ÇEVREYİ KİRLETME İZNİ YENİDEN MECLİS GÜNDEMİNE GELİYOR
İmza Kampanyası İçin Tıklayınız:
14 Şubat 2019da meclisteki tüm partilerin ortak kararıyla geri çekilen yasal düzenlemenin (eski Madde45) yeniden meclis gündemine bu sefer #Madde50 olarak geliyor. 16 adet kömürlü termik santrale 4.kez kirletme izni verilmek isteniyor.
14 Şubat 2019 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisinde (TBMM) AK Parti, Milliyetçi Hareket Partisi, İYİ Parti, Cumhuriyet Halk Partisi ve Halkların Demokratik Partisinin ortak kararı ile geri çekilen "termik santrallere kirletme izni" veren yasal düzenleme yeniden gündemde. 2013ten beri çevre yatırımlarını gerçekleştirme taahhütlerini yerine getirmeyen ve mühletleri yasal düzenlemelerle üç defa uzatılan 15 kömürlü termik santrale dördüncü kez havayı kirletme izni verilmek isteniyor, üstelik üç yıl daha. Teklif yasalaşırsa, Türkiyenin en eski ve kirli santralleri Haziran 2022 yılına kadar havayı kirletmeye, halk sağlığını tehdit etmeye devam edecek.
Parti temsilcileri söz konusu termik santrallerin çevre yatırımını tamamlamadan çalışmaya devam etmelerine olanak sağlamayacaklarına dair sözler vermiştir:
Elbistandaki, Afşindeki hemşehrilerin içlerinin rahat olması temennisinde bulunan AK Parti Milletvekili ve Grup Başkanı Mehmet Muş 17 Temmuz 2019 tarihinde Meclis Genel Kurulunda "O şirketlere tanıdığımız süre bu yıl sonu itibarıyla bitiyor, o süre zarfında buradaki standartlara uygun şekilde filtreleme yapılacaktır; uzatma süresi verilmemiştir, verilmeyecektir" demiştir.
Milliyetçi Hareket Partisi Manisa Milletvekili Erkan Akçay ise 14 Şubat 2019 tarihli Meclis Genel Kurulunda "Teklif metninde 45inci maddede yer alan düzenlemenin tüm parti gruplarının ortak mutabakatıyla teklif metninden çıkarılmış olması oldukça sevindiricidir. Çünkü, çevre hassasiyetini daima muhafaza etmemiz ve bu konuda bir kararlılık sergileme ihtiyacımız vardır" demiştir.
Cumhuriyet Halk Partisi Manisa Milletvekili Özgür Özel de 2019 sonuna doğru maddenin yeniden gündeme getirilebileceğini hatırlatıp "Bu şirketler, 2019un sonuna doğru buraya bir tane daha önerge getirilip iki yıl daha uzatılması gibi bir şeyi beklemesinler. Böyle bir şey getirilirse getirenler de bu sözlerimiz karşısında mahcup olsun" demiştir.
Sağlık ve doğa koruma alanında çalışan 16 sivil toplum kuruluşunun adına Temiz Hava Hakkı Platformunun olarak bu santrallerin çevre izinleri ve yatırımları olmadan çalışmaması, havayı kirletmeye devam etmemesi için karar vericilere yaptığı çağrıyı biz de destekliyoruz. TBMMdeki tüm siyasi partilerin temiz hava hakkını talep eden yüz binlerce insana, bu santrallere ilişkin 14 Şubat 2019da verdikleri sözü istisnasız bir şekilde yerine getirmelerini talep ediyoruz.
Bu yasa teklifi ne anlama geliyor?
1 Kasım 2019 tarihinde, Plan Bütçe Komisyonunda görüşülen 2/2312 Esas Numaralı Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ile, daha önce TBMMden tüm siyasi partilerin reddettiği, havayı kirletme izni yeniden görüşülüp, Meclis Genel Kuruluna sunulmak üzere kabul edildi. Düzenlemeye göre;
"MADDE - 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun geçici 8 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan"31/12/2019" ibaresi "30/6/2022" şeklinde değiştirilmiş, fıkraya "üretim faaliyeti durdurulamaz ve" ibaresinden sonra gelmek üzere "çevre mevzuatına uyuma yönelik yatırımların gerçekleştirilmemesi ve çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanmaması nedeniyle" ibaresi ve ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiştir. |
Çevre Mevzuatına Uyum Yatırımı Yapmayan Santraller Hangileri?
Aşağıda belirtilen kömürlü termik santraller, 2013 yılından bu yana, baca gazı kükürt giderim tesisi, filtre sistemleri veya kül barajı gibi çevre ve halk sağlığının korunması için gerekli yatırımları yapmamaktadır. Bu santraller 2013 yılından itibaren özelleştirilmiş olup, Çanakkale 18 Mart Termik Santrali, Soma A ve Afşin Elbistan B Termik Santrali hariç, özel şirketler tarafından işletilmektedir.
1. Çanakkale / 18 Mart Çanakkale Termik Santrali
2. Şırnak / Silopi Elektrik Termik Santrali
3. Kahramanmaraş / Afşin Elbistan A Termik Santrali
4. Karabük / Kardemir Karabük Demir Çelik Termik Santrali
5. Kütahya / Tunçbilek Termik Santrali
6. Kütahya / Seyitömer Termik Santrali
7. Manisa / Soma A Termik Santrali
8. Manisa / Soma B Termik Santrali
9. Sivas / Kangal Termik Santrali (1. ve 2. üniteler)
10. Zonguldak / Çatalağzı Termik Santrali
11. Ankara / Çayırhan Termik Santrali
12. Muğla / Yeniköy Termik Santrali
13. Muğla / Kemerköy Termik Santrali
14. Bursa / Orhaneli Termik Santrali
15. Kahramanmaraş / Afşin Elbistan B Termik Santrali
16. Muğla / Yatağan Termik Santrali
Bu santrallere 2013 yılından itibaren Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarını hiçe saymak pahasına ek süre verilmiş ve çevre yatırımlarını yapmaları talep edilmiştir. Oysa ki, bu şirketler çevre ve halk sağlığını hiçe sayarak, sözkonusu çevre yatırımlarını 6 yıldır hayata geçirmemekte havayı kirletmeye ve halk sağlığına zarar vermeye devam etmektedir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan partikül madde (PM10) ölçüm verileri kullanarak Temiz Hava Hakkı Platformu tarafından yapılan Kara Rapor isimli çalışma, en eski santrallerden Kahramanmaraştaki Afşin Elbistan kömürlü termik santrallerinin yer aldığı Kahramanmaraşın %25,1 oranı ile hava kirliliğine bağlı ölümlerin il bazında yüzde olarak en fazla olduğu ikinci il olduğunu saptamıştır. Toplam yedi ünitenin bulunduğu Zonguldakta ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığının mobil istasyonuyla 2018de yapılan ölçümler PM10 değerlerinin DSÖnün sınır değerlerinin üç katı olduğunu ortaya koydu.
Plan ve bütçe komisyonunda 1 Kasım 2019 tarihinde kabul edilen düzenleme, meclis genel kurulunda yasalaşırsa, bu santraller Haziran 2022ye kadar havayı kirletmeye, çevreye zarar vermeye ve halk sağlığını tehdit etmeye devam edecekler.