Diyarbakır‘daki yapı sektörü, TMMOB camiası ve yerel yönetimler bir araya gelerek kentin imar uygulamalarını masaya yatırdı. Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı ile ilçe belediyelerinin İmar ve Şehircilik müdürlükleri ve DİSKİ Genel Müdürlüğü imar uygulamaları ve uygulamalar sırasında karşılaştıkları sorunları anlattı.

Büyükşehir Belediyesi Tiyatro Salonu‘nda yapılan toplantıya ilçe belediyeleri, TMMOB İl Koordinasyon Kurulu ve bileşenleri, Diyarbakır Kent Kooperatifçiler Birliği ile Diyarbakır İş Adamları Yapı Derneği katıldı. Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir yaptığı açış konuşmasında imar konusunun kent yaşamı, kentin büyümesi açısından adeta teknik bir anayasa olduğunu belirterek "Kentlerin gelişim akslarını, gelişim ilkelerini ve kent kimliğinin ana dayanaklarını oluştururlar. Bu manada düzgün oluşturulmuş uygulanabilinir olan imar planları sağlıklı, modern bir kentin de olmazsa olmazıdır" dedi.

2004 yılında çıkan Büyükşehir Belediye Kanunu ile Diyarbakır Valiliği merkez alınarak, Büyükşehir Belediye sınırlarının 26.000 hektardan, 125.600 hektara çıktığını ve alanın yaklaşık 5 kat büyüdüğünü anımsatan Baydemir eski planla kenti kurgulamanın imkansız hale geldiğini söyledi. Baydemir şöyle konuştu: "Mevcut planların güncelliğini yitirmesi ve ihtiyaca cevap vermemesi sonucunda öncelikle 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planı yapıldığını ve buna uygun olarak 1/5.000 ölçekli Nazım İmar Planları üretilmiştir. İlçe belediyelerimiz de 1/5.000 ölçekli Nazım İmar Planı‘na uygun 1/1.000 ölçekli uygulama imar planlarını hazırlamışlardır. Ve tarafımızdan kontrol edilerek yürürlüğe girmiştir. Şu an itibari ile 1/1000 ölçekli imar planı hazırlanmayan bölge sayısı 15 bölgeden sadece 3 tür. Bunlar Şehitlik, Eski Bağlar ve Kayapınar 2. Bölgedir. Uygulama imar planlarının yapılmasından sonra süreç tamamlanacak ve inşaata hazır hale getirilecektir. Diyarbakır‘ın önü açılmıştır, yapı sektörünün, sizlerin önü açılmıştır."

İmar Planını birlikte korumalıyız

İmar planı hazırlarken, kentin gelecek ihtiyaçlarını dikkate aldıklarını ve kentin dinamiklerinin katılımını sağladıklarını söyleyen Baydemir "İmar uygulamaları belediyeler açısından en hassas uygulamalardır. Belediye yönetiminin üzerinde kamuoyunun veya kent dinamiklerinin en çok basınç geliştirdiği alanlardır. Dolayısıyla mevcut imar planının korunması sizin desteğinize bağlıdır. Ne kadar çok ortaklaşabilirsek planın temel politikalarını da, eşgüdüm içerisinde korumuş ve yaşama geçirmiş oluruz" dedi.

Kentin kimliğine sahip çıkmalıyız

Her kentin belirli bir kimlikle anıldığını söyleyen Baydemir şöyle konuştu:

"Şüphesiz ki Diyarbakır‘ın da bir kimliği vardır. Ancak şu andaki inşaatlaşma ve yapı sektörüne baktığımızda, ortaya çıkan uygulamaları incelediğimizde gerçekten Diyarbakır‘ın kimliğini yansıtıyor mu?  Bu bir sorundur aynı zamanda. Bana sorarsanız şu andaki kentimizin modern yüzü veya kentimizin tüm ana arterlerinde kent gelişimine ve mimarına baktığımızda Diyarbakır kimliğiyle hiçbir alakası yoktur. Bir yandan kent geliştikçe öte yandan bu manada kimliksizleşmektedir veya başkalarına benzemektedir. Örneğin Toplukonut‘taki yapılarlar Bursa‘daki bir modern yapı arasında fark yoktur. Dolayısıyla bu kente ayak basıldığında ‘Evet bu kent Diyarbakır‘dır. Evet bu kent farklı bir kimliktir‘ denilebilmeli. Binasına kaldırımına, ağacına, bitki türüne baktığında o kimliği yansıtabilecek bir perspektifi oluşturmalı, böylesi bir muhataplığı yaşam geçirmeliyiz."

Diyarbakır‘ın yapı kimliğinin temelini bazalt taşının ve avlulu ev kültürünün oluşturduğunu söyleyen Baydemir belirli bölgelerde dubleks evlerin geliştiğini ve bu evlerin başka ülkelerdeki evlerden farkının olmadığını söyledi. Baydemir "Dolayısıyla biz bir yerde kenti farkında olmadan özünden ve kimliğinden uzaklaştırıyoruz. Oysa Diyarbakır‘ın kimliğini esas alıp bu tarzda bir tartışma yürütürsek ben iddia ediyorum Diyarbakır‘daki yapıların fiyat konusundaki rantabllığı artacak, daha yüksek bir karı, daha yüksek bir sonucu elde etmek imkanına sahip olacaktır" diye konuştu.Büyükşehir Belediyesi İmar İşleri Daire Başkanı Murat Alökmen kentin tarihi gelişimi, planlı döneme geçişleri ve 1/25 000 Nazım İmar Planı ve buna uyumlu 1/5000‘lik ve 1/1000‘lik planlara ilişkin bilgilendirmede bulundu.  Ardından DİSKİ Genel Müdürü Yaşar Sarı imar uygulamalarının dışındaki yapılaşmaların su ve kanal hizmetini nasıl aksattığına ilişkin örneklerle bir sunum yaptı. Bağlar Belediyesi‘nden Temel Cengiz, Kayapınar Belediyesi‘nden Tezcan Us ve Sur Belediyesi‘nden Hüseyin Kaya imar uygulamalarına ilişkin sunum yaptı.

Herkes sorumlu davranmalı

Daha sonra TMMOB İl Koordinasyon Kurulu Genel Sekreteri İdris Ekmen de sağlıklı ve güvenli bir yaşam alanına sahip olabilmek için bütün tarafların sorumlu davranması gerektiğinin altını çizerek "Yapının çevresel bütünlüğünden, yeşil alana, sosyal donatılarına, konumlanış mimarisine, yapı kalitesine kadar bütün yönleriyle en sağlıklı şekilde üretilmesini sağlamak hepimizin sorumluluğudur" dedi. Ardından Baydemir‘in yönettiği DİYAD Başkanı Celalettin Birtane ve İdris Ekmen‘in divanını oluşturduğu forum yapıldı. Forumda kentteki mimari sorunlar tartışılarak konunun daha geniş bir şekilde ele alınması ve bir karara varılması için en kısa zamanda bir çalıştay düzenleme kararı alındı.