TEHLİKELİ KİMYASALLAR YÖNETMELİĞİ ^{(1) (2)}

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1 - (Değişik madde: 20/04/2001 - 24379 s. R.G. Yön/2.md.)

Bu Yönetmeliğin amacı, tehlikeli kimyasalların kontrol altına alınarak olumsuz etkilerinden çevre ve insanın korunmasına yönelik idari ve teknik usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

Madde 2 - (Değişik madde: 20/04/2001 - 24379 s. R.G. Yön/3.md.)

Bu Yönetmelik,

a) Tehlikeli kimyasalların tespiti, sınıflandırılması, etiketlenmesi ve ambalajlanmasına ilişkin usul ve esasları,

b) Tehlikeli kimyasalların üretimi, depolanması, taşınması faaliyetlerine ilişkin esasları,

c) Tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşyanın kullanımı ve piyasaya arzına ilişkin esasları,

d) Kimyasalların ithalat ve ihracatına ilişkin usul ve esasları,

e) Tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşya ile iştigal olunmasına ilişkin hükümleri,

f) Kimyasallar ile tehlikeli eşyanın piyasa gözetimi ve denetimine ilişkin hükümleri,

g) (Ek bend: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./1. md.) Güvenlik Bilgi Formlarının hazırlanmasına ve dağıtımına ilişkin usul ve esasları,

kapsar.

Ancak,

a) Son ürün konumunda kullanıcıya ulaşan;

1) İnsan sağlığı ve veteriner amaçlı kullanılan tıbbi müstahzarlar,

2) Kozmetikler,

3) Atık madde ve karışımları ile tehlikeli eşya atıkları,

4) Gıdalar,

5) Hayvan yemleri,

6) Pestisitler,

7) Radyoaktif maddeler ve radyoaktif madde içeren müstahzarlar ile eşya,

8) Patlayıcılık ve piroteknik etki elde etmek amacı ile piyasaya arz edilen patlayıcılar ile harp levazımatı ve infilak malzemeleri,

b) Taşımacılığa ilişkin sınıflandırma, etiketleme ve ambalajlama kuralları,

bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.

Hukuki Dayanak

Madde 3 - Bu Yönetmelik 2872 sayılı Çevre Kanununun 13‘üncü maddesi ve 443 sayılı Çevre Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 inci maddesinin (j) ve (k) bentleri ve 9 uncu maddesinin (d) bendi gereğince hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4 - (Değişik madde: 20/04/2001 - 24379 s. R.G. Yön/4.md.)

Bu Yönetmelikte geçen terim ve kavramlardan;

Bakanlık : Çevre Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatını,

İştigal : Tehlikeli kimyasal ve tehlikeli eşyanın üretimi, ithalatı, ihracatı, dağıtımı, taşınması, depolanması, kullanımı faaliyetlerinden herhangi biri ile uğraşılmasını,

Üretici : Kimyasal element ve / veya bileşiklerini veya bunların karışım ve / veya çözeltilerini kullanarak, herhangi bir yöntemle, herhangi bir formda tehlikeli kimyasal veya tehlikeli eşya hazırlayan, bunlara ticari adını veya markasını veren gerçek ve tüzel kişiyi,

İthalatçı : Kendi ihtiyacını karşılamak veya piyasaya arz etmek üzere tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın ithalatını gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiyi,

İhracatçı : Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın ihracatını gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiyi,

Dağıtıcı : Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın üretici veya ithalatçıdan kullanıcıya ulaşmasını teminen ara alım-satım işlemlerini yürüten gerçek ve tüzel kişiyi,

İşletme Müdürü : Tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşya ile iştigal eden tarafından bu yönetmelik hükümlerine uygun olarak yetkili ve sorumlu kılınan, yasaların öngördüğü şartları taşıyan kişiyi,

Piyasaya Arz : Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın, üretimi sonrası veya ithalatında gümrük idarelerince ilgilisine teslimi sonrası, kullanımı veya satışı amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan ilk faaliyeti,

Piyasa Gözetimi ve Denetimi : Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın bu yönetmelik hükümlerine uygunluğunun kontrol altında tutulması, denetlenmesi faaliyetini,

Ürün : Kimyasal element ve / veya bileşiklerinin veya bunların karışım ve / veya çözeltilerinin kullanılması ile, üretici tarafından herhangi bir yöntemle, herhangi bir formda hazırlanan madde, müstahzar ve eşyayı,

Madde : Doğal halde bulunan veya bir üretim sonucu elde edilen, kararlılığını ve yapısını etkilemeden uzaklaştırılabilen çözücüler hariç, üretiminde kararlılığını sağlamak üzere kullanılan katkı maddeleri ile üretim işleminden kaynaklanan safsızlığı ihtiva eden kimyasal element ve bunların bileşiklerini,

Müstahzar : En az iki veya daha çok maddenin karışım veya çözeltilerini,

Tehlikeli Özellik : Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, çok toksik, toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özellikleri,

Tehlikeli Kimyasal : Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, çok toksik, toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip madde ve müstahzarları,

Patlayıcı Madde / Müstahzar : Atmosferik oksijen olmadan da ani gaz yayılımı ile ekzotermik reaksiyon verebilen ve/veya kısmen kapatıldığında ısınma ile kendiliğinden patlayan veya belirlenmiş test koşullarında patlayan, çabucak parlayan katı, sıvı, macunumsu, jelatinimsi haldeki madde / müstahzarları,

Oksitleyici Madde / Müstahzar : Özellikle yanıcı maddelerle olmak üzere diğer maddeler ile de temasında önemli ölçüde ekzotermik reaksiyona neden olan madde / müstahzarları,

Çok Kolay Alevlenir Madde / Müstahzar : Çok düşük parlama noktası (0

C‘den düşük) ve düşük kaynama noktasına (35

C‘den düşük) sahip sıvı haldeki madde ve müstahzarlar ile oda sıcaklığı ve basıncı altında hava ile temasında yanabilen, gaz haldeki madde / müstahzarları,

Kolay Alevlenir Madde / Müstahzar :

a) Enerji uygulaması olmadan, ortam sıcaklığında hava ile temasında ısınabilen ve sonuç olarak alevlenen,

b) Ateş kaynağı ile kısa süreli temasta kendiliğinden yanabilen ve ateş kaynağının uzaklaştırılmasından sonra da yanmaya devam eden katı haldeki,

c) Düşük parlama noktasına (21

C‘nin altında) sahip olan sıvı haldeki,

d) Su veya nemli hava ile temasında, tehlikeli miktarlarda, çok kolay alevlenir gaz yayan madde / müstahzarları,

Alevlenir Madde / Müstahzar : Düşük parlama noktasına (21

C-55

C) sahip sıvı haldeki madde / müstahzarları,

Çok Toksik Madde / Müstahzar : Çok az miktarlarda solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan madde / müstahzarları,

Toksik Madde / Müstahzar : Az miktarlarda solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan madde / müstahzarları,

Zararlı Madde / Müstahzar : Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan madde / müstahzarları,

Aşındırıcı Madde / Müstahzar : Canlı doku ile temasında, dokunun tahribatına neden olabilen madde ve müstahzarları,

Tahriş Edici Madde / Müstahzar : Mukoza veya cilt ile direkt olarak ani, uzun süreli veya tekrarlanan temasında lokal eritem, eskar veya ödem oluşumuna neden olabilen, aşındırıcı olarak sınıflandırılmayan madde / müstahzarları,

Alerjik Madde / Müstahzar : Solunduğunda, cilde nüfuz ettiğinde aşırı derecede hassasiyet meydana getirme özelliği olan ve daha sonra maruz kalınması durumunda karakteristik olumsuz etkilerin ortaya çıkmasına neden olan madde / müstahzarları,

Kanserojen Madde / Müstahzar : Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde kanser oluşumuna neden olan veya kanser oluşumunu hızlandıran madde / müstahzarları,

Mutajen Madde / Müstahzar : Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında veya deriye nüfuz ettiğinde kalıtımsal genetik hasarlara yol açabilen veya bu etkinin oluşumunu hızlandıran madde / müstahzarları,

Üreme İçin Toksik Madde / Müstahzar : Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde erkek ve dişilerin üreme fonksiyon ve kapasitelerini azaltan ve/veya doğacak çocuğu etkileyecek kalıtımsal olmayan olumsuz etkileri meydana getiren veya olumsuz etkilerin oluşumunu hızlandıran madde / müstahzarları,

Çevre İçin Tehlikeli Madde / Müstahzar : Çevre ortamına girdiğinde çevrenin bir veya birkaç unsuru için kısa veya uzun süreli tehlikeler gösteren madde / müstahzarları,

Tehlikeli Eşya : Üretim işlemi sonucu herhangi bir formda hazırlanmış olup son ürün konumunda piyasaya arz edilen, kullanımı ile çevre ve insanı olumsuz yönde etkileyebilecek tehlikeli kimyasal ihtiva eden eşyayı,

Bilimsel Araştırma ve Geliştirme: (Ek tanım: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./2. md.) Ürün geliştirmede yapısal özelliklerin, performans ve etkinliğin belirlenmesi için yapılan bilimsel araştırmalar da dahil olmak üzere kontrollü koşullar altında gerçekleştirilen bilimsel deney, analiz veya kimyasal araştırmayı,

Üretim Sürecinde Araştırma ve Geliştirme: (Ek tanım: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./2. md.) Maddenin uygulama alanlarını test etmek üzere kullanılan pilot tesis veya deneme üretimi ünitesinde gerçekleştirilen üretim sürecinde maddenin geliştirilmesi için yapılan araştırma ve geliştirmeyi,

Polimer: (Ek tanım: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./2. md.) Bir veya daha fazla türde monomer biriminin ardarda sıralanması ile karakterize olan moleküllerden meydana gelen madde ile en az bir diğer monomer birimine veya diğer reaktana kovalent bağ ile bağlanmış en az üç monomer birimini içeren ve aynı moleküler ağırlıktaki moleküllerin bir basit ağırlıklı çoğunluğunun daha azından meydana gelen moleküllerin bir basit ağırlıklı çoğunluğunu kapsayan maddeyi, (Bu moleküller, molekül ağırlıklarına göre dağılmış olup, bu dağılımda molekül ağırlıklarındaki farklılıklar monomer biriminin sayısına bağlı olup, monomer birimi polimer içinde bulunan, reaksiyona girmiş haldeki monomeri ifade etmektedir.)

Risk: ( Ek tanım: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./2. md.) Kimyasalların kullanım şartlarında ve/veya kimyasallara maruz kalınması halinde, kimyasalların çevre ve insan sağlığına zarar verme olasılığını ve ciddiyet derecesini,

Güvenlik : (Ek tanım: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./2. md. ) "Kimyasalların kontrol altına alınamaz risk"inden uzak olmayı,

Güvenlik Bilgi Formu: (Ek tanım: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./2. md.) Tehlikeli kimyasalların ; özelliklerine ilişkin detaylı bilgiler ile bulunduğu işyerlerinde kimyasalın özelliğine göre alınacak güvenlik önlemleri ve kimyasalın olumsuz etkilerinden çevre ve insan sağlığının korunmasına yönelik gerekli bilgileri içeren belgeyi,

Profesyonel Kullanıcı: (Ek tanım: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./2. md.) Üreticiyi, tehlikeli kimyasal kullanan sanayiciyi, bilimsel araştırma ve geliştirme yapan ve üretim sürecinde araştırma ve geliştirme yapan gerçek ve tüzel kişiyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel İlkeler

Kimyasal Maddelerin İthalatının Kontrolü

Madde 5 - Çevrenin korunması yönünden zararlı etkileri olduğu bilinen kimyasal maddelerin ithalatının kontrolü yayınlanan tebliğler doğrultusunda yapılır.

Genel Koruma Görevi

Madde 6 - Zararlı Kimyasal madde ve ürünleriyle iştigal edenler ilgili tebliğlerde verilen kurallara ve bu Yönetmelikte adı geçen zararlı maddelerden kaynaklanan ve eklerde verilmekte olan ‘‘Özel Risk Durumları‘‘ ve bunlarla ilgili ‘‘Güvenlik Tavsiyeleri‘‘ ne etiket, ambalajlama, depolama ile ilgili diğer hükümlere uymak zorundadırlar.

Çevreye Yığın Halinde Bırakma

Madde 7 - Zararlı Kimyasal madde ve ürünleri, bu yönetmelik hükümlerine uygun şekilde ambalajlama ve depolama yapılmadan, çevreye yığın veya yığın oluşturacak şekilde bırakılamaz.

Ancak, yığılma zorunluluğu bulunduğu hallerde ilgili valiliğin izni alınarak;

a) Yığma ve yığından alma işlemlerinde, madde veya ürün türü, iş kolu ve kullanım amacına uygun yöntem, araç ve gereç kullanmak,

b) Madde veya ürünün çevrede olumsuz etkilere neden olacak şekilde komşu alanlara, havaya ve sulara karışmasını önlemek için ilgili mevzuat doğrultusunda gerekli önlemleri almak,

c) Hayvanlar, bitkiler ve bunların hayat sahalarının tehlikeye sokulmaması için uygun önlemleri almak,

şartlarıyla çevreye yığın halinde bırakmak mümkün olabilir.

Üretici ve İthalatçının Bilgi ve Beyan Verme Yükümlülüğü

Madde 8 - Ülke sınırları içinde, ilgili tebliğler ve Ek-1 kapsamında yer alan zararlı kimyasal madde ve ürünleri ile iştigal edenler, üretim ve fiili ithalat sonrası;

a) Bu Yönetmelik ve eklerinin getirdiği hükümler çerçevesinde etiketleme, ambalajlama, depolama ve taşıma ile ilgili kurallara uyduğunu ispat etmekle,

b) Bakanlığın talep etmesi durumunda beyanda bulunmakla,

yükümlüdür.

Beyan dosyasında bulunacak asgari bilgiler Ek-III‘de verilmiştir.

Üretici ve ithalatçı gerek görüldüğünde beyan ettiği bilgilerin kanıtlarını da Bakanlığa vermekle yükümlüdür.

Bakanlık, Ek-1 kapsamında yer alan maddelerdeki değişiklikleri, Yönetmeliğin 44 üncü maddesinde oluşturulan Kimyasal Güvenlik Komisyonunun görüşleri doğrultusunda yapar.

Ek Bilgi Verme Yükümlülüğü

Madde 9 - Bakanlığın gerekli görmesi durumunda, ilgili tebliğler çerçevesinde başvuruda bulunanlar,

a) Mevcut bilimsel bilirkişi raporlarını,

b) İlgili deney metotlarını ve kaynağını,

c) Madde ve ürünü temsil eden örneğini,

d) Etiketi veya taslakları, (...) ve Güvenlik Bilgi Formlarını,

e) Beyan ettiği bilgilerin kanıtlarını,

kapsayan ek bilgiyi vermek zorundadır.

Bakanlık, sunulan belgelerin yetersiz bulunması durumunda, başvurandan ilave deneyler, testler ve bunların sonuçlarını isteyebilir.

Ürünleri Kontrol Yükümlülüğü

Madde 10 - Üretici, zararlı maddelere ilişkin test yöntemleri konusunda bir tebliğ çıkıncaya kadar, geçici olarak, iştigal ettiği maddelerle ilgili verdiği beyanda belirttiği özellikleri sağlamak için yaptığı ölçümlerde ilgili ulusal ve uluslararası standart yöntemleri kullanmakla yükümlüdür.

Belgeleri Hazır Bulundurma Yükümlülüğü

Madde 11 - Zararlı kimyasal madde ve ürünleri ile iştigal edenler, bunların piyasaya arzında, üretimi ve ticareti ile ilgili tüm bilgileri kaydetmekle, eski bilgilerle birleştirmekle ve incelemeye sunulacak biçimde düzenleyerek hazır bulundurmakla yükümlüdür.

Alıcının Bilgilendirilmesi

Madde 12 - (Değişik madde: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./3. md.)

Tehlikeli kimyasallar ile tehlikeli eşyanın riskleri ve alınması gerekli güvenlik önlemleri hakkında, tehlikeli kimyasal ve tehlikeli eşyayı piyasaya arz eden üretici, ithalatçı ve dağıtıcı tarafından alıcı, kullanıcı ve depolayıcıların bilgilendirilmesi zorunludur.

Bu amaçla, Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hazırlanmış etiket ve Güvenlik Bilgi Formları kullanılır.

Güvenlik Bilgi Formlarının profesyonel kullanıcılar ile tehlikeli kimyasalları depolayanlara iletilmesi zorunludur.

Alıcının bilgilendirilmesinden üretici, ithalatçı ve dağıtıcı müteselsilen sorumludur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Dağıtıcı ve İşletme Müdürünün Yükümlülükleri

Dağıtıcının Yükümlülüğü

Madde 13 - (Değişik madde: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./4. md.)

Dağıtıcı, tehlikeli kimyasallar ile tehlikeli eşyanın alım ve satım işlerini yaparken aşağıdaki hükümlere uymak zorundadır.

a) Dağıtıcı, üretici veya ithalatçıdan aldığı tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın yapısal özelliğini değiştiremez, etiket ve Güvenlik Bilgi Formlarında değişiklik yapamaz, okunamaz duruma getiremez.

b) Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın, birim ambalaj miktarını değiştirerek satışa arz etmek isteyen dağıtıcılar tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın üreticisi tarafından hazırlanmış etiket bilgilerini ve Güvenlik Bilgi Formlarını kullanmak ve Yönetmelik hükümlerine uygun olarak etiketleme ve ambalajlama yapmak zorundadır.

c) Dağıtıcı, Güvenlik Bilgi Formunun kullanıcıya ulaşabilmesini sağlamak amacıyla,Türkçe hazırlanmış Güvenlik Bilgi Formunu tehlikeli kimyasalı aldığı kişiden temin ederek tehlikeli kimyasalı sattığı kişiye vermekle, tehlikeli kimyasalı Yönetmelik hükümlerine uygun olarak depolamak, taşımak veya taşınmasını sağlamakla, istenmesi halinde alış ve satış ile ilgili bilgi ve belgeler ile birlikte faturanın bir kopyasını Bakanlığa vermekle yükümlüdür.

Alıcının Bilgilendirilmesi

Madde 14 - (Mülga madde: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./8. md.)

İşletme Müdürünün Yükümlülükleri

Madde 15 - İşletme Müdürü denetim sırasında her türlü bilgiyi vermek ve gereken kolaylığı sağlamakla yükümlüdür.

İşletme müdürü zararlı kimyasal madde veya ürünlerin üretimi, depolanması, taşınması, etiketlenmesi ve ambalajlanması ile ilgili önlemleri bu Yönetmelik hükümleri doğrultusun da yerine getirmek zorundadır.

Bu madde ve ürünlerin üretimi sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeler konusunda önlemler almakla, idarenin zararlı madde ve ürünler için istediği bilgileri gerçeğe uygun olarak hazırlamak ve saklamakla, bu Yönetmeliğe bağlı olarak çıkarılacak tebliğleri izlemek ve uygulanmasını sağlamakla yükümlüdür.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Etiketlemede Uygulanacak Kurallar

Etiketleme Zorunluluğu

Madde 16 - Zararlı Kimyasal madde ve ürünleri ile iştigal edenler, bunların özelliklerine göre etiketlenmesinden sorumludur. Üreticiler, bu bölümde verilen etiketleme ile ilgili kurallara uymak zorundadır.

Etiketlerde Bulunması Gerekli Hususlar

Madde 17 - Etiketlerde;

a) Üreticinin adı ve adresi,

b) Maddenin kimyasal ve ticari adı, kapalı formülü,

c) Ürünlerin, ticari adı, amaçlanan kullanım alanları ve içeriğine giren maddelerin tehlike sembolleri,

d) Özel tehlikelere karşı dikkat çekici, ‘‘Çok Şiddetli Patlayıcı‘‘, ‘‘Şiddetli Zehir‘‘ gibi ibareler, güvenlik tavsiyeleri (Ek-VII‘e göre zararlı maddelere ait özel riskler (R) ve güvenlik önlemlerinin (S) ilgili olanlarının içinden seçilmiş) alınabilecek tedbirler hakkında özlü bilgiler, Ek-II‘de verilmiş olan zararlı maddeyi tanımlayan özellikler,

e) Ek-IV‘de, tek tek maddeler için verilen tehlike işaretlerinden ilgili olanlar,

f) Kimyasal tanımı ve etkin maddesinin yüzdesi,

g) Diğer katkı maddeleri ve en azından bunların grup tanımları,

bulundurulur.

Etiketlerde çevre ve insan sağlığı için tehlike durumları ve korunma önlemleri işaretlerle gösterilir. Ek-IV‘de verilen işaretler dışında işaret kullanılamaz.

Uyulması Gerekli Hususlar

Madde 18 - 04/09/1988 tarih ve 19919 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği‘ne göre kanalizasyona veya sulara atılması yasak olan maddelerin etiketlerinde bu durum açık olarak belirtilir.

Etiketlerde, ve (...)nda, ‘‘Zehirsizdir‘‘, ‘‘Sağlığa zararsızdır‘‘, ‘‘Talimata Uygun Kullanılırsa Zararsızdır‘‘ gibi tehlikeye karşı kayıtsızlaştırıcı ifadeler kullanılamaz.

Paketlenmiş olarak piyasaya sürülen madde veya ürünlerde etiketler, paketlere yapıştırılmış olmalıdır. Paketler ikinci bir ambalaj içine konuyorsa, etiket bu ambalajlar üzerine de yapıştırılır. Ancak, şeffaf ikinci ambalaj kullanıldığında, içteki etiketin net olarak okunabilmesi durumunda ikinci ambalaja etiket konulması zorunlu değildir.

Özellikleri yeterince bilinmeyen maddelerin etiketleri üzerine ‘‘Bu Maddenin Çevre ve İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkisi İle İlgili Araştırmalar Devam Etmektedir‘‘ ibaresi yazılır.

Ek-VI‘da verilen kanser yapıcı maddeler listesine giren madde ve ürünlerin etiketleri ve kullanma talimatları üzerine, diğer bilgilerin yanı sıra ‘‘Dikkat Kansere Neden Olabilir‘‘ ibaresi yazılır.

(Ek fıkra: 06/11/2001 - 24575 S. R.G. Yön./5. md.) Etiketler, piyasaya arz edilen tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşya için Türkçe, ihraç edilen tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşya için ihraç edilen ülkenin resmi dillerinden birinde hazırlanır.

Aerosol Paketlerinde Etiketleme

Madde 19 - Aerosol paketleri ve kaplarına yapıştırılan etiketlerde diğer bilgilerin yanı sıra,

a) ‘‘Kutu Basınçlıdır‘‘, ‘‘Güneş Altında Bırakmayınız‘‘, ‘‘50oC‘nin Üzerindeki Sıcaktan Koruyunuz, ‘‘Boş Kutuları Zorlayarak Açmayınız‘‘, ‘‘Ateşe Atmayınız‘‘, ‘‘Aleve veya Akkor Halindeki Maddelere Püskürtmeyiniz‘‘,

b) Bileşiminde yanmaya ve kolay alev almaya neden olabilecek yanıcı madde içerenler için ‘‘Yanıcıdır‘‘ veya ‘‘Kolay Alev Alır‘‘,

ibarelerinin de yazılması zorunludur.

Etiketleme Şartları

Madde 20 - Zararlı kimyasal madde veya ürünlerinin etiketlerinin boyutları, ambalaj kaplarının hacimlerine göre, aşağıda verilmiştir.

a) 0,25 litreye kadar uygun görülecek büyüklükte.

b) 0.26-3,0 litre arası için en az 52 mm. x 74 mm.

c) 3.1-50 litre arası için en az 74 mm. x105 mm.

d) 51-500 litre arası için en az 105 mm. x 148 mm.

e) 500 litreden büyük olanlar için en az 148 mm. x 210 mm.

Tehlike sembelleri, portakal sarısı zemin üzerine siyah baskı ile verilir. Her tehlike işareti en az 1 cm

alana sahip olup, işaretin yapılacağı yüzeyin en az onda birini kaplar. Belli bir tehlike sınıfı için kullanılan işaret bir başka tehlike sınıfını da içeriyorsa bu Yönetmeliğin 17‘inci maddesinin (e) bendinde öngörülen tehlike içermeyen işaretlerinden bazıları eğer yer müsait değilse etiketlere konmayabilir.

Etiketler, bu Yönetmelikte belirtilen hususlar dışında, sağlık, güvenlik gibi alanlardaki yönetmeliklerin ilgili hükümleri gereği zorunlu semboller ve bilgileri de tamamlayıcı olarak bulundurur.

Etiketler, ambalajın bir veya birkaç yüzüne, ambalaj normal konumunda dururken etiketteki bilgiler okunabilecek şekilde yapıştırılır. Etiketin ambalaj yüzeyine yapıştırılması, ambalajın boyutları veya cinsi nedeniyle mümkün değilse, etiketleme ambalaja bağlı bir plaka şeklinde yapılır. Etiketin dış etkenlerden ve ambalaj içindeki maddeden etkilenerek ambalaj üzerinden çıkmaması, veya kullanılmışsa plakanın kopmaması için gerekli önlemler alınır.

Yanıcı ve kolay tutuşan maddelerin 0.25 litreyi geçmeyen ambalajlarının etiketlerinde, maddenin bu özelliği ile ilgili olarak dikkat çekici ibarelerin ve alınması gerekli önlemlerin etikete yazılması şartı aranmaz. Ancak diğer yollarla bu hususların vurgulanması zorunludur.

Kullanma Talimatı

Madde 21 - (Mülga: R.G. 06/11/2001 - 24575 S. Yön./8. md.)

Güvenlik Bilgi Formu

Madde 22 - (Değişik: R.G. 06/11/2001 - 24575 S. Yön./6. md.)

Güvenlik Bilgi Formunun hazırlanması ve dağıtımında aşağıdaki kurallara uyulması zorunludur.

a) Güvenlik Bilgi Formu, Yönetmelik hükümlerine göre, tehlikeli olduğu belirlenen madde ve müstahzar ile en az bir tehlikeli madde ihtiva eden müstahzarın üreticisi tarafından hazırlanır.

b) Profesyonel kullanıcılar tarafından talep edilmesi halinde, Yönetmelik hükümlerine göre tehlikeli olarak sınıflandırılmasa dahi, işyeri ortamı maruz kalma limitleri belirlenmiş veya çevre ve insana zarar verecek özellik gösteren maddelerden en az birini içeren müstahzarlardan, bu tür maddelerden en az birini veya bir kaçını ayrı ayrı;

(1)? 1 % (ağırlıkça) miktarda içeren gaz halinde olmayan,

(2)? 0,2 %(hacimce) miktarda içeren gaz halinde olan, müstahzarın Güvenlik Bilgi Formu, bu müstahzarın üreticisi tarafından ayrıntılı bilgiler içerecek şekilde hazırlanır ve talep edene iletilir.

c) Güvenlik Bilgi Formu, üretici tarafından;

(1) Her tehlikeli madde, tehlikeli müstahzar veya en az bir tehlikeli madde ihtiva eden müstahzar için ayrı ayrı hazırlanır,

(2) Teknik gelişmelere ve bilimsel araştırmalara bağlı olarak güncelleştirilir,

(3) Tehlikeli kimyasalın üretim sonrası ilk teslimatı sırasında veya mümkünse teslimat öncesi,

(4) İkinci veya takip eden teslimatlarında talep edilmesi halinde, alıcıya ücretsiz olarak yazılı metin halinde verilir veya elektronik ortamda iletilir.

Güvenlik Bilgi Formu; piyasaya arz edilen kimyasallar için Türkçe, ihraç edilen kimyasallar için ihraç edilen ülkenin resmi dillerinden birinde hazırlanır.

Güvenlik Bilgi Formunun yeni bilgiler ışığı altında güncelleştirilmesi halinde; güncelleştirilmiş form, güncelleştirme tarihinin 12 ay öncesine kadar geçen sürede, tehlikeli kimyasalın verildiği kullanıcılar ile depolayana güncelleştirme tarihini takip eden 3 ay içinde iletilir ve formda değişiklik tarihi ve kaçıncı değişiklik olduğu belirtilir.

İthal edilen kimyasalların Güvenlik Bilgi Formu, ithalatçısı tarafından üreticisinden temin edilerek Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hazırlandıktan sonra, tehlikeli kimyasalın ilk teslimatı sırasında veya mümkünse teslimat öncesi, ikinci veya takip eden teslimatlarında talep edilmesi halinde alıcıya ücretsiz olarak Türkçe yazılı metin halinde verilir veya elektronik ortamda iletilir.

İthal edilen kimyasalların Güvenlik Bilgi Formlarının ithalatçısı tarafından üreticisinden temin edilememesi halinde, ithalatçı ithal ettiği kimyasallar için bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak Güvenlik Bilgi Formunu hazırlamakla yükümlüdür.

Güvenlik Bilgi Formunda bulunması gereken asgari bilgiler ile formun düzenlenmesinde uyulacak usul ve esaslar Bakanlıkça yayımlanacak tebliğ ile belirlenir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Ambalajlama, Depolama ve Taşıma

Yükümlülükler

Madde 23 - Zararlı Kimyasal madde ve ürünlerinin ambalajlanması, depolanması, taşınması işlerinden biri veya birkaçı ile iştigal edenler bu Yönetmelik hükümlerine tabidir. Bu işlerin ücret karşılığı üçüncü kişi veya kuruluşlara yaptırılması durumunda da, işveren kişi veya kuruluş, iştigal edenle birlikte müteselsilen sorumludur.

Ambalajlama Zorunluluğu

Madde 24 - Zararlı madde ve ürünler, bu Yönetmeliğin 27"inci maddesindeki hükümlere uyularak, normal depolama ve taşıma şartlarında, sızma, kaçak, dökülme, bulaşma ve benzeri yollarla ambalaj dışına çıkmaları önlenecek şekilde ambalajlandıktan sonra piyasaya arz edilebilir.

Piyasaya arz şekli özel mevzuata tabi madde ve ürünler için, yukarıdaki hükümlere uyulması gerekmez.

Ambalajlanmamış madde ve ürünlerin taşınması ve depolanması ile iştigal edenler, piyasaya arz şekli özel mevzuata tabi madde ve ürünler ile ilgili durumlar dışında, ilgili idareden özel izin alırlar.

Ambalajsız Taşıma ve Depolama

Madde 25 - Bir başka ürünün üretiminde hammadde, ara madde olarak kullanılacak veya yakıt olarak piyasaya sürülmek istenen madde ve ürünlerin;

a) Çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek uygun sistem ve araçlarla taşınması ve depolanması,

b) Araç ve depo yerinin kapalı sistem olması durumlarında ambalajsız depolama ve taşımaya izin verilebilir.

Ambalaj Kaplarının Genel Görünümü

Madde 26 - Zararlı Kimyasal madde ve ürünlerinin içine konduğu kapların genel görünümü aşağıdaki gibi olmalıdır:

a) Ambalajların şekli ve etiketleri, genel görünüm ve kapsamları açısından, gıda maddelerinin ambalajları ile aynı veya karıştırılabilir benzerlikte seçilemez.

b) Bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre hazırlanan etiketler ambalaj kapları üzerine uygun olarak yerleştirilir.

Ambalajlama Şartları

Madde 27 - Zararlı Kimyasal madde ve ürünlerinin ambalaj kaplarına konulmasında Ek-V‘de verilen kurallar yanında aşağıdaki genel kurallara uyulması zorunludur.

a) Ambalajlanan madde, ambalaj kabının dışına bulaşmamalıdır.

b) Ambalaj kabı, içine konulan maddeden etiketlenmemeli, onun özelliklerini değiştirmemelidir.

c) Sıvı halinde madde ve ürünlerin ambalajlanmasında, ısıl genleşmeler sonucu, patlama, yırtılma gibi istenmeyen durumların önüne geçilebilmesi için, kaplarda boş hacim bırakılmalıdır.

d) Hava yolu ile taşınacak her türlü ambalaj kabının hava basıncı değişimlerinin etkisiyle karşılaştığında dayanıklı olacak şekilde tasarlanması gerekir.

e) Maddenin ambalajlanmasında iç içe kaplar kullanılmışsa, iç kaptan dış kaba sızma olmamalıdır. Cam, seramik gibi kırılgan malzemeden yapılmış iç kaplar ile ambalajlamada, kırılmanın önlenmesi için iç ve dış kaplar arasında şok direncine sahip uygun destekleme malzemeleri kullanılmalı veya benzeri önlemler alınmalıdır.

f) Birbiri ile şiddetli reaksiyon veren maddeleri taşıyan iç kaplar aynı dış kap içinde depolanamaz ve taşınamaz.

g) Çok tehlikeli oldukları için bir sıvı ile ıslatılarak veya seyreltilerek korunması gereken maddelerin ambalajlanmasında, kaçakları tamamen önleyecek tasarımlar kullanılır ve yeterli önlemler alınır.

h) Taşıma ve depolama sırasında, sıcaklığın artması, hava basıncı değişimi, çalkalanma, gibi nedenlerle kap içindeki madde tehlikeli boyutlarda gaz oluşturuyor ve basıncı artıyorsa, fazla gazı dışarı atarak otomatik basınç ayarlamasını sağlayacak sistemler takılmış kaplar kullanılmalıdır. Ancak, çıkan gazın tehlikeli ve zararlı olması durumunda, tehlikeyi önleyici başka önlemlerin alınması gerekir.

i) Ambalaj olarak kullanılacak her türlü madde, malzeme ve araç, kullanım amacına uygun fonksiyon testlerinden geçirilir.

j) Üretici ithal ettiği veya ürettiği madde ve ürünün taşınmasından kaynaklanan ambalaj malzemesinin, ilgili yönetmelikler uyarınca, en aza indirilmesi veya bertaraf edilmesinden yükümlüdür. Üretici bu durumda sorumluluğu başkasına devredemez ve gerekli harcamaları karşılamakla yükümlüdür.

Taşıma

Madde 28 - Zararlı Kimyasal madde ve ürünlerinin taşınması konusunda yürürlükteki mevzuat hükümleri uygulanır.

Depolama

Madde 29 - Zararlı kimyasal madde ve ürünleri; özellikleri, depolamaları ve diğer şekillerdeki iştigalleri sırasında arz edebilecekleri tehlikenin cinsine göre Ek-VIII‘de verilen sınıflara ayrılmıştır. Zararlı kimyasal madde ve ürünlerini üretenler, çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde depolama yapmakla yükümlüdür. Bu maddelerin kötü amaçlı veya sorumsuz kişilerin eline geçmemesi ve amaç dışında kullanılmaması için gerekli önlemler, işletme müdürü, serbest bölgelerde serbest bölge müdürleri tarafından alınır.

Zararlı kimyasal madde ve ürünlerinin konduğu depolar, depolanan maddenin oluşturabileceği zararlar gözönüne alınarak, gerekli ısı, izolasyon, yıldırımdan koruma, havalandırma, alarm, yangın söndürme, gibi sistemler ile donatılır ve amacına uygun malzemelerle inşa edilir.

Depolara ve bunların yakınına, depolanan madde veya ürünlerinin yükleme, boşaltma ve kullanımları sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeler ve bu tehlikelere karşı korunma önlemleri ile ilgili uyarı işaretleri ve yazıları asılır.

Zararlı kimyasal madde ve ürünleri, ilaç, hayvan ilacı, gıda maddesi, hayvan yemi ve bunların katkı maddeleri ile aynı depolara konulamaz.

Ek-IV‘de verilen işaretlerden korozif, az zehirli ve tahriş edici özelliği ile etiketlenmiş olan madde ve ürünlerin depolanmasında, insan ve çevre sağlığı açısından işletmede gerekli yerlerde uyarı levhaları bulundurulur.

Ek-IV‘de verilen işaretlerden çok zehirli özelliği ile etiketlenmiş olan madde ve ürünler kilitli mekanlarda depolanır. Bunların depolanması ile sorumlu kişiler, işletme müdürü ve konu ile ilgili personel dışındaki kişilerin bu maddelerle iştigalini önlemek için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Akaryakıt istasyonlarında satılan madde ve ürünler için kilitli mekanlarda depolama şartı aranmaz.

ALTINCI BÖLÜM

İdarenin Görevleri

Beyanların Değerlendirilmesi

Madde 30 - Bakanlık, gerek gördüğü hallerde talep ettiği Ek-I‘de yer alan zararlı kimyasal madde ve ürünleri ile ilgili beyanları bu Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirir.

Denetim

Madde 31 - Zararlı kimyasal madde ve ürünlerin ticareti, üretimi, ambalaj ve etiketlenmesi, depolanması, taşınması ile iştigal edenlerin Yönetmelik hükümlerince denetlenmesiyle Bakanlık yetkilidir. Bakanlık, gerek görüldüğünde, sözkonusu maddelerle ilgili deneylerin yurt içinde veya yurt dışında yeniden yaptırılmasını sağlar.

Denetimler sırasında kurum, kuruluş ve işletmelerden elde edilen bilgi ve belgeler başka amaçlar için kullanılamaz.

Fiili İthalatın Kontrolü

Madde 32 - İthalatının kontrolü tebliğlerle yapılan zararlı kimyasal madde ve ürünlerin fiili ithalatı sırasında beyan edilen bilgilere uygun nitelikte olduğu Ek IX‘da verilen kriterlere göre değerlendirilir. Beyana uygun olmadığının tespiti halinde 2872 sayılı Çevre Kanununun 2‘inci maddesi gereğince durum Çevre Bakanlığına bildirilir.

Piyasanın Denetlenmesi

Madde 33 - Bakanlık, piyasada bulunan Zararlı Kimyasal madde ve ürünlerini gelişigüzel örnekler alarak veya üretici ve dağıtıcıdan örnekler isteyerek denetler.

Piyasa Denetiminin Yürütülmesi

Madde 34 - Piyasanın denetlenmesinde Zararlı Kimyasal madde ve ürünlerin birleşimi, etiketi, (...) ve Güvenlik Bilgi Formunda bu Yönetmelik ve eklerinde verilen kurallara uyulup uyulmadığı gözönünde bulundurulur.

Denetimi yapan, üreticiyi, ithalatçıyı veya piyasayı denetlemek amacı ile örnek alırken, örnek alma teknikleriyle ilgili Türk Standartları Enstitüsü tarafından belirlenen yöntemlere uyar.

İdari Ceza Verme Yetkisi

Madde 35 - Piyasa denetlemesinde bu Yönetmelikte belirtilen hükümlerin yerine getirilmediğinin anlaşılması durumunda, üretici ve dağıtıcının ikametgahının veya iş yerinin bulunduğu yerin mülki idari amiri, Çevre Kanununun ilgili maddeleri uyarınca idari ceza verme yetkisine sahiptir.

Alınan Örneklerin Ücreti

Madde 36 - Denetleme için gerekli örnekler, üretici, zararlı kimyasal madde ve ürünleri ile iştigal edenler tarafından denetleme makamına ücretsiz olarak verilir.

Denetlemelerde yapılan araştırma ve test harcamalarınıda zararlı kimyasal madde ve ürünleri ile iştigal edenler karşılar.

YEDİNCİ BÖLÜM

Özel Hükme Tabi Maddeler

(Mülga bölüm:RG-26/12/2008-27092 Mükerrer)

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Diğer Hükümler

Kimyasal Güvenlik Komisyonu

Madde 44 - Bakanlık başkanlığında kurulacak olan Kimyasal Güvenlik Komisyonu 443 sayılı Çevre Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 36‘ıncı maddesine dayanılarak;

a) Bu Yönetmeliğin getirdiği hükümlerin işlerliğini sağlamak ,

b) Ulusal ve uluslararası bilgi değişimini sağlayarak gerekli gördüğü hükümleri güncelleştirmek ve eksikliklerini gidermek için görüş bildirmek,

c) Gerekli durumlarda danışman olarak görev yapmak,

d) Kimyasal maddelerden kaynaklanan kazalarla ilgili gerekli çalışmaları yapmak, üzere oluşturulur.

Bu komisyon Bakanlığın talebi üzerine toplanır, iç çalışma yöntem esasları ihtisas komisyonlarının çalışma yöntem ve esaslarını belirleyen Yönetmelik hükümlerine tabidir.

Komisyonun Oluşumu

Madde 45 - Bu Komisyo