TMMOB Çevre Mühendisleri Odası
TMMOB
Çevre Mühendisleri Odası
Atık Yönetim Sorumlusu Firmalar Hakkında Yönetmelik Taslağı Hakkında Çevre Mühendisleri Odası Görüşü

ATIK YÖNETİM SORUMLUSU FİRMALAR HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI

 Görüş Bildiren Kurum: TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI

  

 

Taslağın Geneli Üzerindeki Görüş ve Değerlendirme

 

 

Atık Yönetimi Yönetmeliği kapsamında; atık üreticisinin atıklarını kaynağında azaltılmasını, kaynağında ayrılarak toplanmasına, uygun geçici depolama şartlarının sağlanması, atıkların taşınması, lisanslı atık işleme tesislerine verilmesi, gerekli beyan ve bilgilendirmelerin yapılması, çalışanların eğitimi, kaza halinde yapılması gerekenler gibi birçok konuda sorumlulukları tanımlanmıştır

Atık üreticileri; söz konusu sorumluluklarını yerine getirirken kendi faaliyet alanlarında gerekli saha organizasyonunu yapmakta olup atıkların taşınması ve işlenmesi/bertarafı ile ilgili süreçlerde ise lisanslı tesislerle çalışmalarını sürdürmektedir. Bu süreç, Bakanlık ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri denetimine tabi olarak yürütülmekte olup ilgili mevzuat kapsamında atık yönetim süreçleri ile ilgili sorumluluklarını yerine getirmeyen atık üreticileri ile ilgili uygulanacak prosedür ve cezalar tanımlanmıştır.

Atık üreticileri Çevre İzin Lisans Yönetmeliği ve Çevre Denetim Yönetmeliği kapsamında tanımlanan yükümlülükleri de yerine getirmek zorundadır. Faaliyet türüne göre çevre mühendisi istihdam etmek, çevre yönetim birimi kurmak veya çevre danışmanlık hizmeti alma zorunluluğu bulunmaktadır.

Gerek tesislerin bünyesinde çalışan çevre mühendisleri ve çevre yönetim birimleri tarafından gerekse çevre danışmanlık firmaları tarafında atık yönetim süreci tanımlanmakta, kontrol edilmekte ve gerekli bildirimler yapılmaktadır. Tesis içindeki atıkların türlerine göre ayrılarak, geçici depolama alanlarına iletilmesi, uygun şartlarda depolanması, lisanslı taşıma araçları ile lisanslı tesislere gönderilmesi ile ilgili saha işlemleri de tesis personelleri tarafından yürütülmektedir. Bu süreçlerde görev alan personelin eğitimi de atık üreticisinin sorumluluğundadır.

Taslak yönetmelikte ise yeniden "atık yönetim sorumlusu firma" tanımı getirilmiştir. Yukarıda belirtildiği üzere tüm bu sürecin Çevre Mevzuatında, ilgili mevzuatta tanımlanmış olmasına rağmen taslak yönetmelik ile "atık yönetim sorumlusu firma" tanımı getirilerek atık yönetimi için ayrı danışmanlık sürecine neden gerek duyulduğu anlaşılamamaktadır.

Taslak kapsamında; "Atıkların yönetimine ilişkin yükümlülükleri atık üreticileri adına yerine getirmek üzere hizmet vermesi için Bakanlıkça yetkilendirilen tüzel kişi" tanımından da anlaşıldığı üzere atık yönetimi süreci taşere edilmekte, çevre yönetim hizmetlerinden ayrı olarak değerlendirilmektedir.

Hali hazırda çevre yönetim hizmetleri için danışmanlık hizmeti alan firmaların ikinci bir danışmanlık hizmeti alma zorunluluğu getirilmekte olup genel çevre yönetim süreci içinde paydaş sayısı arttırılmakta, süreçlerin koordinasyonu ve denetim süreci zorlaştırılmaktadır.

Yönetmelikte atık yönetimi için müteselsil sorumluluk tanımlanmakla birlikte atık yönetim firması ve atık üreticisinin sorumlu olduğu alanların geçişkenliği kontrol ve denetimi sırasında aksaklıklara neden olacaktır.

Atık yönetimi ile ilgili saha işlemleri ve operasyonel süreçlerin atık üreticisinin kendi ekibi tarafından gerçekleştirilmesi, çevre mevzuatı kapsamında sorumluluklar ile ilgili çevre mühendisi istihdamı, çevre yönetim birimi kurulması ya da çevre danışmanlık hizmeti alınması yeterlidir. Firmaların ihtiyaç duyması halinde döngüsel ekonomi, sürdürülebilirlik vb. konularında dışarıdan alabileceği hizmetler gönüllük esasına dayanmalıdır. Ancak çevre mühendisliği firmaları tarafından da halihazırda verilen bu hizmetler için ayrı bir sertifikasyon sürecine ihtiyaç bulunmamaktadır.

Atık Yönetim Firması yeterlilik koşullarında belirtilen teminat oranları ile mevcut danışmanlık ve atık firmalarının iş hacimleri değerlendirildiğinde; Bakanlık eli ile yeni isim ve tanımlarla sektör dizaynının yapıldığı ve tekelleşmeye gidecek bir sürecin başlatıldığı görülmektedir.

Firmaların yeterlilik koşullarında tanımlanan atık koordinatörü belgesi zorunluluğu da çevre mühendislerinin lisans eğitimi ile sahip olduğu mesleki uzmanlık alanları için yeniden eğitim ve belge alma zorunluluğu getirilmektedir. GEKSANDER tarafından geliştirilen ve TÜÇEV tarafından güncellenen meslek standardı ile atık yönetimi alanında iki (2) çalışmış herhangi bir lisans mezunun veya bir (1) yıllık bir çevre görevlisinin çevre mühendislerinin yeterliliğini değerlendirmesine olanak tanınmaktadır.

Çevre mühendisliği mesleki uzmanlık alanı olan ve dört (4) yıllık mühendislik eğitimi sonucu hak kazanılan diploma mesleki yeterliliği tanımlamaktadır. Çevre mühendisliği mesleki uzmanlık alanlarına yönelik yeni bir sertifika, belgelendirme süreci getirilmesi tarafımızca kabul edilmeyecektir.

Atık yönetimi süreci özel koşullarda yürütülmesi gereken bir uzmanlık alanıdır. Bu kapsamda Çevre mühendisleri bu yeterlilik ve eğitime sahip meslek alanıdır. Sertifikasyon adı altında söz konusu alanın farklı meslek disiplinleri açılmış olması halihazırda ülkemizde sorunlu olan atık yönetimi sistemindeki sorunların büyümesine, dolayısı ile geri dönüşü olmayan çevre ve halk sağlığı sorunlarına yol açacaktır.

Atık yönetimi uygulama ve sürecinin geliştirilmesi amacı ile ortaya konulduğu ifade edilen taslak, sektördeki ve uygulamadaki sorunları ortadan kaldırmaktan uzak, mevcut sorunları yıllardır dile getirmemize rağmen, sorunları göz ardı eden, sistemi belgelendirme ve sertifikasyona indirgeyen, planlama, deneyim ve yönetimi firmalar lehine ticarileştiren bir öneri sunmaktadır.

Çevre sektöründeki sertifika ve belgelendirme uygulamalarının devamı olarak görülen bu taslağın atık yönetimine bakışı bütünsellikten uzak ve eksiktir.

Çevre mühendisleri ve çevre mühendisliği firmaları için zorunlu belgelendirme süreçlerinin devamı olan, Bakanlık için belge geliri sağlamak, büyük firmaların lehine rekabet koşullarını ortadan kaldıran, tekelleşmeye yol açacak, kontrol ve denetim süreçlerini zorlaştıracak yönetmelik taslağı iptal edilmelidir. Çevre yönetim süreci bir bütün olarak değerlendirilmelidir.

 

Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkındaki Yönetmelik kapsamında çevre danışmanları ve tam zamanlı çevre mühendislerinin 2010‘ dan beri yasal olarak çevre yönetimi hizmetleri ve bu hizmetlerden biri olan atık yönetimini sağlamaktadırlar. Sektör ve üretim kapsamında tesislerin atık karakterizasyonu, atık azaltma, uygun depolama, bertarafı, eğitim ve beyan/bildirimleri çevre mühendisleri tarafından hali hazırda yapılmaktadır. Çevre yönetimini sağlarken mevzuatın zorunlu tuttuğu aylık değerlendirme ve iç tetkik raporları haricinde takip amaçlı saha denetim raporları yapılarak aksiyonlar alınmaktadır. Atık üreticileri, atık bertaraf/geri dönüşüm firmaları ve çevre yönetiminden sorumlu kişiler çevre mühendisleri ve çevre görevlileri bu süreci baştan sona yürüten bir sacayağı formundadır. Atık yönetimini çevre yönetiminden ayırmak mevzuatın diğer yönetmeliklerince tanınan mükellefiyetlere de uygun değildir. Ayrıca atık üreticilerine atık yönetimlerini sağlamaları için sorumlu firma zorunluluğu getirilmesi hukuksal açıdan doğru değildir.

 

2872 sayılı Çevre Kanunu‘nun Madde 11‘inde; "Üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri sonucunda oluşan atıklarını alıcı ortamlara doğrudan veya dolaylı vermeleri uygun görülmeyen tesis ve işletmeler ile yerleşim birimleri atıklarını yönetmeliklerde belirlenen standart ve yöntemlere uygun olarak arıtmak ve bertaraf etmekle veya ettirmekle ve öngörülen izinleri almakla yükümlüdürler" ifadesi bulunmaktadır. Atık yönetiminin atık üreticisi dışında 3. Şahıslara/firmalara devredilmesi hukuki açıdan da uygun olmayacaktır. Her ne hizmet, danışmanlık vb. alırsa alsın günün sonunda atığı üretenin atıkla ilgili ne yapacağı konusu, tamamen atığı üretenle ilgili olacağından başka bir firma üzerine sorumluluğu devrederek ilerlemek sürecin sağlıklı yönetilmesini sağlamaz. Sürecin sağlıklı yönetilmesi ancak Resmi Makamlar tarafından gerçekleştirilecek denetimlerle mümkündür. 

Bununla birlikte, Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkındaki Yönetmelik kapsamında, çevre danışmanları/çevre yönetim birimleri/tam zamanlı çevre mühendisleri yasal olarak çevre yönetimi hizmeti faaliyetlerini yürütmektedir. Verilen bu hizmetin büyük bir bölümünü ise atık yönetimini oluşturmaktadır. Sektör ve üretim kapsamında tesislerin atık karakterizasyonu, atık azaltma, uygun depolama, bertarafı, eğitim ve beyan/bildirimleri çevre mühendisleri/çevre yönetim birimleri tarafından hali hazırda yapılmaktadır. Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkındaki Yönetmelik kapsamında mevzuatın zorunlu tuttuğu aylık değerlendirme ve iç tetkik raporları hazırlanmakta, bu raporlar tesis sahibine de iletilerek tesisler takip edilmekte, saha denetim raporları üzerinden aksiyonlar alınmaktadır. Atık üreticileri, çevre yönetiminden sorumlu çevre yönetim birimleri/çevre mühendisleri/çevre görevlileri ve atık bertaraf/geri dönüşüm firmaları bu süreci baştan sona yürüten bir yapı olarak zaten karşımıza çıkmaktadır. Verilen bu hizmetin kapsamından "Atık Yönetimi‘nin çıkartılması, firmaların aldığı "Çevre Yönetim Hizmeti‘nin de sorgulanmasına sebep olacaktır. Firmaların Çevre Yönetim Hizmeti, İSG hizmeti, Tehlikeli Madde Danışmanlık Hizmeti vb. hizmetleri alma zorunlulukları bulunduğundan ilave bir hizmet daha alma zorunluluğu getirilmesi anlamsız ve mevzuatın diğer yönetmeliklerince tanınan mükellefiyetler açısından da uygun değildir.

Kapasitesi büyük ve/veya atık mevzuatı açısından önemli görülen tesislerde atık yönetiminin sağlıklı yürütülmesi istendiği için ihtiyaç duyuluyor ise bu yönetmeliğin çıkartılmasına, hizmet alımı yerine bu tesislere Çevre Mühendisi çalıştırma zorunluluğu getirilmelidir. Atık özelliği, atık miktarları ölçeğinde alınması gereken teminatlar var ise de bu teminatlar atık üreticilerinden alınmalıdır. Tehlikeli atıklarla ilgili olarak Mali Sorumluluk Sigortası yaptırma zorunluluğu mevcut yönetmelikle zaten düzenlenmiştir.

Yönetmelik sayılarında bölünerek parçalanma yoluyla yaşanan sürekli bir artış ve ilave hizmet alımı mecburiyetleri, tesis sahiplerini yoran bir durumdur ve amaca hizmet etmekten gittikçe uzaklaşmaktadır. Hizmet kalitesinin artması için kalıcı istihdama yönelik veya alınan hizmet sürelerinin uzatılmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

Mevcut Metin

Taslak Metin

Öneri/Teklif Metni

 

 

Amaç

 

MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin amacı; atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet gösterecek firmaların yetkilendirilmesine, atıklarının yönetimini bu firmalar aracılığıyla yerine getirecek atık üreticilerinin belirlenmesine ve firmaların yükümlülüklerine yönelik usul ve esasların düzenlenmesidir.

  

 

Değerlendirme

2872 sayılı çevre kanunu; Madde 11-(Değişik: 26/4/2006-5491/8 md.) "Üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri sonucunda oluşan atıklarını alıcı ortamlara doğrudan veya dolaylı vermeleri uygun görülmeyen tesis ve işletmeler ile yerleşim birimleri atıklarını yönetmeliklerde belirlenen standart ve yöntemlere uygun olarak arıtmak ve bertaraf etmekle veya ettirmekle ve öngörülen izinleri almakla yükümlüdürler." denilmektedir.

Atık yönetimi firmaların kendi işidir, bu işin zorunlulukla üçüncü firmalara devrettirilmesi hukuksal olarak uygun değildir.

 

 

Tanımlar

  

MADDE 4- d) Atık yönetimi hizmeti: Atık yönetiminin Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan mevzuat hükümlerine uygun olarak sağlanmasına ilişkin iş ve işlemlerin ve sıfır atık belgesi hizmetinin atık üreticisi adına atık yönetim sorumlusu firmalar tarafından yürütülmesini,

  

 

Değerlendirme

Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik Madde-7 Mükellefiyetler kısmında çevre görevlisi ve çevre mühendisinin görevleri ve aynı yönetmeliğin ekindeki ceza puan konularına bakıldığında atık yönetiminin yapıldığı ve bu kapsamdaki bildirimler ve eğitimlerden sorumlu olduğunu da görülmektedir. İki yönetmelikle iki ayrı sorumlunun tayin edilmesi doğru değildir. Çevre Yönetim Hizmetleri Yönetmeliğinden atık yönetimiyle ilgili maddelerin çıkartılması yönetmeliğin neredeyse baştan yazılmasını gerektirir ki atık yönetimi çıkartıldığında geriye fazla bir şey kalmayacaktır.

 

  

Tanımlar

 

MADDE 4 - (i) Teminat: Atık yönetim sorumlusu firmaların yönetiminden sorumlu oldukları atıkların yönetim maliyetleri temel alınarak belirlenen tutardaki kesin ve süresiz banka teminat mektubunu,

  

 

Değerlendirme

  

İlgili bent iptal edilmelidir.

 

 

Atık üreticilerinin yükümlülükleri

  

MADDE 7 - (1) Yönetmeliğin Ek-1 listesinde belirtilen atık üreticileri atık yönetim sorumlusu firmalardan hizmet almakla yükümlüdür. Bu hizmetin sağlanması amacıyla atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalar arasında Atık Yönetimi Yönetmeliği ile atık üreticisine verilen yükümlülükler ile bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmayacak şekilde sorumlulukların ilgili taraflar için net olarak tanımlandığı, yetki çakışmasına mahal vermeyecek, atık üreticisinin ve atık yönetim sorumlusu firmanın müteselsil sorumluluk hallerini hüküm altına alacak şekilde düzenlenmiş atık yönetimi hizmeti sözleşmesi yaparlar.

 

 

Değerlendirme 1

"Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik Madde 7 - (1) Çevre görevlisi ve çevre mühendisinin mükellefiyetleri şunlardır‘ a) Çevre yönetimi hizmetlerini çevreye ilişkin kanun ve ikincil düzenlemelere uygun bir şekilde yürütmek, koordine etmek, çevre yönetimi hizmeti çalışmalarını düzenli aralıklarla izleyerek ilgili mevzuatta belirtilen mükellefiyetlerin yerine getirilip getirilmediğini tespit etmek." denilmektedir. Mevzuat gereği tesislerin yükümlülüklerini koordine ve takip etmek zaten çevre görevlisi ve çevre mühendislerine Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkındaki Yönetmelikle verilmiştir. Yönetmeliğin Ek-1 listesinde belirtilen ve dışında kalan atık üreticileri ile yapılacak Atık Yönetimi Sözleşmesinde karşılaşılacak olumsuzluklarda sorumluluğun kime ait olduğu vb. hususlar yer alacağından iki tarafın müteselsilen sorumlu olmaları hallerinin hüküm altına alınması ibaresinin çıkarılmasını önerilmektedir.

 

Değerlendirme 2

Çevre Yönetim Hizmetleri Yönetmeliği kapsamına giren tesisler, ya çevre yönetim birimlerini kurmuş veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almış veya bir çevre görevlisini veya çevre mühendisini sürekli tesiste istihdam etmektedirler. Dolayısı ile Atık Yönetim Hizmeti de bu profesyoneller tarafından yönetilmektedir. Bu zorunlulukla yönetmelik Ek-1 listesinde yer alan tesisler bünyesinde istihdam edilen çevre mühendisleri ve çevre yönetim hizmetlerini yöneten kişilerin iş imkânlarını yok edebilir ve mesleğimizle ilgili istihdam sorunları ortaya çıkartarak işsizliğe sebebiyet verebilir.

 

 

  

MADDE 7 - (1) Yönetmeliğin Ek-1 listesinde belirtilen atık üreticileri atık yönetim sorumlusu firmalardan hizmet almakla yükümlüdür. Bu hizmetin sağlanması amacıyla atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalar arasında Atık Yönetimi Yönetmeliği ile atık üreticisine verilen yükümlülükler ile bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmayacak şekilde sorumlulukların ilgili taraflar için net olarak tanımlandığı, yetki çakışmasına mahal vermeyecek, atık üreticisinin ve atık yönetim sorumlusu firmanın müteselsil sorumluluk hallerini hüküm altına alacak şekilde düzenlenmiş atık yönetimi hizmeti sözleşmesi yaparlar.

MADDE 9- (1) Atık üreticileri, atıklarının yönetimini Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarıca yürürlüğe konulan mevzuat hükümlerine göre sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük Bakanlıkça yetki verilmiş atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla da yerine getirilebilir. Ancak, Ek-1‘de belirtilen atık üreticilerinin atıklarının yönetimini atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla yerine getirmeleri zorunludur.

  

 

Değerlendirme

Taslak yönetmekte 7.  ve 9. Maddeler ile Ek-1 listesinde yer alan tesislerdeki atık yönetiminin atık yönetim sorumlusu firmalar tarafından yapılması bir zorunluluk haline getirilmiştir. Bu zorunlulukla yönetmelik Ek-1 listesinde yer alan tesisler bünyesinde istihdam edilen çevre mühendisleri ve çevre yönetim hizmetlerini yöneten kişilerin işten çıkarılmalarına sebebiyet vereceği kaçınılmazdır. Bu durum ülkemiz istihdam oluşturma planlarını sekteye uğratacağı gibi nitelikli işsizlik oranını yükseltecektir.

Ayrıca Çevre Yönetim Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında danışmanlık yapan ve yıllarca atık yönetimini sağlayan Çevre Danışmanlık firmalarının bu zamana kadar kazanmış oldukları tecrübeler ve verilen hizmetler yok sayıldığı gibi çevre danışman firmalarının iş kayıpları ile küçülmelerine sebep olarak işsizlik sorunu ortaya çıkacaktır.

 

  

Atık yönetim sorumlusu firmaların yükümlülükleri

MADDE 8-

  

 

Değerlendirme

Atık Yönetim Sorumlusu firmaların yükümlülükleri Madde 8 kapsamında belirtilmektedir. Ancak belirtilen yükümlülüklerin tamamı Çevre Yönetim Hizmetler Yönetmeliği kapsamında belirtilmiş ve Çevre Danışmanlık firmaları görev tanımları doğrultusunda yürütülmektedir. Bu durumda hali hazırda Çevre Danışman firmalar tarafından yürütülen yükümlülüklerin kopyalanarak yeni bir sektör yaratılması ve yönetmelik çıkarılması yerine mevcut yönetmeliklerin güncellenerek güçlendirilmesi ve entegrasyonunun sağlanması ile Çevre Danışman firmalara sorumlulukların verilmesi daha sağlıklı ve sürdürülebilir olacaktır.

 

  

Atık yönetim sorumlusu firmaların yükümlülükleri

MADDE 8 - (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar;

 

h)         Hizmet verdiği atık üreticisinin faaliyet gösterdiği sektöre ve üretim yöntemine göre mevcut en iyi tekniklerin uygulanmasını sağlamakla,

  

 

Değerlendirme

Madde 8 (1) (h) bendinde belirtildiği şekliyle Atık yönetim sorumlusu firmaların, hizmet verdiği atık üreticisinin faaliyet gösterdiği sektöre ve üretim yöntemine göre mevcut en iyi tekniklerin uygulanmasını sağlamasından bahsetmek mümkün değildir. En iyi teknikler bazen yatırım ve eğitimli personel gerektirir. Bu şartı sağlayabilecek tek kişi atık üreticisinin kendisidir. Hizmet veren firmalar bu şartı sağlayamazlar.

 

 

Atık yönetim sorumlusu firmaların yükümlülükleri

  

MADDE-8 ı) Atık yönetimi hizmeti kapsamında yürüttüğü çalışmalara ve gerçekleştirdiği işlere yönelik veri kayıt sistemi oluşturmakla, aylık faaliyet raporları, iç tetkik raporları, eğitim programları ve eğitim alan personel bilgileri de dahil olmak üzere atık yönetimi hizmetine ilişkin tüm bilgi, belge ve raporları kayıt altına almakla ve Bakanlık/il müdürlüğü tarafından istendiğinde sunulmak üzere bu kayıtları hizmet verdiği atık üreticisinde 5 (beş) yıl süre ile muhafaza etmekle/muhafaza edilmesini sağlamakla,

  

 

Değerlendirme

"Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik Madde-7(1)

b) İşletmeye hizmet vermeye başladığı tarihten itibaren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği ek-1 listesindeki işletmeler için ayda en az iki adet, Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği ek-2 listesindeki işletmeler için ayda en az bir adet aylık faaliyet raporunu hazırlamak, bu raporları aylık çalışma takviminde belirtilen tarihten itibaren 15 gün içinde işletme sahibine veya sorumlusuna sunmak.

c) İşletmeye hizmet vermeye başladığını gösteren hizmet alımı sözleşmesi tarihinden itibaren 30 gün içinde ve sözleşme tarihini takip eden her 12 ay içinde ise en az bir adet olmak üzere işletmenin genel durumunu kapsayacak şekilde iç tetkik raporunu hazırlayarak işletme sahibine veya sorumlusuna sunmak.

ç) İşletmeye hizmet vermeye başladığını gösteren hizmet alımı sözleşmesi tarihinden itibaren 90 gün içinde ve sözleşme tarihini takip eden her 12 ay içinde ise en az bir adet olmak üzere, çevreye ilişkin kanun ve ikincil düzenlemeler ile ilgili işletme çalışanlarının ve sorumlularının en az yüzde 60‘ına eğitim vererek eğitime katılım tutanaklarını düzenlemek.

d) İşletme çalışanlarına ve sorumlularına yönelik düzenlenecek eğitimleri, işletmenin faaliyet gösterdiği sektöre, üretim yöntemine, çevresel etkilerine ve tabi olduğu çevreye ilişkin kanun ve ikincil düzenlemelere uygun olarak yapmak.

e) Mevsimlik çalışan işletmelere, çevre yönetimi hizmeti verilmesi durumunda, işletmenin faaliyette bulunduğu süre içinde en az bir adet iç tetkik raporu hazırlamak ve işletme çalışanlarına ve sorumlularına çevresel konularda eğitim vermek.

f) İç tetkik raporlarını, aylık faaliyet raporlarını ve eğitim ile ilgili dokümanları Bakanlıkça belirlenerek ilân edilen formatlara uygun olarak hazırlamak.

g) İşletmede uygunsuzluk tespit edildiğinde, tespit edilen uygunsuzluğu aylık faaliyet raporunda belirtmek, işletme sahibine veya sorumlusuna uygunsuzluğun giderilmesi için önerilerde bulunarak uygunsuzluğun giderilip giderilmediğinin takibini yapmak, uygunsuzluğun giderildiği tarihten itibaren 30 gün içinde yapılan işlem ve uygunsuzluğun giderilmesine ilişkin sonucu aylık faaliyet raporuna yazmak."

Denilmektedir. Mevzuat gereği tesislerin yükümlülüklerini koordine ve takip etmek zaten çevre görevlisi ve çevre mühendislerine Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkındaki Yönetmelikle verilmiştir.

 

 

Atık yönetim sorumlusu firmaların yükümlülükleri

 

MADDE-8 i) Hizmet verdiği atık üreticileri tarafından, atık yönetimine ilişkin düzenlemeler uyarınca yapılması gereken beyan ve bildirimleri Bakanlık çevrimiçi entegre çevre bilgi sistemi üzerinden belirtilen formatta, zamanında ve eksiksiz olarak yapmakla,

 

 

Değerlendirme

"Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik Madde-7(1);

h) İşletmenin çevreye ilişkin kanun ve ikincil düzenlemeler uyarınca yapılması gereken beyan ve bildirimlerini belirtilen formatta, zamanında ve eksiksiz olarak yapmak.

ı) Yetkili makam tarafından istenecek bilgi ve belgeleri belirtilen formatta, zamanında ve eksiksiz olarak sunmak.

Denilmektedir." Mevzuat gereği tesislerin yükümlülüklerini koordine ve takip etmek zaten çevre görevlisi ve çevre mühendislerine Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkındaki Yönetmelikle verilmiştir.

 

 

Atık yönetim sorumlusu firmaların yükümlülükleri

 

MADDE 8 m) Atık yönetimi hizmetine yönelik faaliyetlerini 2 (iki) yılda bir bağımsız denetim kuruluşuna denetletmekle ve denetim raporlarını Bakanlığa sunmakla,

  

 

Değerlendirme 1

Bağımsız denetim kuruluşu ile ilgili usul, esas, şart, yetki sınırları gibi özellikler taslakta belirtilmemiş olup, ucu açık bir denetim konusu karışıklığa yol açacaktır.

Atık Yönetim Sorumlusu firma denetimlerinin Bakanlık/İl Müdürlükleri nezdinde yönetmelik MADDE 5 ve MADDE 6‘da belirtildiği şekli ile yapılmasını teklif ederiz.

 

 

Atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalara ilişkin genel ilkeler

MADDE 9- (1) Atık üreticileri, atıklarının yönetimini Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarıca yürürlüğe konulan mevzuat hükümlerine göre sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük Bakanlıkça yetki verilmiş atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla da yerine getirilebilir. Ancak, Ek-1‘de belirtilen atık üreticilerinin atıklarının yönetimini atık yönetim sorumlusu firmalar aracılığıyla yerine getirmeleri zorunludur.

  

 

Değerlendirme

Yeterlilikleri aldıkları çevre mühendisliği diplomasıyla belgelendirilmiş tesislerde tam zamanlı çalışan çevre mühendisleri ve çevre yönetim hizmeti veren danışmanların çalışma konularından biri olan atık yönetimi zorunlu olarak ellerinden alınması doğru değildir. Özellikle tam zamanlı çalışan çevre mühendislerinin çalışma alanları daraltılmaktadır.

 

Tesis kapasiteleri itibariyle, çevre ve atık yönetiminin tam zamanlı bir çevre mühendisi istihdamıyla yönetilmesinin daha sağlıklı olacağı tesislerin, bu personelleri istihdam edebilmesinin önüne geçecek bir yönetmelik çalışması olmuştur. Yeterlilikleri aldıkları çevre mühendisliği diplomasıyla belgelendirilmiş tesislerde tam zamanlı çalışan çevre mühendisleri ve çevre yönetim hizmeti veren danışmanların çalışma konularından biri olan atık yönetiminin, zorunlu olarak ellerinden alınması doğru değildir. Özellikle tam zamanlı çalışan çevre mühendislerinin çalışma alanları her geçen gün biraz daha daraltılmaktadır.

Haftada 1 gün (8) saat hizmet verilerek her tesiste ihtiyaç duyulan kalite yakalanamaz. Tesis sahibinin bu şekilde bir hizmet alımına mecbur bırakılması tesise külfet getirir ve hali hazırda bu amaçla çalıştırdığı personelin istihdamının tartışılmasına ve mevcut kalitenin de düşmesine sebebiyet verecektir.

Bir an önce kirletici yükü yüksek tesislerde Çevre Mühendisi çalıştırma mecburiyetinin getirilmesine yönelik çalışmalara ağırlık verilmesi, ihtiyaç duyulan tesisler için Çevre Yönetim Hizmeti alma sürelerinin arttırılması yönünde düzenlemelere gidilmesi süreç yönetimlerinin daha sağlıklı yürütülmesi açısından ihtiyaçtır.

 

MADDE 9‘ da veya taslağın diğer yerlerinde Atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmaların en fazla kaç tesise hizmet vereceklerine dair hususa değinilmemiştir.

 

 

  

Atık üreticileri ve atık yönetim sorumlusu firmalara ilişkin genel ilkeler

MADDE 9- (4) Atık üreticisi ve atık yönetim sorumlusu firmalar Çevre Kanunu ve bu Kanun uyarınca hazırlanarak yürürlüğe konulan mevzuat ile atık yönetimine ilişkin getirilen yükümlülükler açısından müteselsilen sorumludur.

 

 

Değerlendirme

Bu Yönetmelik ile belirlenen personel istihdamını yapmış, ilgili teminatları yatırmış ve müteselsilen sorumluluğu kabul eden atık yönetim sorumlusu firma kazancını ve giderlerini karşılamak için Ek-1 listesinde tanımlanan atık değeri yüksek firmaların atıklarını yöneterek kazanç elde etmeye çalışacaktır. Bu durum atık üreticisinin kazançlarına zarar verebilir ve sanayici ile atık yönetim sorumlusu firmayı karşı karşıya getirebilir. Bu durum çok ileri giderek şiddet olaylarına dönüşebilir. Böyle bir durumda yaşanılan olayın sorumluluğunu kim üstlenecektir? Bu yönetmelik hazırlanırken bu durumlar öngörülmeden sadece atık yönetim sorumlusu yeterliliği alacak firma perspektifinden bakılarak hazırlanmış olarak yorumlanmaktadır.

Ayrıca Ek-1 listesinde belirtilen bir tesis, atıklarını bir atık firmasına vermekteyken atık yönetim sorumlusu firma talebi üzerine atık firmasını değiştirmesi durumunda yukarda öngörülen şiddet olayları ile karşılaşılacağı kaçınılmazdır.

Bu durumlar göz önünde bulundurulduğunda atık üreticileri atıklarının yönetimini atık yönetim sorumlusu firmalara teslim etmeyecektir. Bu durumda atık yönetim sorumlusu firmaların ne iş yapacağı merak edilmektedir.

 

 

Teminat

  

MADDE 11- (1) Atık yönetim sorumlusu firmalar yetki belgesi alabilmeleri ve atık yönetimi hizmeti verebilmeleri için aşağıdaki hususlar çerçevesinde Bakanlığa teminat sunmakla yükümlüdür. Kesin ve süresiz olarak düzenlenmiş ve Türkiye‘deki bankalardan alınmış banka teminat mektubu, teminat olarak kabul edilir.

a)...........

b)..........

c)..........

 

 

Değerlendirme 1

Atık yönetim sorumlusu firmalar yetki belgesi alabilmeleri için Çevre Danışmanlık Yetki belgelerinin olması şartı arandığından;

Bu iki yetkilendirme arasında tezatlık oluşturacağından ve yetkilendirilmiş firmanın her iki yetki belgesinin de herhangi bir uyuşmazlıkta sıkıntıya düşeceğinden dolayı Madde 11 ve alt bentlerinin tamamen çıkarılmasını teklif ederiz.

Değerlendirme 2

Ülkemizde 662 adet Çevre Danışmanlık Yeterlilik belgesine sahip firma ve bu firmalarda aktif olarak çalışan 3594 Çevre Mühendisi ve Çevre Yönetim Hizmetleri personeli bulunmaktadır. Bu madde ile belirlenen teminatlar faaliyet gösteren firmaların mali durumları ve yeterlilikleri gözetilmeden belirlenmiştir. Belirtilen teminatlar sadece maddi gücü yüksek sermaye sahibi kişileri ve firmaları işaret etmektedir. Bu durum Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının ve bizlerin kabul etmeyeceği hoş olmayan yorumlara sebep olacaktır.

Değerlendirme 3

Atık yönetim sorumlusu firmadan sınıflarına göre teminat mektubu istenmesi, yeni kurulacak olan firmaları bankadan teminat alma konusunda sıkıntıya düşürecektir. Talep edilen teminat mektubunun yüksek olması bankaların aylık yüksek teminat bedeli masrafı almaları neticesinde Atık yönetim sorumlusu firmadan hizmet alacak olan firmaların daha yüksek bedeller ile danışmanlık almalarına sebep olacak, işletmelerin maliyetini arttıracaktır.

 

Atık yönetim sorumlusu firmalarda aranacak şartlar

MADDE 12- (1) Atık yönetim sorumlusu firma olarak faaliyet göstermek isteyenlerin yetki başvurusunda bulunabilmeleri için Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik doğrultusunda alınmış çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi bulunması zorunludur.  Ayrıca, atık yönetim sorumlusu firmanın belge sınıfına göre aşağıdaki şartları sağlamaları gereklidir:

a) A sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;

   1) Atık yönetimi ile ilgili mühendislik, müşavirlik, araştırma geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 5 (beş) yıl tecrübeye sahip olma,

   2) İdari görevde, atık yönetimi konusunda en az 10 (on) yıl tecrübesi olan en az 2 (iki) personel çalıştırma,

   3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak atık yönetiminde en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az 5 (beş); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 5 (beş) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme, şartlarını sağlamalıdır.

b) B sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;

   1) Atık yönetimi ile ilgili mühendislik, müşavirlik, araştırma, geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 3 (üç) yıl tecrübeye sahip olma,

   2)  İdari görevde, atık yönetimi konusunda en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az 2 (iki) personel çalıştırma,

   3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak atık yönetiminde en az 3 (üç) yıl tecrübesi olan en az 3 (üç); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 3 (üç) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme, şartlarını sağlamalıdır.

Atık yönetim sorumlusu firmalarda aranacak şartlar

 

MADDE 12- (1) Atık yönetim sorumlusu firma olarak faaliyet göstermek isteyenlerin yetki başvurusunda bulunabilmeleri için Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik doğrultusunda alınmış çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi bulunması zorunludur.  Ayrıca, atık yönetim sorumlusu firmanın belge sınıfına göre aşağıdaki şartları sağlamaları gereklidir:

a) A sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;

   1) Çevre mevzuatları kapsamında mühendislik, müşavirlik, araştırma geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 10 (on) yıl tecrübeye sahip olma,

   2) İdari görevde, çevre mevzuatları kapsamında en az 10 (on) yıl tecrübesi olan en az 1 (bir) personel çalıştırma,

   3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak çevre mevzuatları kapsamında en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az 4 (dört); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 10 (on) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme,  şartlarını sağlamalıdır.

b) B sınıfı atık yönetim sorumlusu firmalar;

   1) Çevre mevzuatları kapsamında mühendislik, müşavirlik, araştırma, geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda en az 5 (beş) yıl tecrübeye sahip olma,

   2)  İdari görevde, atık yönetimi konusunda en az 5 (beş) yıl tecrübesi olan en az bir (bir) personel çalıştırma,

   3) Bu fıkranın (2) numaralı alt bendinde belirtilen personele ilave olarak çevre mevzuatları kapsamında en az 3 (üç) yıl tecrübesi olan en az 2 (iki); çevre mühendisini veya Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi veya kamuda çevre mevzuatı ile ilgili konularda en az 5 (beş) yıl çalıştığını belgelendiren kişileri, tam zamanlı istihdam etme, şartlarını sağlamalıdır.

 

 

Değerlendirme 1

Atık yönetim sorumlusu firmalar yetki belgesi alabilmeleri için Çevre Danışmanlık Yetki belgelerinin olması şartı arandığından;

Çevre Danışmanlık firmalarının çevre mevzuatları kapsamında yürüttüğü çalışmalar içinde "Atık Yönetimi, 3 (üç) yıllık Endüstriyel Atık Yönetimi Planı onaylarının alınması, tesiste oluşan tüm atıklar için atık geri kazanım, bertaraf faaliyetlerinin yürütülmesi Sıfır Atık Belgesinin alınması ve sıfır atık uygulama çalışmalarında direkt olarak yürütümünde görev aldığından dolayı mesleki tecrübe ve istihdam şartlarının taslak metinde yer aldığı şekliyle olmasını teklif ederiz.

Değerlendirme 2

  

Belirtilen madde ile atık yönetim sorumlusu yeterliliği alan firmalar çevre danışmanlık hizmeti de verebilecekken mevcut çevre danışman firmaları bu yeterliliği alamazsa atık yönetim hizmeti veremeyeceklerdir. Ancak yıllardır belirtilen iş tanımlarını Çevre Kanunu ve Çevre Yönetim Hizmetleri Yönetmeliği gereğince yerine getiren çevre danışman firmaları, bu yönetmelik ile gerekli şartları maddi olarak sağlayamazsa şimdiye kadar elde ettikleri kazanılmış haklarını kaybetmiş olacaktır.

İlgili madde de belirtilen 10 (on) yıl tecrübeye sahip personelin tanımı yapılmamıştır. Bu yönetmeliğin Ek-1 listesinde yer alan firmalara ülke genelinde hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firmaların yeterlilik alması için çok sayıda 10 yıl üzeri tecrübeye sahip personel alması gerekmektedir.  Atık yönetimi konusunda bu kadar süre tecrübeye sahip Çevre Mühendisinin yeterli olamayacağı bir gerçektir. Bu sebeple yönetmelikte personel olarak tanımlanan kişilerin çevre mühendisi dışında başka meslek gruplarını da kapsadığı hatta meslek sahibi dahi olmayan bu alanda lisans eğitimi almamış teknik olmayan atık firması sahiplerini de kapsama alabileceği anlaşılmaktadır. Ancak 15.06.2022 tarih ve 31867 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Çevre Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Madde 4 tanımlar bölümünde;

"Çevre yönetimi hizmeti: Bu Kanun ve Kanuna göre yürürlüğe konulan düzenlemeler uyarınca tesis ve işletmelerin mevzuata uygunluğunun, alınan tedbirlerin etkili olarak uygulanıp uygulanmadığının değerlendirildiği ve çevre mühendisleri, çevre yönetim birimleri, çevre danışmanlık firmaları veya Bakanlığın ilgili yönetmelikle belirlediği kişiler tarafından verilen hizmeti,"

Yer alan madde ile çevre yönetim hizmetini verecek kişiler ve yeterlilikler tanımlanmaktadır. Mevcut danışman firmaların yapmış oldukları iş kapsamlarının diğer gruplara açılması mağduriyet yaratacaktır.

Değerlendirme 3

Hem idari hem de teknik açıdan tecrübe şartı aranması ve çevre mühendisi istihdamının net ibarelerle ortaya koyulmamış olması meslektaşlarımızın hem var olan mevcut işlerini hem istihdam edilecek tecrübeli personelin herhangi bir lisans alanı fark etmeksizin gerçekleşebileceği anlamını taşımaktadır. Diğer yandan çevre yönetimi konularında ilgili meslek dalı olan mesleğimize itibar zedeleyici bir pozisyon yaratılması olanağı oluşacağı kesin. Örneğin; 10 (on) yıl tecrübeye sahip personelin tanımı yapılmamıştır. Bu sebeple yönetmelikte personel olarak tanımlanan kişilerin çevre mühendisi dışında başka meslek gruplarını da kapsadığı hatta meslek sahibi dahi olmayan bu alanda lisans eğitimi almamış teknik olmayan atık firması sahiplerini de kapsama alabileceği anlaşılmaktadır. Bu nedenle yönetmeliğim bir bütün olarak karşı olunması gerektiği, bu tür bir yönetmeliğin atık yönetimi konusunda tekelleşmeyle birlikte, taşralarda büyük firmaların küçük firmalar üzerinde taşeronlaşmanın yolunu açabilecek bir düzlem ile karşı karşıya kalabileceğini öngörmekteyiz.

 

 

 

Atık yönetim sorumlusu firmalarda aranacak şartlar

  

MADDE-12 (2) Yetki belgesi başvurusu uygun bulunan atık yönetim sorumlusu firmalar, hizmet verecekleri atık üreticilerinin sahasında Meslekî Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanmış Atık Koordinatörü Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinin (3) numaralı alt benlerinde tanımlanan en az 1 (bir) kişiyi aşağıdaki tabloda belirtildiği şekilde görevlendirmekle yükümlüdür. Aynı organize sanayi bölgesi, sanayi sitesi veya benzeri yönetim alanında bulunan, aynı işletmeye ait birden fazla tesiste aynı kişi görevlendirilebilir.

  

 

Değerlendirme 1

Mesleki yeterlilik belgesi herhangi bir konuda yetkinliği olmayan personellere eğitimle belge verilmesi amacını taşımaktadır. Ancak mühendislik diploması zaten yetkinliğimizi gösteren en önemli resmi belgedir. Atık yönetiminden sorumlu koordinatörlük için MYK‘ dan belge alınması kabul edilemez.

Değerlendirme 2

İlgili madde ile Çevre Mühendisliği lisans eğitimi almış Çevre Mühendislerinin almış oldukları eğitim ve sektörde yıllarca çalışarak kazanmış oldukları tecrübe yok sayılmaktadır. Üniversitelerin verdiği eğitimin veya çevre mühendislerinin bilgi birikiminin yok sayılarak bu durumun Mesleki Yeterlilik Kuruluşlarına verilmesi kabul edilemez.

Ayrıca 15.06.2022 tarih ve 31867 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Çevre Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Madde 4 tanımlar bölümünde;

"Çevre yönetimi hizmeti: Bu Kanun ve Kanuna göre yürürlüğe konulan düzenlemeler uyarınca tesis ve işletmelerin mevzuata uygunluğunun, alınan tedbirlerin etkili olarak uygulanıp uygulanmadığının değerlendirildiği ve çevre mühendisleri, çevre yönetim birimleri, çevre danışmanlık firmaları veya Bakanlığın ilgili yönetmelikle belirlediği kişiler tarafından verilen hizmeti," olarak tanımlanan madde ile işi kimin yapacağı belirlenmiştir. İlgili madde Çevre Kanunu ile çelişki içerisindedir.

İlgili madde ile belirtilen tabloda Ek-1 listesinde yer alan firmalarda çalışacak personelin çalışma süreleri tanımlanmıştır. Bu tesislerde çalışacak personel ve firma giderleri düşünüldüğünde yüksek bir maliyet ortaya çıkacaktır. Bu maliyetleri sanayicilerin karşılaması mümkün görünmemekle birlikte sanayicinin tepkisini çekecektir.

Ayrıca bu madde ile çalışacak çevre mühendislerinin taşeronlaştırılmasının önü açılacaktır. Meslek kalitesi düşerek çevre mühendisleri hakları yok sayılacaktır.

 

 

 

 Atık yönetim sorumlusu firmalarda aranacak şartlar

MADDE 12-  (2) Yetki belgesi başvurusu uygun bulunan atık yönetim sorumlusu firmalar, hizmet verecekleri atık üreticilerinin sahasında Meslekî Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanmış Atık Koordinatörü Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinin (3) numaralı alt benlerinde tanımlanan en az 1 (bir) kişiyi aşağıdaki tabloda belirtildiği şekilde görevlendirmekle yükümlüdür. Aynı organize sanayi bölgesi, sanayi sitesi veya benzeri yönetim alanında bulunan, aynı işletmeye ait birden fazla tesiste aynı kişi görevlendirilebilir.

Atık üreticisi

Atık üreticisi sahasında görev süresi

Ek-1 listede yer alan 1. Grup Sanayi Tesisleri

Tam zamanlı (günde en az 8 saat)

Ek-1 listede yer alan 2. Grup Sanayi Tesisleri

Haftada en az 1 gün tam zamanlı (günde en az 8 saat)

Ek-1‘de listede yer alan Sanayi Tesisleri Dışındaki Atık Üreticileri

Haftada en az 1 gün

(günde en az 4 saat)

Ek-1‘de listede Yer Almayan Atık Üreticileri

Haftada en az 1 gün

(günde en az 4 saat)

 

Atık yönetim sorumlusu firmalarda aranacak şartlar

MADDE 12-  (2) Yetki belgesi başvurusu uygun bulunan atık yönetim sorumlusu firmalar, hizmet verecekleri atık üreticilerinin sahasında Çevre Yönetim Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kişi/kişileri birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinin (3) numaralı alt bentlerinde tanımlanan en az 1 (bir) kişiyi aşağıdaki tabloda belirtildiği şekilde görevlendirmekle yükümlüdür. Aynı organize sanayi bölgesi, sanayi sitesi veya benzeri yönetim alanında bulunan, aynı işletmeye ait birden fazla tesiste aynı kişi görevlendirilebilir.

Atık üreticisi

Atık üreticisi sahasında görev süresi

Ek-1 listede yer alan 1. Grup Sanayi Tesisleri

Tam zamanlı

(ayda en az iki gün)

Ek-1 listede yer alan 2. Grup Sanayi Tesisleri

Tam zamanlı

(ayda en az bir gün)

Ek-1‘de listede yer alan Sanayi Tesisleri Dışındaki Atık Üreticileri

Tam zamanlı

(ayda en az bir gün)

Ek-1‘de listede Yer Almayan Atık Üreticileri

Tam zamanlı

(ayda en az bir gün)

 

 

 

Değerlendirme

Yetki belgesi başvurusu uygun bulunan atık yönetim sorumlusu firmalar, hizmet verecekleri atık üreticilerinin sahasında diğer yetkilendirme kapsamında verilecek hizmetlerinde uygulanabilir olması açısından taslak metinde belirtilen şekliyle teklif ederiz.

  

 

Yetki başvurusunda sunulacak belgeler

 

Madde 13- (1) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi almak isteyen firmalar yetki başvurusunda aşağıdaki belgeleri sunar:

d) Bu Yönetmelikte belirtilen esaslar doğrultusunda düzenlenmiş banka teminat mektubu.

Yetki başvurusunda sunulacak belgeler

 

Madde 13-(1) Atık yönetim sorumlusu firma yetki belgesi almak isteyen firmalar yetki başvurusunda aşağıdaki belgeleri sunar:

            a) Çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi,

            b) Firmanın organizasyon yapısını, atık yönetimi hizmeti ile ilişkisini ve bu konudaki faaliyet süresini gösteren açıklamalı faaliyet bilgisi,

c) Firmada çalışan personelin başvuru sınıfına uygun olarak 12 nci maddede belirtilen şartları sağladığına ilişkin bilgi ve belgeler,

ç) Firmanın, başvuru sınıfına uygun olarak 12 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen atık yönetimi konusunda tecrübesini gösterir bilgi ve belgeler ile Ticari Sicil Gazetesi,

d) Bu Yönetmelikte belirtilen esaslar doğrultusunda düzenlenmiş banka teminat mektubu.

 

 

Değerlendirme

Madde 11‘de teklif edilen hali ile d) alt bendinin çıkarılmasını teklif ederiz.

 

  

EK-1 Listesi

Hizmet alma zorunluluğu bulunan atık üreticileri ve hizmet verecek atık yönetim sorumlusu firma sınıfları

  

 

Değerlendirme 1

Çevre Kanunu ve bağlı yönetmelikler ile ülkemiz Çevre ve Atık Yönetimi bütüncül bir yaklaşımla yönetilmesi öngörülerek planlanmıştır. Yayımlanan taslak yönetmelikte bu bütüncül yaklaşım bırakılarak Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği Ek-1 ve Ek-2 Listeleri doğrultusunda ekonomik değeri yüksek olan atık üreticileri belirlenerek taslak yönetmelik Ek-1 listesi oluşturulmuştur. Bu durum Çevre ve diğer sektörlerde yönetmelik yeterlik şartları ile birlikte maddi gücü yüksek sermaye sahibi kişilere ve firmalara bir ayrıcalıklı kazanç sağlanması yorumlarını düşündürmektedir.

Son dönemde yapılan çalışmalar ile iyi bir ivme sağlanan Sıfır Atık Yönetimi‘nin de Atık Yönetim Sorumlusu Firmalara verilmesi yukarıda belirtilen ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı‘nın ve bizlerin kabul etmeyeceği yorumları destekleyeceği zemin oluşturacağı göz ardı edilmemelidir.

Ülkemiz Çevre ve Atık yönetiminin bu şekilde ayrıcalıklı bir ayrışma ile yönetilmesi bu zamana kadar oluşturulmuş Sürdürülebilir Çevre ve Atık Yönetimini olumsuz şekilde sekteye uğratması, Çevre Danışmanlık Firmaları-Atık Yönetim Firmaları-Atık Üreticileri-Atık Firmaları arasında oluşması muhtemel çatışmaları ve düzensizliği arttırması kaçınılmazdır.

Eğitim ve mesleki tecrübeleri ile yetkinliği olan Çevre Mühendisliği Bölümü‘ne ait ülkemiz geneli Üniversitelerdeki durum göz önüne alınarak Çevre ve Atık Yönetimi konularında yapılacak düzenlemeler, Atık Yönetim Sorumlusu Hakkında Taslak Yönetmelik gibi yukarıda belirtilen hususlar ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı‘nın ve bizlerin kabul etmeyeceği hoş olmayan yorumlara sebep olacak mevzuatlar ile değil mevcut mevzuatların güncellenmesi, güçlendirilmesi ve mevzuatlar arası entegrasyonun ve koordinasyonun sağlanması ile olacaktır.

  

Ek 1 listesinde büyükşehir, il, ilçe, belde belediyelerin kurması gerektiği sıfır atık sistemi ile birlikte atık getirme merkezleri yer almamaktadır.