TBMM Genel Kurulunda gündeme gelen Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi içeriği Odamız komisyonu tarafından incelenmiştir.

Kanun Teklifinin  aşağıda yer alan 8. Maddesi ile; Ruhsatın temdit edilmesi halinde verilmiş olan tüm izinlerin temdit süresi sonuna kadar hiçbir  işleme gerek kalmaksızın geçerli olacağı ifade edilmektedir. Oysa bu durum Çevre Kanunu ve Çevre Kanununa istinaden çıkarılan özellikle Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğiyle çelişmektedir. Çünkü Çevre İzin Ve Lisans Yönetmeliğinde işletilmekte olan madencilik faaliyetleri ve bu faaliyetlere bağlı geçici tesisler için verilen çevre izin süresi işletme kapasitesinde değişiklik olmamak şartıyla 5 yıl süre için geçerlidir. Yani süre uzatmaların söz konusu olması mümkün değildir.

Madde 8- 6. Fıkra "Madencilik Faaliyetleri ve/veya bu faaliyetlere bağlı geçici tesisler için verilmiş izinler, temditler dahil ruhsat hukuku devam ettiği sürece geçerlidir. Ruhsatın temdit edilmesi halinde madencilik faaliyetleri ve/veya bu faaliyetlere bağlı geçici tesisler için verilmiş bütün izinler temdit süresi sonuna kadar hiçbir işleme gerek kalmaksızın uzatılmış sayılır."

Aynı zamanda teklifin aşağıda yer alan 44. Maddesi ile halk sağlığı, temiz hava hakkı, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşam hakkı hiçe sayılarak kirletme hakkı getirilmektedir. 2013 yılında, 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ilk yürürlüğe girdiğinde, yasanın Geçici 8. Maddesi ile kömürlü termik santrallerin özelleştirilmesinin ardından, bu santrallerin çevre yatırımlarını tamamlamaları için 2018‘e kadar süre tanındı. 2014 yılında Anayasa Mahkemesi 22/5/2014 tarihli ve E.: 2013/65, K.: 2014/93 sayılı Kararı ile Anayasa‘nın 56. maddesi gereğince, çevre yatırımlarının bu kadar ertelenmesinin anayasaya aykırı olduğuna karar vererek Geçici 8. Madde‘yi iptal etti. 2016 yılında kanunda tekrar düzenleme yapıldı ve çevre yatırımlarının tamamlanması için verilen süre Aralık 2019‘a kadar uzatıldı. Bugün görüşülmekte olan ilgili madde ile yeniden Anayasaya aykırı bir düzenleme getirilerek sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşam hakkı yok sayılmaktadır.

MADDE 44- "6446 sayılı Kanunun geçici 8 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "31/12/2019 tarihine kadar" ibaresinden sonra gelmek üzere "1/6/2019 tarihi itibarıyla yapım sözleşmesini imzalamış olanlar ile atık döküm sahalarına ilişkin iş termin planı komisyonca onaylanan işletmelere ise 31/12/2021 tarihine kadar" ibaresi eklenmiştir."

Yukarıda açıkladığımız örnekler göz önünde bulundurularak; Çevre Mühendisleri Odası olarak yapılan bu değişiklik teklifinin Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının "Madde 56 - Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir." ilkesine aykırı bir düzenleme olduğunu hatırlatır ve TBMM Genel Kurulunda görüşülmemesi gerektiğini Kanun değişikliğinin alt komisyonlarda tekrar görüşülmesi gerektiğini kamoyuna bildiririz.

TMMOB Çevre Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu