KAMUOYUNA SAYGIYLA DUYURULUR
COVID-19 salgını sebebi ile ülkemiz genelinde zor bir süreç yaşanmaktadır. Meslektaşlarımız ve Odamız Ankara Şubesi olarak alınan ve alınacak tedbirleri desteklediğimizi belirtmek isteriz. Salgının, yayılımının ve önleyici tedbirlerin oluşturacağı sosyal ve ekonomik etkilerinin kontrol altına alınması ve en aza indirilmesi doğrultusunda başta Cumhurbaşkanlığımız olmak üzere Kamu Kurum ve Kuruluşları tarafından tedbirler açıklanmış olup alınan tedbirlerin kapsamı günden güne genişletilmektedir.
Bu kapsamda T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından mesleğimizi ve sektörümüzü ilgilendiren iş konuları ile ilgili;
1. 17.03.2020 tarihinde Entegre Çevre Bilgi Sistemi üzerinden "30/07/2019 tarih ve 30847 sayılı Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında Çevre Yönetimi hizmeti verilen işletmelere yapılacak aylık ziyaretler, çevresel konularda eğitim programları ve iç tetkik ziyaretleri ile sonrasında hazırlanması gereken raporlar geçici olarak askıya alınmıştır." duyurusu yapıldığı,
2. 17.03.2020 tarihinde Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü duyurusu ile her yıl 30 Nisan tarihine kadar sunulması gereken Doğrulanmış Sera Gazı Emisyon Raporlarının Bakanlığa sunulmasının 30 Nisan tarihi referans alınmak üzere 22.05.2020 tarihine ertelendiği,
3. 20.03.2020 tarih ve 73826 sayılı yazı ile ÇED Yönetmeliği 9. Ve 12. Maddeleri gereğince yapılması gereken "Halkın Katılım Toplantıları" ve "İnceleme ve Değerlendirme Komisyon Toplantıları" nın Nisan ayı sonuna kadar iptal edildiği,
4. 20.03.2020 tarih ve 73758 sayılı yazı ile Çevre Ölçüm ve Analiz Laboratuvarları Yeterlik Yönetmeliği hükümlerine göre yetki almış olan Çevre Ölçüm ve Analiz Laboratuvarlarının sahada yapacakları her türlü ölçüm, analiz ve numune alma faaliyetlerinin tedbir amaçlı olarak Nisan ayı sonuna kadar durdurulmasının uygun görüldüğü,
5. 26.03.2020 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı resmi sitesi üzerinden "Ülkemizde görülen Covid-19 salgını nedeniyle tüm ülke sathında alınan tedbirler uyarınca yapılan düzenlemeler doğrultusunda; Atık Yönetimi Yönetmeliğinin 15. maddesine dayanılarak düzenlenen ve bildirim/beyan/belgeleme yapılması öngörülen işlemler (Atık Yönetim Uygulaması /ATYÖN ile Atık Beyan Sistemi /TABS işlemleri hariç) için ilave süre verilmesi uygulamasına gidilmiştir. Bu kapsamda; Atık Yönetimi Yönetmeliği ve atık yönetimine ilişkin ilgili diğer mevzuat uyarınca atık üreticileri, yetkilendirilmiş kuruluşlar, belediyeler, plastik poşet üretenler ve piyasaya süren satış noktaları dâhil, genişletilmiş üretici sorumluluğuna tabi diğer tüm işletmelerce Bakanlığımıza/İl Müdürlüklerimize iletilmesi gereken bildirim/beyan/müracaat/belgelendirme işlemlerinin 31.05.2020 tarihine kadar tamamlanması gerekmektedir" ,
6. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü nün 26.03.2020 tarih ve E.76804 sayılı yazısı ile de "Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik" hükümlerine göre yetki almış kişi, kurum ve kuruluşların sahada yapacakları faaliyetler ile ilgili aylık çalışma takviminin hazırlanması, bu takvime istinaden yapılacak aylık ve iç tetkik ziyaretleri, çevresel konularda eğitim programları ve "ÇED Yeterlik Belgesi Tebliği" kapsamında faaliyet yerinin incelenmesi işlemlerinin Nisan ayı sonuna kadar durdurulduğu"
duyuru ve açıklamaları yapılmıştır.
Yukarıda belirtilen tedbirler değerlendirildiğinde;
1- Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında meslektaşlarımızın yükümlülükleri ötelenmiş ancak Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği kapsamında yerine getirilmesi gereken yükümlülükler (İl Müdürlüğü Uygunluk Talebi/Denetimi, GFB ve Çevre İzin Başvurusu) ile ilgili süreçler için yazılı herhangi bir duyuru yapılmamıştır. Bahse konu süreçlerin devam ettirilebilmesi ancak hizmet verilen işletmelere ve ilgili kurum/kuruluşlara saha ziyareti yapılması sonucu gerçekleşeceği için bu durumun alınan önlemler ile tezatlık oluşturduğunu,
2- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanlarının ve meslektaşlarımızın mevcut tedbirler kapsamında tesis ziyaretleri iptallerinin kaldırılana kadar, firmaların Çevre İzin ve/veya Lisans süreçlerinin devamı açısından İl Müdürlüğü Uygunluk Yazısı başvurularının fotoğraf/video kayıtları ve gerekmesi durumunda taahhütler ile birlikte değerlendirilmesi ve fiziki şartları uygun olan tesislere İl Müdürlüğü Uygunluk Yazılarının verilmesi gerektiği, aksi halde firmaların izin ve lisans almadan çalışması gibi olumsuz durumların oluşabileceğini,
3- Çevre İzin ve Lisans süreci devam eden işletmeler için, GFB (geçici faaliyet belgesi) ve Çevre İzin ve/veya Lisans konuları için Halk Bankasına elden yatırılması gereken tutarın, sistemin verdiği referans numarası ile bankaya gitmeden, havale, EFT vb. yollar ile internet üzerinden yatırılmasının bu süreçte daha sağlıklı olacağını,
4- Bu süreçte, Çevre Yönetimi hizmeti alması gereken işletmelerin faaliyetlerini sürdürmesinin, çalışanlar ve dolayısıyla toplum sağlığı açısından risk oluşturduğunu, alınan tedbirler kapsamında ötelenen denetimlerin olmamasının da muhtemel fırsatçılıklar sonucu önlenemez çevre kirliliğine sebep olabileceğini,
5- Atık Yönetimi Sektörü kapsamında geri dönüşüm/bertaraf ve depolama faaliyeti gösteren işletmeler bünyesinde çalışan meslektaşlarımız ile çalışma arkadaşlarımızın süregelen iş ve işlemler sebebi ile karşı karşıya kaldığı risklerin göz ardı edilmemesinin ve uygulanabilir koruyucu/önleyici tedbirlerin öncelikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve ilgili kurum/kuruluşlar tarafından alınacak caydırıcı idari yaptırım kararları ile desteklenmesinin gerektiğini,
6- ÇED Yönetmeliği 9. ve 12. Maddelerinde belirtilen ve ileri tarihlere ertelenen toplantı süreçlerinin hem genel ÇED sürecindeki işleyişleri hem de planlanan yatırımlar ile ilgili farklı kurum/kuruluşlardaki takvimleri etkilemesi açısından bakıldığında (EPDK, MAPEG vb.); Meslektaşlarımız ve İşletmeci/Yatırımcı için hak kayıplarına sebebiyet vermemesi adına ilgili süreçlerin ve takvimlerin, planlanan yatırımların diğer kurum/kuruluşlarda alınacak izin/lisans vb işlemleri için çeşitli tarihler belirlemiş olan tüm kurum/kuruluşlar ile koordineli olacak şekilde belirtilen tarihler referans alınarak ötelenmesi gerektiğini,
7- ÇED Sektöründe teorik olarak uzaktan çalışmanın mümkün olduğu düşünülse de, pratikte sektörde yer alan firmaların ÇED sürecinin temel basamakları olan halkın katılımı toplantısı, İnceleme Değerlendirme Komisyonu Toplantısı, Nihai ÇED Raporu sunumu vb. aşamalara bağlı olarak hakediş düzenledikleri ve bu noktada hakediş yapmanın imkânsızlaştığını ve gelir gider durumlarında ortaya çıkacak sorunların meslektaşlarımız açısından istihdam olanaklarını da bir süre sonra etkileyeceğini,
8- İDK toplantılarının bu süreçte komisyon üyesi kurum/kuruluş görüşlerinin E-ÇED sisteminden yüklenmesi koşulu ile ilgili Şube Müdürü tarafından koordine edilmesinin ve ÇED sürecinin devamının sağlanması konusunun değerlendirilmesi gerekliliğini,
9- Kamuda kısmi ve uzaktan çalışma usulüne geçildiği için kurum/kuruluşlardan görüş, bilgi, belge vb taleplerinde ortaya çıkacak gecikmeler, arazi etüd/denetim çalışmalarının yapılamaması sebeplerinden hali hazırda ÇED hazırlık ve Çevre İzin süreçleri devam eden proje ve işletmelerde ilerleme/çalışma sağlanamaması sonucu yatırım ve üretim yapılamayacağını,
10- ÇED süreçlerinde görüş sorulan kurum/kuruluşlarda da kısmi ve uzaktan çalışma sebebi ile dosyaları inceleyen ilgili uzmanların dönüşümlü çalışmaları sonucu dosya inceleme sürelerinin uzayacağını, görüş alınacak kurumların saha ziyareti yapma durumlarında ise süreçlerin tamamen durma noktasına geleceğini; bu kapsamda İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüklerinin de ÇED süreçlerini kolaylaştırılması, dış kurum görüşleri doğrultusunda mümkün olması durumunda taahhüt alınarak sürecin yürütülmesini sağlamasının ÇED süreçlerinin uzamasının veya durmasının önüne geçeceğini,
11- Alınan tedbirler doğrultusunda ÇED sürecinde Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerinin yer görme işlemlerinin yerine gidilmeden yapılması için fotoğraf/video kaydı veya OSB içerisinde yer alan tesisler için OSB Bölge Müdürlüğünden inşaata/yatırıma başlanmadığı v.b. yazılar göz önünde bulundurularak ÇED süreçlerinin devamı ve sonuçlandırılması ülke üretim ve istihdam konuları açısından (yatırıma başlanması, işletmeye geçilmesi vb.) önem arz ettiğini,
12- ÇED Yönetmeliği kapsamında yürütülen iş ve işlemlerden arazi etüd/yerinde inceleme, halkın katılımı toplantılarının, inceleme ve değerlendirme komisyonu toplantılarının durdurulması sonucunda süreçlerin tıkanma noktasına gelmesi durumuyla karşı karşıya kalındığını, Yönetmelik te belirtilen söz konusu işlemlerin gerçekleşme aşamalarının ve yapılma şekillerinin mevcut olumsuz koşullar göz önüne alınarak yeniden düzenlenmesinin meslektaşlarımız ve firmalar açısından önem taşıdığını,
13- Çevre sektörlerinde yükümlülüklerin uzaktan yapılabilirliği imkânı ile hizmet verilen işletmeler ile yapılan sözleşmelerdeki maddi yükümlülüklerin devamını aksatacak iş ve işlemlerin önüne geçici tedbirler alınmasını ve bu tedbirler kapsamında saha ziyaretlerinin iptal edilmesi nedeni ile faaliyet ve yatırımlarına devam eden firmaların; Atık Yönetimi, ÇED ve Çevre Danışmanlık hizmetlerine bu süreçte ara verilmesi, hakediş düzenlememesi v.b. olası isteklerinin önüne geçilmesi açısından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından duyuru yapılmasını ve bu duyuruda faaliyette olan firmaların Çevre Danışmanı atama zorunluluğunun, Çevre İzin/Lisans ve Muafiyet şartları ihlallerinin ve öngörülen yaptırımların belirtilmesi gerektiğini, aksi halde Çevre Sektörü firmalarının ticari olarak önemli ölçüde zarar görebileceğini,
14- Alınan tedbirlerin etkileri bakımından değerlendirme yapıldığında süreçte en fazla ve yıkıcı etki Çevre Danışmanlığı veya Çevre Ölçüm ve Analiz firmalarında hissedilmektedir. Danışmanlık veya Ölçüm ve Analiz işleri dışında başka bir iş kolu ve dolayısıyla gelir kaynağı olmayan firmalarda çalışan/işveren meslektaşlarımıza ve çalışma arkadaşlarımıza, alınan yaklaşık 1,5 aylık süreçdurdurma tedbirlerinin kaldırılması çok zor ağır bir yük oluşturacağını,
belirtmek isteriz.
Bu kapsamda yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak, yaşadığımız bu zorlu sürecin sonrasında oluşabilecek olan sosyal ve ekonomik etkilerin en aza indirilebilmesi için T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koordinasyonunda;
1- 17.03.2020 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanan Ekonomik İstikrar Kalkanı isimli paket kapsamında açıklanan sektörlere Çevre Sektörünün de eklenmesi gerektiği,
2- Çevre sektöründe faaliyet gösteren tüm firmaların vergi, SGK, bireysel/ticari kredi vb. ödemeleri konusunda Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi kapsamında yer alarak gerekli ertelemelerden yararlandırılması,
hususlarını;
Cumhurbaşkanlığımız ve ilgili kurum/kuruluşlarımızın takdirlerine ve bilgilerine arz ederiz.
TMMOB
Çevre Mühendisleri Odası
Ankara Şubesi
11. Dönem Yönetim Kurulu