KAMUOYUNUN DİKKATİNE!

İNSANIMIZ-ÇALIŞANIMIZ-İŞÇİMİZ-EMEKÇİMİZ İÇİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

24 Aralık 2024 Salı günü sabahı Balıkesir'in Karesi ilçesi, Kavaklı Mahallesi'nde faaliyet gösteren patlayıcı üretimi yapan bir fabrikada, kapsül üretimi bölümünde meydana gelen patlama ve çökme sonucu, 11 işçimiz hayatını kaybetmiş, 5 işçimiz ise yaralanmıştır. Çevre Mühendisleri Odası olarak, bu vahim olayı derin bir üzüntüyle öğrenmiş ve hayatını kaybeden işçilerimizin ailelerine başsağlığı, yaralı çalışanlarımıza ise acil şifalar diliyoruz.

Bu acı olay, ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği (İSG) konusunda yaşanan çok ciddi ihlallerin ve ihmallerin bir yansımasıdır. İSG uygulamalarının önemsizleşmesi, denetim eksiklikleri, İSG hizmetlerinin kalitesizleşmesi ve denetimsizlik gibi sorunlar, bu tür kazaların artmasına yol açmaktadır. Çevre mühendisleri olarak, yaşanan kazayı bir uyarı olarak görmekte ve ülke genelinde benzer trajedilerin yaşanmaması adına gereken tüm önlemlerin bir an önce alınmasını talep ediyoruz.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (İSG) UYGULAMALARININ CİDDİYETSİZLEŞTİRİLMESİ

İSG, iş yerlerinde çalışanların güvenliğini ve sağlığını koruyan temel bir uygulama olup, her işyerinde öncelikli olarak ele alınması gereken bir konudur. Ancak ülkemizde, özellikle tehlikeli sektörlerde çalışan işçilerin güvenliği sıklıkla göz ardı edilmekte, İSG uygulamaları ve denetimleri yeterince ciddiye alınmamaktadır. Bu kazanın yaşanmasının sebeplerinden biri de, İSG uygulamalarının genellikle sadece yasal bir zorunluluk olarak görülmesi ve ciddiyetle uygulanmamasıdır. İSG, yalnızca mevzuata uygunluk değil, aynı zamanda çalışanların güvenli bir ortamda çalışabilmesini temin etme sorumluluğudur.

DENETİM EKSİKLİKLERİ VE KAMU KURUMLARININ YETERSİZLİĞİ

Bu tür kazaların önüne geçilmesinin en önemli yollarından biri etkili denetimlerdir. Ancak ülkemizde İSG denetimlerinin büyük oranda yetersiz olduğu, sık yapılan denetimlerin ise yüzeysel kaldığı bir gerçektir. İlgili kamu kurumlarının bu denetimleri artırması ve etkin şekilde uygulamaları şarttır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı başta olmak üzere tüm ilgili kamu kurumları, İSG denetimlerinin kapsamını genişletmeli, bu denetimlerin sonuçlarını raporlamalı ve uygulamaların etkinliğini sürekli izlemelidir.

İSG HİZMETLERİNİN KALİTESİZLEŞMESİ VE DENETİMSİZLİK

İSG hizmeti veren kuruluşlar, sağladıkları hizmetlerin kalitesini artırmak ve etkin denetimler yapmak yerine, genellikle düşük ücretlerle hizmet sunmaktadır. Bu durum, İSG hizmetlerinin etkinliğini doğrudan etkileyen bir faktördür. Ayrıca, bu hizmetlerin denetimsiz bir şekilde sunulması, iş sağlığı ve güvenliğini tehdit eden bir başka büyük sorundur. İSG hizmeti sağlayan kuruluşların denetimi daha sıkı hale getirilmeli, bu hizmetlerin sunulmasında asgari fiyat uygulaması getirilerek kalitesiz hizmetlerin önüne geçilmelidir.

MEVZUAT EKSİKLİKLERİ VE SORUMLULUKLARIN YERİNE GETİRİLMEMESİ

İSG ile ilgili mevzuat, zaman zaman yetersiz kalmakta ve uygulamada eksikliklere neden olmaktadır. Mevzuatın daha sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi ve gerekli güncellemelerin yapılması gerekmektedir. İSG sorumluluklarının yerine getirilmemesi, hem işverenlerin hem de devletin yükümlülüklerini yerine getirmemesi, bu tür kazaların yaşanmasına sebep olmaktadır. Çalışanların güvenliği için mevzuatın katı bir şekilde uygulanması, bu tür olayların tekrar yaşanmaması adına büyük önem taşımaktadır.

İSG’NİN ÇEVRE YÖNETİM HİZMETLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI VE ÖNEMSİZLEŞTİRİLMESİ

İSG hizmetlerinin Çevre Yönetim Hizmetleri ile birlikte değerlendirilmesi ve pazarlık konusu edilmesi, bu alandaki en ciddi sorunlardan biridir. İSG, çevre yönetim hizmetlerinden daha az öncelikli bir alan değildir. Her iki hizmet de kendi başına önem taşır ve birbirinin alternatifi olamaz. Çalışanların güvenliğini ve sağlığını koruma sorumluluğu, çevre yönetimi gibi diğer alanlardan ayrı tutulmalıdır. Bu sorunun bir an önce çözülmesi ve İSG hizmetlerinin ayrı bir önemle ele alınması gerekmektedir.

SONUÇ VE ÖNERİLER

Bu üzücü kaza, iş sağlığı ve güvenliği konusundaki eksikliklerin bir sonucu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tür kazaların tekrar yaşanmaması için aşağıdaki önlemlerin bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir:

1. İSG Uygulamalarının Ciddiyetle Uygulanması: İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları, sadece yasal bir zorunluluk olarak değil, çalışanların sağlığını ve güvenliğini temin etmek için en üst düzeyde ciddiyetle uygulanmalıdır.
2. Etkin Denetimler ve İSG Kurumlarının Güçlendirilmesi: Kamu kurumlarının İSG denetimlerini artırması, hizmet sağlayıcılarının etkin denetlenmesi ve gerektiğinde cezai yaptırımların uygulanması sağlanmalıdır.
3. İSG Hizmetlerinin Kalitesinin Yükseltilmesi: Asgari fiyat uygulaması ile kaliteli İSG hizmetleri sağlanmalı, denetimsiz ve düşük kaliteli hizmetlerin önüne geçilmelidir.
4. Mevzuatın Yeniden Düzenlenmesi: İSG mevzuatının güncel koşullara göre yeniden düzenlenmesi ve etkin bir şekilde uygulanması sağlanmalıdır.
5. İSG’nin Çevre Yönetimi Hizmetlerinden Ayrılması: İSG ve çevre yönetim hizmetleri birbirinin alternatifi değil, her biri kendi başına önem taşıyan alanlardır. İSG öncelikli bir alan olarak ayrı tutulmalıdır.

Bu acı olay, iş sağlığı ve güvenliği alanındaki eksikliklerin giderilmesi için acilen harekete geçilmesi gerektiğini bir kez daha göstermektedir. Ülkemizde benzer kazaların tekrarının önlenmesi için tüm kamu ve özel kurumların işbirliği yaparak, iş sağlığı ve güvenliğini her şeyin önünde tutmaları gerekmektedir.

Çevre Mühendisleri Odası olarak, bu kazanın sorumlularının belirlenmesini ve gerekli yaptırımların bir an önce uygulanmasını talep ediyoruz ve tekrar hayatını kaybeden işçilerin ailelerine başsağlığı, yaralı çalışanlara ise acil şifalar dileriz. Ayrıca, bu tür olayların tekrar yaşanmaması için gerekli tüm önlemlerin ivedilikle alınması gerektiğini bir kez daha vurguluyoruz.

                                                                                                                                                                                                                 ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI