Son yıllarda atıksu arıtma tesislerinde ve pompa istasyonlarında yaşanan iş kazaları hızla artmaktadır. Ülkemizde, geçtiğimiz yıllarda ve günümüzde arıtma tesislerinde yaşanan ve yaşanmakta olan ölümlü iş kazaları, bu konuda mevcut olan uygulamaların ve düzenlemelerin yeterli olmadığını göstermektedir. Son olarak ; 26 Haziran 2014 Tarihinde Manisa`da Dericiler Sitesi Atıksu Arıtma Tesisinde yaşanan ve meslektaşımız Muhammed Nur Belen ve 2 personelin ölümü ile sonuçlanan iş kazası Arıtma Tesislerinde yaşanan ihmali bir kez daha acı bir biçimde ortaya çıkarmıştır.
Bu kapsamda Manisa` da gerçekleşen kaza süreci Şubemiz tarafından ciddiyetle takip edilmektedir. Kazanın gerçekleştiği gün Yönetim Kurulu Üyemiz Suna DEMİRÖRS tarafından olay yerine gidilmiştir. Ancak güvenlik önlemleri nedeni ile kazanın bulunduğu noktada tespit yapma imkanı olmamıştır. Bir personelin havuza düştüğü, diğer personel ve çevre mühendisinin onu kurtarmak için havuza indiği ve ortamdaki gazdan etkilenerek boğuldukları yönünde ön bilgi alınmıştır.
Kaza süreci ile bilgi edinmek için konu ile ilgili kurumlarla yapılan yazışmalar aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
| KURUM | |
| - S.S. Manisa Deri San. K.S.S. Yapı Kooperatifi | |
| - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İzmir Bölge Müdürlüğü (İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü) -Manisa Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü | |
| |
| -Manisa İtfaiye Müdürlüğü | |
| -Manisa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü | |
| -Manisa Büyükşehir Belediye Başkanlığı | |
| Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı | |
İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü talebimizin Manisa Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü` ne iletildiğine dair yazıyı tarafımıza göndermiştir. Manisa Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü` nün 21/07/2014 tarihli yazısında söz konusu işyerinin dosyasında yapılan araştırma neticesinde kaza olayı ile herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanmadığı, ayrıca iş sağlığı ve güvenliği yönünden herhangi bir teftiş raporuna rastlanmadığı belirtilmiştir.
Manisa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü`nün 07/08/2014 tarihli yazısında, olayın gerçekleşmesinin duyulmasından sonra 13.15 sularında olay yerine gidilerek Adli ve İdari Makamlarla görüşüldüğü, söz konusu iş kazası ile ilgili olarak Manisa Cumhuriyet Savcılığınca soruşturma başlamış olduğu, olayın iş ve işçi sağlığı mevzuatı kapsamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görev yetki ve sorumluluğu alanında kalması sebebiyle ilgi başvurumuzun değerlendirilemediği belirtilmiştir.
Manisa Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü`nün 08/08/2014 tarihli yazısında, söz konusu iş kazası ile ilgili olarak Manisa Cumhuriyet Savcılığınca soruşturma başlamış olduğu, olayın iş ve işçi sağlığı mevzuatı kapsamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görev yetki ve sorumluluğu alanında kalması sebebiyle ilgi başvurumuzun değerlendirilemediği belirtilmiştir.
Manisa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı`nın 01/08/2014 tarihli yazısında, yangın ihbar telefonuna kaza günü saat 11.17`de Dericiler Sitesi Atıksu Arıtma Tesislerinde kuyuya düşme ihbarının ulaştığı, itfaiye ekibinin 11.26 civarında olay yerine ulaştığı belirtilmiştir. Olay yerine ulaşıldığında arıtma pompalarının bulunduğu 1,5 m x1,5 m ağız genişliği ve 6 m civarında derinliğe sahip kuyu içinde 3 kişinin bulunduğu ve çalışanlardan ikisinin düşen 3 kişiyi kurtarmak için kuyunun merdivenlerinden aşağıya indiğinin görüldüğü, bir itfaiye personelinin kuyuya inen kişilerle birlikte bir kazazedenin dışarı çıkartılmasını sağladığı ve kazazedenin 112 ambulans personeli tarafından yapılan kontrol sonucunda yaşam belirtisinin bulunmadığı bilgisinin alındığı belirtilmiştir. Emniyet ve sağlık ekipleri ile müşterek çalışma içinde kuyuda yapılan gaz ölçümlerinde yüksek oranda H2S tespit edildiği, vidanjör aracı ile zehirli gaz tahliyesi yapılırken kuyuya aynı anda vantilatör ile temiz hava verildiği ve H2S oranının düştüğü belirtilmiştir. Sonrasında itfaiye personelinin güvenlik tedbirlerini alarak , kuyu içine girdiği ve balçık içerisinde kalan 2 kazazedeyi dışarı çıkardığını, 112 ekiplerince kazazedelerde yaşam belirtisinin bulunmadığının tespiti yapıldıktan sonra kazazedelerin cenaze aracına taşındığı belirtilmiştir.
Tüm bu yazışmalar sonucunda , atıksu arıtma tesisinde çalışan personelin gerekli koruyucu ekipman olmaksızın çalıştığı ve kuyuya düşen ilk personeli kurtarmak için aşağıya inen personel ve mühendisin de gerekli koruyucu ekipmanı olmadığı için ortamda oluşan gazdan zehirlenerek hayatını kaybettiği anlaşılmaktadır. Ancak, savcılık tespit rapor ve tutanaklarına ulaşılamadığı için kesin olarak olayın meydana geliş şekli ve ölüm nedenlerinin açıklanması mümkün değildir. Dikkat çekici olan diğer bir husus ise yetki alanında ölümlü bir iş kazası meydana gelmesine rağmen, Manisa Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü` nün kayıtlarında söz konusu olay ile ilgili her hangi bir belge bulunmamasıdır.
Olayın aydınlatılması için aşağıdaki soruların cevaplanması gerekmektedir.
-Tesiste kaza öncesinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden denetim yapılmış mıdır? Yapıldı ise tespitler nelerdir?
-Tesisin iş sağlığı ve güvenliği uzmanı bulunmakta mıdır?
-Risk değerlendirmesi yapılmış mıdır?
-Acil durum planı bulunmakta mıdır?
-Tesiste çalışan personelin sağlık kontrolleri yapılmış mıdır?
-Kaza sonrasında teftiş yapılmış mıdır? Teftiş sonucunda kazanın nedeni ve sorumluları hakkında tespitler nelerdir?
Bu kapsamda, Şubemiz tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı`na yukarıdaki soruların yanıtlanması bir yazı gönderilmiştir. Konu ile ilgili süreç Şubemiz tarafından ciddiyetle takip edilmektedir.
