Çevre ve İnsan Sağlığı İçin Emanet 2013

Elektromanyetik Alanlar ve Etkileri

İstanbul Tabip Odası, TMMMOB Elektrik Mühendisler Odası İstanbul Şubesi ve İstanbul Barosu‘nca İstanbul da 08-09 Kasım 2013 tarihleri arasında "II. Elektromanyetik Alanlar ve Etkileri EMANET 2013"  konulu sempozyum düzenlendi. Her iki yılda bir düzenlenen sempozyumun yürütme kurulunda Şubemiz adına Menekşe Kızıldere ve düzenleme kurulunda Evin Nas yer aldı.

Açılışın ardından davetli konuşmacı ABD Washington Üniversitesi Biyomühendislik Bölümü‘nde Prof. Dr. Henry Lai "Cep Telefonu Kullanmak Sağlığınızı Etkiler mi?" başlıklı sunumunu gerçekleştirdi. Cep telefonların etkilerine ilişkin dünya genelinde çok sayıda bilimsel çalışma yapılmakta olduğuna dikkat çeken Lai, cep telefonlarında 800 ile 2000 Mhz frekansları arasındaki bantları kullandığını kaydetti. 2013 yılı sonu itibari ile dünya genelinde 6.8 milyar kişinin cep telefonu kullanmasının beklendiği belirten Lai, cep telefonlarının sağlık üzerine etkileri çok düşük olsa bile etkilenen insan sayısının büyüklüğü nedeni ile konunun oldukça önemli olduğunu kaydetti.

Temel olarak araştırmaların cep telefonu ile beyin ve kulak bölgesindeki tümör ve kanserler arasında bir ilişki olduğunu gösterdiğini vurgulayan Lai, konuya ilişkin yeterli çalışma olmadığına da vurgu yaptı. Cep telefonlarından yayılan radyo frekansı dalgalarının yüzde 70‘inin insan vücudu tarafından emildiğine işaret eden Lai, farklı teknolojilerinin etkilerinin çeşitlilik gösterebileceğini ifade etti. Dördüncü nesil cep telefonu şebekelerini kullanan cep telefonlarının farklı dalgalar yaydığını belirten Lai, insan vücuduna etkisinin de değişik olacağını vurguladı. Manyetik alanların serbest radikallerin faaliyetlerini artmasına neden olduğuna ilişkin araştırmalar olduğunu kaydeden Lai, bu faaliyetlerin artması ile DNA‘nın zarar görme ve kansere yol açma ihtimalinin oluştuğunu kaydetti. Bazı çalışmaların da elektromanyetik alanların kanın beyin içindeki akışına etkisini araştırmaya yöneldiğini ifade eden Lai, hayvanlar üzerinden manyetik alanların kısa ve uzun süreli hafıza üzerine etkilerine ilişkin deneyler yaptıklarını anlattı. Dünya genelinde yürütülen bu alanda yürütülen çalışmalarının yüzde 20‘sinin Türkiye‘de gerçekleştirildiğine değinen Lai, sunumundan Türkiye‘den Prof. Dr. Nesrin Seyhan‘ın çalışmalarına da değindi. Uzun süreli elektromanyetik alanlara maruz kalmanın DNA yapısına zarar verebileceğine ve aşırı zarar görmesi sonucu beyin hücrelerinin ölebileceğini ifade eden Lai, uzun süre maruz kalmanın Parkinson hastalığına neden olabileceğini vurguladı. Elektromanyetik alanların Parkinson hastalığının tedavisinde de kullanılmasına ilişkin bilimsel çalışmalarda olduğunu kaydeden Lai, bilimsel çalışmalarının finansman kaynağına bağlı olarak farklı sonuçlar verdiğine dikkat çekti.  ep telefonu şirketlerinin desteği ile gerçekleştirilen araştırmalarda elektromanyetik alanların genetik yapıya etki edebileceğini gösteren sonuçları ancak yüzde 38 düzeyinde gerçekleşmiştir. Ancak üniversiteler ve bağımsız kamu kuruluşları tarafından mali olarak desteklenen araştırmalar içinde genetik yapı etkileniyor sonucunun oranı yüzde 64‘e yükseliyor. Dolayısıyla araştırmalara bilimsel olsalar dahi finans kaynaklarını ile birlikte değerlendirilmeleri gereklidir" ifadeleri ile kapitalist sistemin bilimsel araştırmalarının objektifliğine zarar verdiğini ifade etti. 2011 yılında Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı‘nın (IARC) cep telefonun 2B olarak tabir edilen olası kanserojen sınıfına soktuğunu kaydeden Lai, bilimsel araştırmaların uzun süreli cep telefonu kullanımının beyin tümör olasılığını artırdığını gösterdiğini belirtti.

Atılım Üniversitesi‘nden Prof. Dr. Nükhet Yılmaz Turgut‘un yönettiği "Elektromanyetik Alanların Yönetimi ve Hukuksal Düzenlemeler" başlıklı oturumda EMO‘dan Nusret Gerçek, Şehir Plancıları Odası‘ndan Erhan Demirdizen, Bursa Barosu‘ndan Av. Cankat Taşkın ve Sakarya Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nden Prof. Dr. Osman Çerezci ile birlikte Çevre Mühendisleri Odası‘ndan  Oda avukatımız Av. Emre Baturay Altınok söz aldı. Altınok Çevre Mühendisleri Odası‘nın konu ile ilgili verdiği hukuksal mücadeleleri anlattı. Özellikle baz istasyonları ile ilgili kazanılan davalara ve bu konuda işletilmesi gerek hukuksal süreçlere değindi. Elektromanyetik kirliliğin Çed kanunu kapsamına alınması gerektiği vurgusunu yaptı.

Sempozyum çalışmaları kapsamında iki gün boyunca farkı salonlarda akademik bildirilerin sunumu ve ilköğretim öğrencilerine bilgilendirme çalışmaları da yapıldı.