| Madde 5 2. Fıkra | "En az dört yıllık üniversite mezunu olup, Bakanlık veya Mülga Çevre Müsteşarlığı veya Mülga Çevre Bakanlığı ya da Mülga Çevre ve Orman Bakanlığının merkez ve taşra teşkilatlarının; a) Çevresel etki değerlendirmesi, çevre yönetimi, izin ve denetim ile ilgili teknik birimlerinde çevre mevzuatı kapsamında en az dört yıl çalışmış olanlar, b) Çevresel etki değerlendirmesi, çevre yönetimi, izin ve denetim ile ilgili teknik birimlerde şube müdürü, daire başkanı ve üstü görevlerde çalışmış personel ve taşra teşkilatında çevresel etki değerlendirmesi, çevre yönetimi, izin ve denetim ile ilgili teknik birimlerde şube müdürü, il müdür yardımcısı, il müdürü olarak en az üç yıl çalışmış personelden; - Çevre mühendisi olanlar, bu maddenin birinci fıkrasının (a) veya (c) bendi kapsamında görev alabilir - Çevre mühendisi dışındaki mesleğe sahip personel bu maddenin birinci fıkrasının (b) veya (c) bendi kapsamında görev alabilirler." | Söz konusu madde eşitlik, adalet ilkelerine aykırı bir biçimde bakanlık personeline konulan koşullar ile bakanlık personeli dışındaki kişiler arasında uygulama farklılığı yaratmaktadır. Bilimsel, teknik alt yapısı olmayan bir düzenlemedir. Nitelikli, kamu yararı gözeten ÇED ve PTD süreçleri için herkesin eşit ve adil bir biçimde değerlendirmeye tabii tutulması gerekmektedir. Kaldı ki, Bakanlık bünyesinde çalışan personelin bahsi geçen birimlerde çalışıyor olması, ÇED ve PTD konusunda bilgi sahip oldukları, bu süreçlere dair doğrudan çalışma yaptıkları anlamına gelmemekte, Çevre Yönetimi ve ÇED, İzin ve Denetim gibi Genel Müdürlüklerde herhangi bir teknik formasyonu olmayan kişilerin de çalıştığı bilinmektedir. Öte yandan, idareci olan şube müdürü, daire başkanı, genel müdür yardımcısı ve genel müdür gibi görevlerde bulunan kişilerin de doğrudan ÇED süreçlerinde yer almadığı da unutulmamalıdır. Daha önceki tebliğde yer almamasına rağmen böyle bir düzenlemenin yapılmış olması düşündürücüdür. Hangi ihtiyaç gereği yapıldığı ve neye hizmet edeceği belirsizdir. | 5. madde 1. Fıkraya uygun olarak düzenleme yapılmalıdır. |
| Madde 5, c | Bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine göre görevlendirilen personel haricinde; (b) bendinde belirtilen meslek dallarından kamu veya özel sektörde mesleği ile ilgili en az beş yıl çalışmış ve en az on adet ÇED Raporu hazırlanmasında yer almış personelden en az bir Rapor koordinatörü, | Çevre mühendisleri mesleki formasyonları gereği ÇED sürecinin başat meslek grubudur. Koordinasyonun esas olduğu bir teknik süreçte, çevre mühendisleri aldıkları eğitim gereği yetkindirler. Rapor koordinatörü sadece Çevre Mühendisi olarak tanımlanmalıdır. | Bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine göre görevlendirilen personel haricinde; kamu veya özel sektörde mesleği ile ilgili en az beş yıl çalışmış ve en az on adet ÇED Raporu hazırlanmasında yer almış çevre mühendisi Rapor koordinatörü, |
| | MADDE 5 (b) Kamu veya özel sektörde mesleği ile ilgili en az üç yıl çalışmış ve en az beş adet ÇED Raporu hazırlanmasında yer almış olan; - Mühendislik, mimarlık veya şehir plancısımezuniyet belgesine sahip olanlar, - Fakülte, akademi veya dört yıllık yüksekokul veya fen-edebiyat fakültelerinin; fizik, kimya, matematik, istatistik, biyoloji bölümleri ile ziraat, peyzaj mimarlığı, jeoloji, hidrojeoloji, zooloji lisans veya mühendislik mezunları, - Fakülte, akademi veya dört yıllık yüksekokulların; arkeoloji, veteriner hekim, kamu yönetimi, uluslararası ilişkiler, çalışma ekonomisi, iş idaresi ve endüstri ilişkileri, işletme, ekonomi, maliye, hukuk, iktisat, ekonometri, sosyoloji bölümleri mezunları arasından her biri ayrı meslek grubundan olmak üzere en az üç personelin, ç) Bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen personelin haricinde, bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde adı geçen meslek gruplarından tecrübelerine bakılmaksızın en az bir personel. | Personel sayısı 4`den 6`ya çıkartılmıştır. Ancak bu düzenleme ile birlikte, 5 (b) koşullarına sahip personel sayısı 2 den 3`e çıkartılmıştır. Bunun yerine, 5(ç) personeli 2 kişiye çıkartılıp en az 1`inin de çevre mühendisi olması daha sağlıklı bir ÇED süreci sağlayacaktır. Çevre mühendislerinin lisans eğitiminde çevresel etkilere ve çözümlerine dair yoğun bir eğitim programından geçtiği ve tüm çevre mühendisliği bölümlerinde ÇED eğitiminin olduğunu unutulmamalıdır. Bu nedenle 5(ç) personeli mutlaka çevre mühendisi olmalıdır. | Kamu veya özel sektörde mesleği ile ilgili en az üç yıl çalışmış ve en az beş adet ÇED Raporu hazırlanmasında yer almış olan; - Mühendislik, mimarlık veyaşehir plancısı mezuniyet belgesine sahip olanlar, - Fakülte, akademi veya dört yıllık yüksekokul veya fen-edebiyat fakültelerinin; fizik, kimya, matematik, istatistik, biyoloji bölümleri ile ziraat, peyzaj mimarlığı, jeoloji, hidrojeoloji, zooloji lisans veya mühendislik mezunları, - Fakülte, akademi veya dört yıllık yüksekokulların; arkeoloji, veteriner hekim, kamu yönetimi, uluslararası ilişkiler, çalışma ekonomisi, iş idaresi ve endüstri ilişkileri, işletme, ekonomi, maliye, hukuk, iktisat, ekonometri, sosyoloji bölümleri mezunları arasından her biri ayrı meslek grubundan olmak üzere en az iki personelin, ç) Bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen personelin haricinde, bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde adı geçen meslek gruplarından tecrübelerine bakılmaksızın en az bir personelin ve en az 1 çevre mühendisinin ve. |
| Madde 8, 3. Bent | (3) ÇED Süreci boyunca, Bakanlık ya da İl Müdürlüğü tarafından istenilmesi halinde Tebliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (b) veya (c) bentlerinde belirtilen personellerini, değerlendirme süreci içerisinde, faaliyet yerini incelemek üzere proje alanına göndermekle ve yapılacak yerinde değerlendirme çalışmalarına katılımını sağlamakla yükümlüdür. | 5.ç bendindeki personel yer görmelere katılım sağlamalıdır. Bu sayede usta çırak ilişkisi kurulabilecek ve yeni personelin bilgi birikimi arttırılabilecektir. | (3) ÇED Süreci boyunca, Bakanlık ya da İl Müdürlüğü tarafından istenilmesi halinde Tebliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (b) veya (c) bentlerinde belirtilen personel ile birlikte (ç) bentlerinde belirtilen personeli de, değerlendirme süreci içerisinde, faaliyet yerini incelemek üzere proje alanına göndermekle ve yapılacak yerinde değerlendirme çalışmalarına katılımını sağlamakla yükümlüdür. |
| Madde 8, 25. Bent | (25) ÇED Yeterlik Belgesine sahip kurum/kuruluşlar, eğer ÇED Raporunu/PTD`nı hazırlayanlar içerisinde Tebliğin EK-6 listesinde yer alan meslek uzmanları yoksa ÇED Yönetmeliği EK-I listesinde yer alan projeler için iki, EK-II listesinde yer alan projeler için en az bir meslek uzmanını bünyesinde istihdam etmek veya hizmet almakla ve faaliyet konusuna uygun olarak ÇED sürecinde görevlendirmekle yükümlüdür. Kurum/kuruluş, meslek uzmanı görevlendirmeye ilişkin sözleşme ile diploma örnekleri, noter onaylı imza sirküleri, kamu veya özel sektörde en az beş yıl çalıştığına ilişkin belgeleri başvuru dosyası ekinde Bakanlığa veya İl Müdürlüğüne sunmakla yükümlüdür. Genel Müdürlük, İl Müdürlüğü veya İDK tarafından istenilmesi halinde, meslek uzmanının İDK Toplantılarına katılım sağlaması veya Genel Müdürlük ile İl Müdürlüğüne bilgi vermesi zorunludur. | Meslek uzmanı kavramı tebliğden tamamen çıkartılmalıdır. Bakanlık veya İl Müdürlükleri hazırlanan proje sektörüne göre ek personel isteyebilmektedir. Söz konusu ek personel zaten sektörel bazda meslek uzmanı konumundadır. Bu madde ve EK 6 tablosu ile ilgili diğer bir yanlış ise söz konusu meslek uzmanları tablosunda Çevre Mühendisinin yer almamasıdır. Bakanlığı çevre mevzuatı kapsamındaki tüm düzenlemelerde çevre mühendislerini göz ardı etmesi kabul edilemez bir durumdur. Kökenleri insanlık tarihine dayanan ve ülkemizde 40 yılı aşkın süredir çevre sorunlarına ve çözümlerine yönelik eğitim alarak mezun olan çevre mühendislerinin halen çevre mevzuatında göz ardı edilmesi, sorunların çözümünden Bakanlığı uzaklaştırmaktadır. Çevre mühendislerinin aldığı mesleki formasyonu defalarca Bakanlığın ilgili birimlerimize iletmemize ve mesleğimizi anlatmamıza rağmen taslaklar ve yayımlanan yönetmeliklerde yapılan bu düzenlemelerde inat edilmesi en hafif tabirle düşündürücüdür. | Madde kaldırılmalıdır. |
| Geçici 5. Madde | GEÇİCİ MADDE 5 (1) Maden, petrol, doğalgaz, kaya gazı veya jeotermal kaynak arama projelerine ait PTD`ları en az üç yıl mesleki tecrübeye sahip bir adet Çevre Mühendisi ve yer altı doğal kaynaklar konusunda mühendislik eğitimi almış en az üç yıl tecrübeye sahip (Maden, Jeoloji, Hidrojeoloji, Jeofizik, Petrol, Doğalgaz Mühendisi) bir personel ve arama yapılacak yerin özelliklerine göre Bakanlıkça istenmesi durumunda; Tebliğin 5 inci maddesi (b) fıkrasındaki şartları sağlayan kişi/kişiler tarafından hazırlanır. | Anayasa Mahkemesinin ve Danıştayın kararlarında açıkça maden arama faaliyetlerine ÇED muafiyeti getirilmesi eleştirilmiş ve bu konudaki düzenlemeler birçok defa iptal edilmiştir. Tüm bilgilere rağmen, ısrarla Maden Arama Faaliyetlerine çeşitli kolaylıklar getirilmeye çalışılması hukuki ve bilimsel değildir. Tebliğ kapsamında Madencilik Faaliyetleri Arama Projeleri de mutlaka yer almalı ve Yeterlik Belgesi Sahibi Firma tarafından yapılmalıdır. Ayrıca, bu tür projeler için de izleme çalışmaları yürütülmelidir. Arama Faaliyetleri için hazırlanacak rapor PTD ise iki personel tarafından hazırlanması tebliğ hükümlerine aykırılık doğuracaktır. PTD adı altında hazırlanacak raporların yeterlik belgesi kurum/kuruluş tarafından hazırlanması gerekir. Dolayısıyla Geçici 5. Madde kaldırılmalıdır. | Madde kaldırılmalıdır. |
