BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Yasal Dayanak

Amaç ve Kapsam

Madde 1 - Bu Tebliğin amacı, Kentsel Atıksu Arıtımı uyarınca hassas su alanları ve az hassas su alanlarının tesbiti  ile 2000 ve üzerindeki eşdeğer nüfusa sahip yerleşim birimlerinden bu alanlara yapılacak kentsel atıksu deşarjlarının tabi olacağı usul ve esasları belirlemektir.

 

Yasal Dayanak

Madde 2- Bu tebliğ, 9/8 /1983 tarih ve 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 08/01/2006 tarih ve 26047 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği‘nin 5, 6, 8, 11 ve 12 inci maddeleri ile geçici 2. maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 3 - Bu tebliğde geçen;

Az hassas su alanı: Morfoloji, hidroloji ya da özel hidrolik şartlara göre atıksu deşarjının çevreyi olumsuz yönde etkilemediği deniz, haliç ve lagün gibi kıyı su ortamları ile hassas su alanları haricindeki kıyı sularını,

Birincil arıtma: Arıtma tesisine giren atıksuyun BOİ₅‘inin en az %20 ve askıda katı maddelerin en az %50 oranında gideriminin sağlandığı fiziksel/mekanik ve/veya kimyasal işlem/işlemler ya da diğer işlemlerle arıtılmasını,

Eşdeğer nüfus (E.N.): Ham atıksuyun günlük BOİ₅ miktarı 60  gr (gr/kişi/gün) esas alınarak endüstriyel atıksu için dikkate alınan biyokimyasal olarak oksitlenebilen organik madde yükünü,

Hassas su alanı: Ötrofik olduğu belirlenen veya gerekli önlemler alınmazsa yakın gelecekte ötrofik hale gelebilecek doğal tatlı su gölleri, diğer tatlı su kaynakları, haliçler ve kıyı suları, önlem alınmaması halinde yüksek nitrat konsantrasyonları içerebilecek içme suyu temini amaçlanan yüzeysel tatlı sular ve diğer sebeplerle daha ileri arıtma gerektiren alanları,

İkincil arıtma: Kentsel atıksuların genellikle Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Tablo 1‘deki şartlara uygun olacak şekilde birincil arıtmaya ilave olarak biyolojik arıtma veya diğer proseslerle arıtılmasını,

İleri arıtma: ikincil arıtmadan çıkan atık suyun kalitesini daha fazla iyileştirmek için ikincil arıtma ile birlikte veya ayrıca uygulanan arıtma olup, Kentsel atıksuların genellikle Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Tablo 2‘deki şartlara uygun olacak şekilde azot ve/veya fosfor giderimini,

Normal su alanı: Hassas su alanları dışında kalan  kıta içi su ortamlarını,

Ötrofikasyon: Suların, besi maddelerince özellikle azot ve/veya fosfor bileşiklerince, alg ve daha yüksek yapılı organizmaların üremesini hızlandıracak, böylece sudaki canlıların dengesini bozacak ve su kalitesinde istenmeyen değişimlere yol açacak şekilde zenginleşmesini,

Gri Alanlar: Morfolojik ve su kalitesi özelliklerine göre kentsel atık su girdilerinin ötrifikasyon riski oluşturabileceği düşünülen ve/veya potansiyel olarak ötrofikasyon riski taşıdığı tespit edilen ancak   izlenmesi gereken haliçler ve kıyı sularıdır.

Uygun arıtma: Kentsel atıksuyun, Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği ve diğer ilgili yönetmeliklerin ilgili hükümleri ile kalite amaçlarını karşılayacak şekilde alıcı ortama deşarjını sağlayacak herhangi bir proses ve/veya bertaraf sistemiyle arıtılmasını ifade eder.

 

 

İKİNCİ BÖLÜM

İlke ve Esaslar

Madde 4 -

a) Hassas su alanlarının ve az hassas su alanlarının Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği EK I‘de yer alan kriterlere göre belirlenmesi bu tebliğin temel ilkesidir.

b) Hassas su alanlarına deşarjda ileri arıtma, az hassas su alanlarına deşarjda ise alıcı ortamın olumsuz yönde etkilenmemesi durumunda birincil arıtma uygulanması esastır.

c) Normal su alanlarına deşarjlarda ikincil arıtma veya eşdeğer bir arıtmaya tabi tutulması esastır.

d) İçme suyu havzalarında, havza özellikleri dikkate alınarak belirlenen özel hükümler geçerlidir.

e) Bakanlık, bilimsel çalışmalar sonucunda alıcı su ortam özelliklerinin olumsuz etkilendiğini tesbit ettiği durumlarda, Atıksu Altyapı Yönetimlerini bu tebliğ hükümlerinde belirtilen arıtma seviyesinden daha kısıtlayıcı şartlara tabi tutabilir.

f) Yeni projelendirilecek atıksu arıtma tesisleri, gelecekte su ortamının hassas alan ilan edilmesi olasılığına göre revize edilebilecek  şekilde tasarlanmalıdır.

g) Uygun şartlarda arıtılmış atıksu Teknik Usuller Tebliği ve ilgili diğer mevzuatta istenen kalite standartlarını sağlamak kaydıyla yeniden kullanılabilir. Bertaraf yöntemleri alıcı ortama olumsuz etkileri en aza indirecek şekilde belirlenir.

h)Arıtma seviyesine ilişkin yükümlülükler yerine getirilirken Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği‘nde ve Teknik Usuller Tebliği‘nde belirtilen hükümler esas alınır.

ı) Arıtma tesisleri, arıtılacak atıksuyun özelliklerine ve alıcı ortama deşarj standartlarına göre tasarlanır ya da yeniden düzenlenir.

i) Kentsel atıksu deşarj noktaları, alıcı ortam üzerindeki etkilerini minimum seviyeye indirecek şekilde seçilir.

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Hassas ve Az Hassas Su Alanları Belirlenmesi ile Bu alanlarda Uygulanacak Kriterler

 

Kıyı ve Haliç Sularında Hassas ve Az Hassas Su Alanları ve Belirlenmesi Kriterleri

Madde 5-

A- Hassas ve az hassas su alanlarının belirlenmesinde aşağıdaki kriterler dikkate alınır.

a) Su alanının morfolojik ve coğrafik özellikleri: kıyı alanı taban eğimi (kıyı sularının sığ/derin olma durumu) ve kıyısal özellikleri (koy, körfez varlığı ve bunların kapalılık durumu)

b) Hidro-dinamik ve bio-optik özellikleri: bölgenin akıntı rejimi (su sirkülasyonu) ve kıyı-açık deniz değişim özellikleri (kıyı sularının yenilenme hızı), su kolonunda mevsimsel yoğunluk tabakalaşması, seki disk derinliği (ışık geçirgenliği)

c) Kıyı Suları bio-kimyasal özellikleri: ötrifikasyon indikatörü parametreleri değişimleri (Klorofil-a, besin elementleri (Toplam Fosfor, Çözünmüş İnorganik Azot), üst ve alt suda oksijen doygunluk değerleri, bölgenin ayrıcalıklı ekolojik özellikleri (balık üretim alanları, deniz çayırları, koruma alanları vb.)

d) Kaynaklarına göre atık su kirlilik yükleri ve dağılımları: Kıyı sularını besleyen nehir ve kentsel atıksu kaynaklı azot, fosfor ve organik madde yükleri, karşılaştırmalı değerlendirmeleri, hassas alan ve referans alanlardaki dağılımı, noktasal değişimleri, ekolojik etkileri, atık su ve nehirlerin hassas/ötrofik veya ötrofik hale gelebilecek kıyısal alanlara taşınma riski.

e) Ek-3 de yer alan su kalitesi ötrofikasyon kriterleri

 

B) Bu maddenin A bendinde belirtilen kriterlere göre belirlenen hassas alanlar koordinatları ile birlikte EK-1.B, Az hassas alanlar ise EK-2 de yer almaktadır. Ayrıca bu tebliğin EK-4‘ünde söz konusu alanları gösteren harita verilmektedir.

 

İç Sularda Hassas ve Az Hassas Su Alanları ve Belirlenmesi Kriterleri

Madde 6- İç Sularda Hassas ve Az Hassas Su Alanlarının Belirlenmesinde Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Ek 1‘deki esaslar dikkate alınır.

 

 

Hassas Su Alanlarında Uyulması Gereken Şartlar

Madde 7 5- EK-1‘de belirtilen hassas su alanlarına, 10.000 ve üzerindeki eşdeğer nüfusa sahip yerleşim birimlerinden yapılacak tüm deşarjların, Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Tablo 2‘de belirtilen şartlara uygun olması zorunludur.

Az Hassas Su Alanlarında Uyulması Gereken Şartlar

Madde 8-

EK-2‘de belirtilen alanlar az hassas su alanları olup, bu alanlarda yer alan yerleşimlerden nüfusu 100.000 in altında olanların en az birincil arıtma, 100.000 ve üzerinde olanların ikincil arıtma yapmaları esastır. Ancak, 100.000 ve üzerindeki deşarjlarda kapsamlı araştırmalar neticesinde deşarjlarının çevreyi olumsuz yönde etkilemeyeceğini göstermeleri durumunda, birincil arıtımdan daha düşük olmamak şartıyla Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Tablo 1‘de belirtilen şartlardan daha esnek bir arıtım yapabilirler. Tablo 1‘de belirtilen şartlardan daha esnek olarak birincil arıtım yapılması halinde kentsel atıksular, derin deniz deşarjı ile bertaraf edilecektir.

b)Az hassas olarak belirlenen deniz suyuna yapılacak kentsel atıksu deşarjları için, alıcı ortamda yeterli seyreltme kapasitesinin bulunduğunun ayrıntılı mühendislik çalışmaları sonucunda kanıtlanması ve alıcı ortamın kullanım planları da göz önüne alınarak bu gibi deşarjların çevreyi olumsuz yönde etkilemediğine ilişkin ayrıntılı bilimsel araştırmalar yapılması şartıyla, kentsel atıksuların birincil arıtmaya gerek olmadan, ızgara ve havalandırmalı kum tutucu birimlerini içeren mekanik arıtmayı takiben, derin deniz deşarjı ile bertarafına Bakanlıkça 2013 yılına kadar izin verilebilir.

 

-Yüzme ve rekreasyon (turizm alanları)  amaçlı kullanılan az hassas kıyı ve haliç su alanlarında nufusa bakılmaksızın ikincil arıtma yapılması esastır.

 

- Az hassas olarak belirlenen deniz suyuna yapılacak kentsel atıksu deşarjları için, alıcı ortamda yeterli seyreltme kapasitesinin bulunduğunun ayrıntılı mühendislik çalışmaları sonucunda kanıtlanması ve alıcı ortamın kullanım planları da göz önüne alınarak bu gibi deşarjların çevreyi olumsuz yönde etkilemediğine ilişkin ayrıntılı bilimsel araştırmalar yapılması şartıyla, kentsel atıksuların uygun arıtma ile beraber derin deniz deşarjı ile bertarafına izin verilebilir.

 

-Bakanlık yapılacak analiz ve teknik çalışmalar neticesinde gerekli gördüğü yerlerde 100.000 ve üzerinde eşdeğer nüfusa sahip yerleşim alanlarında ikincil arıtmaya ek olarak Tablo 2‘de belirtilen şartlarda azot ve/veya fosfor giderimi isteyebilir.

 

Diğer Hükümler

Madde 9-

a)Normal su alanlarına yapılacak deşarjlar için, yapılacak planlamalar da, Bakanlık yapılacak analiz ve teknik çalışmalar neticesinde gerekli gördüğü yerlerde, 100.000 ve üzerinde eşdeğer nüfusa sahip yerleşim alanlarında ikincil arıtmaya ek olarak  Tablo 2‘de belirtilen şartlarda azot ve/veya  fosfor giderimi isteyebilir

 

b)Hassas ve az hassas su alanları dışında kalan gri su alanlarına kentsel atık su deşarjlarında bu alanların örtrifikasyona maruz kalabilecekleri göz önünde bulundurularak alıcı ortam kalite amaçlarını karşılayacak şekilde uygun arıtmaya tabi tutularak deşarjı sağlanır.

Ancak bu alanlarda yeterli seyreltme kapasitesinin bulunduğunun ayrıntılı mühendislik çalışmaları sonucunda kanıtlanması ve alıcı ortamın kullanım planları da göz önüne alınarak bu gibi deşarjların çevreyi olumsuz yönde etkilemediğine ilişkin ayrıntılı bilimsel araştırmalar yapılması şartıyla, kentsel atıksuların uygun arıtma ile beraber derin deniz deşarjı ile bertarafına izin verilebilir.

c) Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan hassas, az hassas ve gri su alanlarına yapılacak kentsel atıksu deşarjlarında; dezenfeksiyon yapıldıktan sonra koruma alanı dışına (kıyıdan sığ sularda 300 m, derin sularda  ise 100 m ) deşarjı veya Derin Deniz Deşarjı ile bertarafı sağlanır.

 

 

İzleme ve Denetim

Madde 10- Bakanlık, hassas, az hassas, normal ve gri su su alanlarında bu tebliğ‘de belirtilen ilke ve esaslara uyulması için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlar.

 

 

 

Yaptırım

Madde 11- Bu Tebliğ hükümlerini yerine getirmeyenlere 2872 sayılı Çevre Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre yaptırım uygulanır.

 

Yürürlük

Madde 12- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer

Yürütme

Madde 13- Bu Tebliğ hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı yürütür

 

 

---

EK-1

 

HASSAS ALANLAR

 

Ek:1A Hassas Havzalar

1. Konya Kapalı Havzası
2. Burdur Kapalı Havzası
3. Van Gölü Kapalı Havzası
4. Marmara Havzası (İstanbul Boğazına yapılan deşarjlar hariç)
5. Akarçay Kapalı Havzası
6. Ilısu Baraj Havzası

 

 

 

---

Ek:1B Hassas Koy, Körfez ve Kıyılar

 

 

	X1	Y1	X2	Y2	Durumu
İskenderun - Mersin Mezitli	36d06‘07.31"E	36d33‘46.18"N	34d32‘34.57"E	36d44‘33.73"N	Hassas
Mersin Kızkalesi-Taşucu Burnu	34d10‘19.37"E	36d28‘38.26"N	33d52‘55.62"E	36d18‘54.63"N	Hassas
Fethiye Koyu	29d05‘42.86"E	36d38‘19.6"N	29d06‘39.17"E	36d39‘13.74"N	Hassas
Marmaris Koyu	28d18‘42.36"E	36d49‘04.71"N	28d15‘19.84"E	36d47‘25.75"N	Hassas
Güvercinlik -Didim	27d32‘26.21"E	37d07‘37.72"N	27d14‘31.44"E	37d20‘13.12"N	Hassas
Karaburun- İzmir Körfezi (Foça)	26d37‘13.36"E	38d31‘46.52"N	26d46‘32.48"E	38d36‘57.15"N	Hassas
Aliağa Koyu	26d57‘54.32"E	38d50‘07.76"N	26d36‘34.33"E	39d16‘23.27"N	Hassas
Ayvalık - Altınoluk	26d36‘34.33"E	39d16‘23.27"N	26d44‘18.6"E	39d34‘02.07"N	Hassas
Bandırma Körfezi	27d57‘02.99"E	40d25‘13.6"N	28d00‘01.51"E	40d21‘59.91"N	Hassas
Gemlik Körfezi -İstanbul Boğazı Doğu girişi	28d49‘47.18"E	40d22‘56.64"N	29d01‘22.3"E	40d59‘28.32"N	Hassas
İstanbul Boğazı  Batı girişi - Büyükçekmece	28d56‘09.68"E	40d59‘59.86"N	28d32‘09.33"E	40d59‘13.97"N	Hassas
Ünye-Samsun-Bafra arası	37d26‘42.85"E	41d04‘29.85"N	35d43‘18.57"E	41d39‘33.18"N	Hassas
Trabzon	39d 44‘ 13"E	41d 00‘ 04" N			Hassas

 

 

---

Ek:1C İçme ve kullanma suyu temin edilen ya da temini amacıyla Yatırım Programına alınmış olan yüzeysel su kaynakları.

 

 

 

 

 

---

EK-2

 

AZ HASSAS ALANLAR

 

 

Az Hassas Koy, Körfez ve Kıyılar

 

	X1	Y1	X2	Y2	Durumu
Yayladağ - İskenderun: İskenderun Körfezi Doğusu ve Dış Körfez	35d54‘56.4"E	35d55‘46.98"N	36d06‘07.31"E	36d33‘46.18"N	Az hassas
Mersin Mezitli-Kızkalesi	34d32‘34.57"E	36d44‘33.73"N	34d10‘19.37"E	36d28‘38.26"N	Az hassas
Taşucu Burnu-Manavgat	33d52‘55.62"E	36d18‘54.63"N	31d25‘31.23"E	36d45‘18.17"N	Az hassas
Serik (Antalya) - Fethiye	30d53‘09.84"E	36d51‘05.94"N	29d05‘42.86"E	36d38‘19.6"N	Az hassas
Fethiye koyu-Marmaris koyu	29d 06‘ 39.17‘‘E	36d 39‘ 13.74‘‘N	28d 18‘ 42.36‘‘E	36d 49‘ 04.71"N	Az hassas
Turunç (Marmaris) - Bodrum Yarımdası	28d15‘19.84"E	36d47‘25.75"N	27d26‘55.64"E	37d00‘56.18"N	Az hassas
Kuşadası Körfezi Kuzey Ucu - Alaçatı (İzmir)	26d25‘15.1"E	38d19‘51.67"N	26d52‘30.98"E	38d02‘06.52"N	Az hassas
Çeşme İlçe Sınırı - Karaburun	26d23‘30.41"E	38d13‘16.74"N	26d37‘13.36"E	38d31‘46.52"N	Az hassas
İzmir Körfezi (Foça) - Nemrut Koyu Arası	26d46‘32.48"E	38d36‘57.15"N	26d56‘20.86"E	38d50‘04.74"N	Az hassas
Altınoluk -Çanakkale Boğazı Güney Girişi	26d44‘18.6"E	39d34‘02.07"N	26d11‘37.28"E	40d00‘15.18"N	Az hassas
Tekirdağ - Gelibolu Yarımadası Güneyi	27d 31‘ 0.37"E	40d 58‘ 24.79"N	26d10‘58.04"E	40d02‘33.44"N	Az Hassas
Çanakkale Boğazı Kuzey Girişi-Saros Körfezi	26d10‘58.04"E	40d02‘33.44"N	26d11‘17.43"E	40d35‘39.42"N	Az hassas
Çanakkale Boğazı Güney Girişi - Erdek Körfezi Girişi	26d11‘37.28"E	40d00‘15.18"N	27d19‘45.33"E	40d24‘43.47"N	Az hassas
Erdek Körfezi Kuzeyi - Erdek Yarımadası	27d41‘11.88"E	40d28‘27.44"N	27d57‘02.99"E	40d25‘13.6"N	Az hassas
İstanbul Boğazı	28d56‘09.68"E	40d59‘59.86"N	29d06‘41.85"E	41d13‘49.88"N	Az hassas
	29d01‘22.3"E	40d59‘28.32"N	29d15‘11.52"E	41d14‘00.3"N	Az hassas

 

Facebook Twitter LinkedIn

•