30 Nisan 2019 tarihinde, Kozyatağı Kültür Merkezi`nde Kadıköy Belediyesi ile beraber Sıfır Atık Sempozyumu`nu yoğun bir katılım ile gerçekleştirdik.

Sempozyum Şubemiz yönetim kurulu başkanı Meryem Kayan`ın sıfır atık gündemine "atık yönetimi" perspektifini sunduğu, ülkemiz ve İstanbul`un içerisinde bulunduğu durumu bu çerçevede ele aldığı açılış konuşması ile başladı. Odamız Yönetim Kurulu 2. Başkanı Zeyneti Bayri Ünal sıfır atık kavrayışının yalnızca katı atığa indirgendiğini işaret ederek bütünlüklü bir atık yönetimine duyulan ihtiyaç ve planlamayı vurguladı. Son açılış konuşmasını yapan Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı ise alışıldığı üzere belediyenin bugüne değin ne kadar çöp topladığından bahsetmek istemediğini, asli görevler ile övünmek yerine somut sorunlar hakkında uzman görüşlerine ihtiyaç duyulduğunu belirterek sempozyumun sonuçlarını takip edeceğini söyledi ve sempozyumun uygulanabilir sonuçlar sunacağına dair temennisini ifade etti.

Sempozyumun I. Oturumu Eko IQ Dergisi`nin yayın yönetmeni Barış Doğru`nun moderatörlüğü ile başladı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Sıfır Atık Envanter ve Eğitim Şube Müdürü Hülya Çakır ilk sunumunda atık üretimi ve atıkların yol açtığı ekolojik yıkım hakkındaki sunumunu yaptı. Boğaziçi Üniversitesi Katı Atık Araştırma ve Denetimi Türk Milli Komitesi Aylin Alagöz yaptığı sunumda ekolojik yıkımın güncel boyutları ve dünya limit aşımı sınırlarından bahsetti. Geri dönüşü olmayan dokuz sınırın üçünün ihlal edildiğini vurgulayan Alagöz döngüsel ekonominin zorunluluğu ve esaslarından bahsetti. I. Oturumun son sunumunu yapan Marmara Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Barış Çallı sunumunda Türkiye ve İstanbul`un katı atık kompozisyonu hakkında elde sağlıklı bir veri olmadığının altını çizdi. Sıfır Atık felsefesinin doğru kavranması ve uygulanabilir olabilmesi için atık karakterizasyonunun yapılmasının gerekliliğini vurguladı. Ardından İstanbul ve Kadıköy örneklerini inceleyen Çallı harita üzerinde katı atıkların toplanma, terfi, geçici ve düzenli depolama alanlarını göstererek kimi durumlarda geri dönüşümün karbon ayak izinin yakmaktan dahi daha yüksek olabileceğini gösterdi. Sonuç olarak Çallı, Sıfır Atık Felsefesinin en ekonomik ve ekolojik yöntemi işaret edebilmesi için atık karakteri, toplama alanlarının uzaklığı, geri dönüşüm/bertaraf metotlarının ilişkisi ile birlikte kavranmasının gerekliliğini vurguladı.

Sempozyumun II. Oturumu Kadıköy Belediyesi`nden meslektaşımız Ali Tulumen`in moderatörlüğünde gerçekleşti. Çevre ve Şehircilik İstanbul İl Müdürlüğü`nden Dr. Funda Ercan sunumunda sıfır atık toplantıları, bilgi sistem verileri ve üniversite, sanayi, kamuda sıfır atığa geçme verilerini paylaştı. Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma Kontrol Müdürlüğü`nden meslektaşımız Nihan Ayışık Kadıköy`de çıkan atıkların kompozisyonu hakkında ayrıntılı veriler sundu. Ayışık, sunumunda iyi bir atık yönetimi için durum tespiti, irtibat, sorumlu personel, planlama, bilinçlendirme, ekipman, uygulama ve raporlama adımlarının önemini vurgulayıp bu adımlar hakkındaki somut verileri paylaştı. Tek kullanımlık plastiği reddetme gerekçeleri ve yöntemleri ile ilgili öneriler sıralayarak sunumunu tamamladı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı`ndan meslektaşımız Demirhan Küçük Sıfır Atık Taslak Yönetmeliği`ni ayrıntıları ile inceleyerek Atık Yönetimi mevzuatından sıfır atığa geçiş sürecinin tartışmalı noktaları, hedefi ve ihtiyaçlarını ifade etti.

Sempozyumun III. Oturumu Şube Yönetimimizden Funda Cihan`ın moderatörlüğünde gerçekleşti. Kamu ve özel sektörde iyi uygulama örnekleri başlıklı oturum Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü`nden hocamız Prof. Dr. Nilgün Cılız`ın sunumu ile başladı. Ardından özel sektörden örnekler sunmak üzere meslektaşımız Buket Özbekle çalıştığı kurumun atık yönetimine dair işleyişini sunarak Ürünleri tüketiciye sağlıklı ve güvenli bir şekilde ulaşmasını sağlayan ambalajları, döngüsel hareket edecek ya da en iyi şekilde geri dönüştürülecek şekilde dizayn edilmesi olarak tanımladığı Döngüsel Ekonomi kavramını açıkladı. Meslektaşımız Murat Cem Ertürk yaptığı sunumda Dünya çapında sanayileşme, kentleşme atık üretimi hakkında kapsamlı veriler sundu. Takiben Avrupa ülkelerindeki evsel atık yönetimi hakkında veriler incelendi. Doğrusal ve döngüsel ekonomiye geçiş sürecini açıklayan Ertürk Türkiye`nin döngüsel ekonomi potansiyelini istatistiklerle ifade ederek çalıştığı firmanın TerraCycle örneğini sundu. Atık değil, atık kavramının bertarafını hayata geçirebilmek için TerraCycle`ın Lojistik, Çözüm, Değer üçlü ilişkisini açılımladı.

Sempozyumumuzun son oturumunda düzenlenen Forum  şube yönetim kurulumuzdan Utku Fırat`ın moderatörlüğünde ve Prof. Dr. Barış Çallı, Demirhan Küçük ve  Dr. Funda Ercan`ın kürsüde bulunmaları ile gerçekleşti. Ülke gerçeklerine dayalı bilimsel bir model ile yönetmeliğin kapsamı tartışmanın bel kemiğini oluşturdu. Sürecin doğru planlanması en ekolojik yöntemin hesaplanması için yönetmeliğin bu hususlarda ön açıcı olması gerekliliği farklı söz ve sorular ile dile getirili. Forumda atık yönetimi çevresinde meslektaşlarımıza istihdam olanaklarının yaratılması gerekliliği de dile getirildi.

Sempozyumun sunumlarını içeren sempozyum kitapını en yakın zamanda üyelerimiz ve kamuoyu ile paylaşacağız.

Başta Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma ve kontrol müdürlüğü olmak üzere sempozyumumuzun tüm konuşmacı ve katılımcılarına bir kez daha teşekkür ediyoruz.