü STB tarafından olumlu kabul edilir.
Uygun alan bulunamaması durumu
MADDE 11 - (1) Yer seçimi komisyonu çalışmaları sırasında incelenen alternatif alanlar, komisyonca TDİOSB yeri olarak uygun bulunmayabilir. Bu durum raporun sonucunda belirtilir ve komisyon kararı ilgili valiliğe STB tarafından bildirilir. Olumsuz görüş veren kurum ve kuruluşların olumlu görüşlerinin, daha sonra Valilikçe STB‘ye gönderilmesi halinde işlemlere devam edilir ve bilgisi TKB‘ye STB tarafından iletilir.
TDİOSB yerinin kesinleşmesi
MADDE 12 - (1) Hazırlanan yer seçimi komisyon raporu ve varsa STB‘ye sonradan gönderilen kurum ve kuruluş görüşleri doğrultusunda TDİOSB yeri;
a) Bayındırlık ve İskan Bakanlığının ilgili alt düzenleyici işlemleri doğrultusunda gö